Đến lúc cần xây dựng khung tiêu chí rõ ràng cho viện dưỡng lão Việt Nam

Ngày 31-10, tại hội nghị khoa học chuyên đề "Lão khoa trong kỷ nguyên chuyển đổi số và trí tuệ nhân tạo" tại Bệnh viện Thống Nhất, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Tri Thức, nhận định Việt Nam đang bước vào giai đoạn già hóa dân số nhanh, nhu cầu chăm sóc sức khỏe người cao tuổi ngày càng lớn.

Tuy nhiên, hệ thống viện dưỡng lão và trung tâm lão khoa hiện chưa có bộ tiêu chí thống nhất, dẫn đến chất lượng chăm sóc còn chênh lệch.

Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Tri Thức chia sẻ tại hội nghị. Ảnh: THẢO PHƯƠNG

Ông Thức cho rằng đã đến lúc cần xây dựng khung tiêu chí rõ ràng cho các viện dưỡng lão tại Việt Nam. Đây là xu hướng tất yếu khi nhu cầu chăm sóc người già tăng mạnh. Viện dưỡng lão không chỉ đáp ứng nhu cầu nghỉ ngơi, mà còn hướng tới chăm sóc toàn diện về thể chất, tinh thần và phục hồi chức năng cho người cao tuổi.

Ông Thức cũng lưu ý, đây là lĩnh vực rất phức tạp, đòi hỏi nghiên cứu kỹ để có cách tiếp cận toàn diện.

“Là bệnh viện có truyền thống trong chăm sóc sức khỏe cán bộ cao cấp và lĩnh vực lão khoa, tôi rất mong bệnh viện sẽ xây dựng thành công mô hình bệnh viện lão khoa toàn diện, phát triển từ nền tảng vững chắc mà bệnh viện đang có” – ông Thức nói.

Người dân đi khám chữa bệnh tại Bệnh viện Thống Nhất. Ảnh: THẢO PHƯƠNG

PGS.TS.BS Lê Đình Thanh, Giám đốc Bệnh viện Thống Nhất, cho hay bệnh viện định hướng trở thành bệnh viện lão khoa toàn diện, chuyên sâu kỹ thuật cao, đóng vai trò đầu tàu khu vực phía Nam.

Trong đó, tập trung phát triển hệ thống chuyên khoa sâu để điều trị toàn diện các bệnh lý thường gặp ở người cao tuổi, đồng thời chú trọng chăm sóc sức khỏe ban đầu và theo dõi người cao tuổi tại cộng đồng.

Đơn vị cũng đặt mục tiêu trở thành trung tâm chỉ đạo tuyến trong chăm sóc sức khỏe người cao tuổi, lan tỏa mô hình chăm sóc toàn diện đến các địa phương. Song song, dự kiến thành lập trung tâm nghiên cứu lão khoa và đào tạo chuyên ngành lão khoa, tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho hệ thống y tế.

Một nội dung trọng tâm khác là phát triển điều dưỡng và phục hồi chức năng, áp dụng các phương pháp hiện đại như vận động trị liệu, âm nhạc trị liệu, hội họa trị liệu, tâm linh trị liệu... nhằm chăm sóc toàn diện, giúp người cao tuổi “sống khỏe, sống vui, sống có ích”.

Người cao tuổi khám răng hàm mặt tại Bệnh viện Thống Nhất. Ảnh: THẢO PHƯƠNG

Giám đốc Bệnh viện Thống Nhất cho rằng Việt Nam cần xây dựng các trung tâm điều dưỡng đạt chuẩn quốc tế, với thiết kế thân thiện, an toàn cho người cao tuổi, thay vì chỉ là “trại dưỡng lão” đơn thuần. Cần thay đổi nhận thức, điều dưỡng không phải là "nuôi người già", mà là giúp họ phục hồi, tái hòa nhập và sống có giá trị. Khi đó, người cao tuổi không phải gánh nặng mà là vốn quý của xã hội.

Tuy nhiên theo lãnh đạo bệnh viện, thiếu nhân lực lão khoa là thách thức lớn nhất hiện nay. Bệnh viện đang phối hợp với các trường đại học y dược để đào tạo chuyên sâu, lan tỏa mô hình chăm sóc người cao tuổi đến tuyến cơ sở.

“Mỗi ngày, Bệnh viện Thống Nhất tiếp nhận 4.500–5.000 lượt khám, trong đó 75% là người cao tuổi. Dù có 1.200 giường nhưng thường xuyên quá tải với hơn 1.300 bệnh nhân nội trú. Đa phần bệnh nhân mắc nhiều bệnh lý mạn tính cùng lúc, song đội ngũ được đào tạo bài bản đã đáp ứng tốt yêu cầu chăm sóc đặc thù này” – BS Thanh chia sẻ.

Hiện bệnh viện cũng đẩy mạnh chuyển đổi số và ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong chẩn đoán, xét nghiệm và bệnh án điện tử. Sắp tới, bệnh viện sẽ triển khai robot hỗ trợ hướng dẫn người bệnh, sử dụng hệ thống học máy (machine learning) để xây dựng kho dữ liệu y học phục vụ tư vấn, chẩn đoán và theo dõi sức khỏe người cao tuổi 24/7.

“Công nghệ chỉ là công cụ, còn trái tim và trí tuệ của người thầy thuốc mới là nền tảng” - lãnh đạo bệnh viện nhấn mạnh.

THẢO PHƯƠNG