“Trăm người bán, vạn người mua”, dù trên thị trường có nhiều làng, nhiều cơ sở sản xuất miến khác nhau nhưng miến ở khu vực Tân Biên (TP.Biên Hòa) với bề dày truyền thống gần nửa thế kỷ vẫn tạo được thương hiệu riêng bởi chất lượng sợi miến dai, ngon, màu miến sáng trong…
Bây giờ các hộ đã áp dụng nhiều máy móc hiện đại nhưng vẫn còn giữ nét truyền thống qua việc làm thủ công một số công đoạn như: xếp miến đã cắt sợi ra dàn phên bằng tre nứa; phơi miến dưới ánh nắng, gió tự nhiên; đóng gói miến thành phẩm...
Có khoảng 10 cơ sở vẫn đang duy trì nghề làm miến truyền thống ở P.Tân Biên. Trước kia, miến ở đây được làm từ bột củ dong (hay người dân địa phương vẫn quen gọi là củ chóc), nhưng hiện nay do nguồn nguyên liệu bột củ dong có phần bị thu hẹp, cũng như theo xu hướng thị trường, các cơ sở sản xuất miến ở đây thường sử dụng bột mì để thay thế
Việc sản xuất miến không chỉ duy trì, phát triển cơ sở nghề truyền thống mà còn mang lại nguồn thu nhập khá ổn định cho những lao động tại địa phương, nhất là những người lớn tuổi vốn đã gắn bó nghề gia truyền này.
Dù nhiệt độ ngoài trời những ngày vào hè thường cao, cùng với cái nóng hâm hấp trong cơ sở làm miến, nhưng người làm miến vẫn đều đặn “đỏ lửa” để làm ra những mẻ miến dẻo, thơm kịp cung ứng cho thị trường
Ông Phạm Thanh Nam (ngụ KP.2, P.Tân Biên), người đã gắn bó với nghề làm miến hơn 40 năm, chia sẻ: “Hiện tại lớp trẻ ít chịu được khó khăn, vất vả nên khó tiếp nối nghề của cha ông khiến việc sản xuất miến không còn thịnh như trước. Tuy nhiên, chừng nào nhu cầu thị trường vẫn còn thì chúng tôi vẫn sẽ cố gắng sản xuất để đáp ứng đủ”
Để những mẻ miến được ra lò liên tục, người làm miến phải dậy sớm từ 1 giờ sáng và làm đến tận trưa, luôn chân luôn tay xử lý từng công đoạn bởi chỉ cần lơ là một chút là mẻ miến có thể hỏng bất cứ lúc nào…
Các công đoạn làm miến ngày nay đỡ vất vả hơn trước nhờ sự hỗ trợ của máy móc. Theo một số cơ sở sản xuất miến, trung bình mỗi ngày có thể sản xuất khoảng vài tạ miến khô thành phẩm; cao điểm vào dịp cận Tết có thể tăng gấp đôi sản lượng
Tuy nhiên, để có được sợi miến càng dai, ngon vẫn sẽ phụ thuộc vào độ tỉ mỉ, lành nghề của người làm miến và tình hình thời tiết. Nếu đủ nắng để phơi, thông thường mỗi mẻ miến ra thành phẩm sẽ vào khoảng 1,5-3 ngày
Miến sau khi phơi khô, cắt sợi… sẽ được đóng bao bì chỉn chu, tươm tất, sau đó sẽ có các thương lái thu mua để cung ứng cho các thị trường ở TP.Biên Hòa, TP.HCM và một số địa phương lân cận
Cũng như nhiều sản phẩm truyền thống khác, miến bắc ở Tân Biên đang phải đối mặt với nỗi lo mai một. Ông Vũ Huy Văn, đại diện một cơ sở làm miến ở KP.2, P.Tân Biên mong muốn được duy trì và tiếp sức trong việc tiếp nối làng nghề bởi nghề làm miến này không những lưu giữ giá trị truyền thống mà còn thể hiện văn hóa ẩm thực địa phương qua nhiều thế hệ
Hải Quân