Dệt may 'nghe ngóng' chính sách thuế của Mỹ

Vừa chạy đơn hàng, vừa nghĩ cách ứng phó

Theo số liệu từ Cục Thống kê, trong hai tháng đầu năm 2025, xuất khẩu dệt may đạt 5,6 tỷ USD, tăng 9,3% so với cùng kỳ năm ngoái. Đây là một trong bốn ngành hàng có kim ngạch xuất khẩu vượt mốc 5 tỷ USD. Hiện tại, nhiều doanh nghiệp dệt may trong nước đã có đơn hàng đến quý II.2025. Tuy nhiên, ngành dệt may vẫn đang đối mặt với một số rủi ro, đặc biệt là từ thị trường Mỹ, quốc gia chiếm tới 40% tổng kim ngạch xuất khẩu của ngành.

“Toàn ngành dệt may đang chờ đợi các chính sách điều hành mới của Tổng thống Mỹ, trong đó vấn đề áp thuế là một thách thức lớn”, Phó Chủ tịch VITAS Trần Như Tùng nói tại Diễn đàn Kinh tế Việt Nam năm 2025 do báo Người lao động vừa tổ chức.

Ông Tùng cho biết, Trung Quốc hiện là quốc gia xuất khẩu dệt may lớn nhất vào Mỹ, Việt Nam đứng thứ hai. Thoạt nhìn, đây là cơ hội để Việt Nam hưởng lợi nhưng thực tế, ngành dệt may phụ thuộc nhiều vào nguồn nguyên liệu nhập khẩu từ Trung Quốc. Trường hợp Mỹ áp thuế bởi lý do này, đây sẽ là đòn giáng nặng nề dù hiện nguy cơ chưa xảy ra.

Ngành dệt may kỳ vọng xuất khẩu đạt 25 tỷ USD vào thị trường Mỹ trong năm nay. Nguồn: ITN

Dệt may là một trong những ngành sản xuất và xuất khẩu chủ lực của Đồng Nai, đồng thời đóng góp hơn 7% kim ngạch xuất khẩu dệt may của cả nước với thị trường chính là Mỹ, châu Âu, Nhật Bản, Hàn Quốc. Theo các doanh nghiệp dệt may trên địa bàn tỉnh, cuối năm 2024, nhiều doanh nghiệp đã nhận được đơn hàng đến quý II, III năm 2025. Tuy nhiên, từ đầu năm 2025, do những bất ổn về chính trị, căng thẳng thương mại do Mỹ áp thuế với hàng hóa của nhiều quốc gia nên các nhà nhập khẩu có xu hướng ký kết những đơn hàng nhỏ, trong thời gian ngắn. Vì vậy, các doanh nghiệp trong trạng thái vừa chạy đơn hàng, vừa nghĩ cách ứng phó với những thay đổi của thị trường.

Tương tự, đại diện Công ty CP may Quốc Tế (TP. Bến Cát, Bình Dương) cho biết, thách thức lớn hiện nay là các đối tác thay đổi phương án mua hàng rất nhanh. Có những đơn hàng đã đàm phán xong, nhưng chỉ cần sức mua chững lại 1 - 2 tuần các đối tác có thể yêu cầu ngưng sản xuất đơn hàng. Đặc biệt, việc chia nhỏ đơn hàng, yêu cầu giao nhanh trong thời gian ngắn, đồng thời siết chặt các quy định liên quan đến xuất xứ vải, sợi cũng buộc doanh nghiệp phải linh hoạt thích ứng.

Theo dõi sát diễn biến để thích ứng

Theo ông Phan Đức Hiếu, đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách Trung ương, Ủy ban Kinh tế và Tài chính, các chính sách thương mại dưới thời của Tổng thống Mỹ Donald Trump tiềm ẩn nhiều rủi ro, đặc biệt với hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ. “Việt Nam đang xuất siêu lớn vào Mỹ. Một số tổ chức nói rằng Việt Nam không phải là mục tiêu của Mỹ trong việc điều tra và áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại nhưng doanh nghiệp Việt Nam đang rất lo lắng và họ có lý do để lo lắng”, ông Hiếu nói!

Bên cạnh rủi ro bên ngoài, Phó Chủ tịch VITAS Trần Như Tùng cho rằng, các doanh nghiệp còn chịu áp lực từ quá trình chuyển đổi số, chuyển đổi xanh và gặp khó trong tiếp cận gói vay ưu đãi do chưa có chính sách hỗ trợ riêng. Ngoài ra, tại TP. Hồ Chí Minh, dù có đề xuất giảm 30% tiền thuê đất, nhiều doanh nghiệp không được hưởng do hợp đồng thuê đất trực tiếp từ Nhà nước đã hết hạn và chưa được tái ký. Ông Tùng kiến nghị Hiệp hội Doanh nghiệp TP. Hồ Chí Minh lên tiếng, hỗ trợ doanh nghiệp tháo gỡ vướng mắc, tiếp cận chính sách ưu đãi.

Năm nay, ngành dệt may đặt mục tiêu xuất khẩu 47 - 48 tỷ USD, tăng 3 - 4 tỷ USD so với năm 2024, trong đó, ngành kỳ vọng xuất khẩu 25 tỷ USD vào thị trường Mỹ. Nếu Việt Nam không bị áp thuế, ngành dệt may có cơ hội tăng trưởng mạnh mẽ, Phó Chủ tịch VITAS Trần Như Tùng nói; đồng thời khuyến cáo doanh nghiệp trong ngành cần theo dõi sát diễn biến thị trường để kịp thời thích ứng.

Hiện tại, nhiều chuyên gia cũng như doanh nghiệp nghiêng về khả năng ngành dệt may Việt Nam chưa chịu tác động ngay từ chính sách thuế của Mỹ, cũng chưa ngã ngũ về việc thuế nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam sẽ tăng. Tuy vậy, sự cẩn trọng của doanh nghiệp không thừa. Theo Tập đoàn Dệt may Việt Nam, các doanh nghiệp cần tận dụng tối đa cơ hội từ thị trường trong nửa đầu năm để tăng trưởng doanh thu và kim ngạch xuất khẩu, khi các chính sách thương mại chưa xảy ra. Đồng thời, tuân thủ nghiêm quy định về nguồn gốc, đa dạng hóa thị trường sẽ giúp doanh nghiệp có khả năng ứng phó tốt với nguy cơ Mỹ tăng thuế dưới chính quyền Tổng thống Donald Trump.

Hà Lan