Đi cùng đoàn Chủ tịch Quốc hội, 9 doanh nhân rởm trốn lại Hàn Quốc
Bay sang Hàn Quốc theo dạng tháp tùng Chủ tịch Quốc hội, nhóm doanh nhân rởm lấy lý do gặp đối tác kinh doanh rồi bỏ trốn.
Ngày 6/5, TAND TP Hà Nội sẽ xét xử sơ thẩm Lê Thị Liễu (Giám đốc Công ty cổ phần GVA) và 7 bị cáo khác liên quan vụ 9 người trốn lại Hàn Quốc khi "đi nhờ" chuyên cơ của Chủ tịch Quốc hội hồi cuối tháng 12/2018.
Trong số những người hầu tòa có Trần Thị Tuyết (40 tuổi, cựu cán bộ Tạp chí Kinh tế và Dự báo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT).
Người lao động đội lốt doanh nhân
Theo cáo trạng, ngày 6/8/2018, Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội có văn bản đề nghị Bộ KH&ĐT chủ trì, tổ chức đoàn doanh nghiệp tháp tùng Chủ tịch Quốc hội thăm, làm việc tại Trung Quốc và Hàn Quốc từ ngày 25/9 đến 2/10/2018. Do lịch thay đổi nên sau đó, đoàn chỉ thăm và làm việc tại Hàn Quốc trong các ngày 4-7/12/2018.
Ngày 27/8, Bộ KH&ĐT đã phát thư mời và biểu mẫu để các doanh nghiệp có nhu cầu đăng ký tham gia. Theo quy định của ban tổ chức, đối tượng tham gia là các doanh nghiệp thuộc lĩnh vực đầu tư, thương mại.
VKS xác định đầu năm 2018, Liễu nói chuyện qua mạng với người quen là Hoàng Anh (35 tuổi, khi đó cư trú ở Đức). Người này cho biết nhiều người là đồng hương với anh ta ở Nghệ An muốn sang Hàn Quốc làm việc.
Liễu đã nhận lời làm thủ tục visa để cho những người này xuất cảnh giá 10.000 USD/trường hợp. Hai bên thỏa thuận chú ruột của Hoàng Anh là Trịnh Bang Dũng (quê Nghệ An) sẽ đưa lao động gặp Liễu.
Tháng 2/2018, Dũng rủ thêm Ngô Xuân Hiếu, Lê Thị Xuân (vợ Hiếu) và Nguyễn Thị Lương cùng tham gia phi vụ đưa người muốn xuất cảnh sang Hàn Quốc. Họ thống nhất thu 11.500 USD/trường hợp.
Từ tháng 3 đến tháng 5/2018, nhóm của Trịnh Bang Dũng thu tiền cọc của 4 lao động rồi dẫn đi gặp Liễu tại Hà Nội. Để thuận lợi cho việc xin visa sang Hàn Quốc, Liễu đề nghị nhóm của Dũng tổ chức cho các lao động này đi du lịch một số nước Đông Nam Á.
Sau đó, Liễu sử dụng pháp nhân một số công ty của người thân và mua lại các công ty rồi cho số lao động này đứng tên lãnh đạo, nhân viên. Tháng 9/2018, Liễu làm hồ sơ để cô ta và các lao động được nhập vào đoàn doanh nghiệp đi Hàn Quốc.
9 người trốn lại
Đầu tháng 12/2018, những người xuất cảnh nộp hơn 42.000 USD cho nhóm của Dũng. Riêng Liễu được hưởng 30.000 USD. Người phụ nữ này nộp gần 140 triệu đồng cho một công ty du lịch để thanh toán dịch vụ.
Ngày 4/12/2018, Liễu cùng nhóm lao động lên chuyên cơ cùng đoàn doanh nghiệp sang Hàn Quốc. Liễu đăng ký tham gia với tư cách Giám đốc Công ty GVA. Những người còn lại đứng tên giám đốc, phó giám đốc hoặc trợ lý giám đốc công ty mà Liễu mua lại.
Để che giấu hành vi, Liễu hướng dẫn 4 lao động ăn mặc lịch sự, học thuộc thông tin các công ty mà họ đứng tên lãnh đạo
"Liễu thống nhất khi sang Hàn Quốc, tạo lý do gặp đối tác kinh doanh hoặc đi mua sắm để lấy lại hộ chiếu rồi tách đoàn, trốn lại Hàn Quốc", cáo trạng nêu.
Sau đó, 4 người đã trốn lại nước này theo hướng dẫn của Liễu. Ngoài ra, VKS xác định Trần Thị Tuyết hưởng lợi 48 triệu đồng khi tổ chức cho 2 người khác đi cùng đoàn doanh nghiệp rồi trốn lại Hàn Quốc.
Qua điều tra, cơ quan chức năng xác định có 9 người trong đoàn doanh nghiệp trốn lại Hàn Quốc nhưng cảnh sát mới làm rõ 6 người được Liễu và đồng phạm tổ chức, môi giới. Hiện, 4 người đã bị trục xuất về Việt Nam, 2 người vẫn trốn lại nước này.
Đối với Bộ KH&ĐT, Cục Đầu tư nước ngoài, Trung tâm Xúc tiến đầu tư phía Bắc và công ty du lịch, VKS thấy các đơn vị này được Văn phòng Quốc hội giao chủ trì, phối hợp tổ chức đoàn doanh nghiệp tháp tùng Chủ tịch Quốc hội đi Hàn Quốc. Khi làm nhiệm vụ, ban tổ chức không biết các bị can lợi dụng kế hoạch tháp tùng để tổ chức cho lao động trốn lại nước này.
Theo VKS, không có quy định cụ thể về việc tổ chức cho đoàn doanh nghiệp tháp tùng lãnh đạo đi làm việc ở nước ngoài. Tuy nhiên, kết quả điều tra xác định một trong số nguyên nhân xảy ra vụ án do Bộ KH&ĐT chưa xây dựng quy trình, thủ tục thẩm định doanh nghiệp tham gia. Ngày 5/6/2020, Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an đã có công văn thông báo gửi Văn phòng Quốc hội, Bộ KH&ĐT để khắc phục những thiếu sót trên.
Từ ngày 4 đến 7/12/2018, đoàn đại biểu Quốc hội Việt Nam do Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân dẫn đầu sang thăm và làm việc tại Hàn Quốc theo lời mời của Chủ tịch Quốc hội Hàn Quốc Moon Hee-sang. Ngoài Chủ tịch Quốc hội còn có 20 quan chức cấp cao là các bộ trưởng, các ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Hơn 10 tháng sau chuyến công tác của phái đoàn, Đài truyền hình MBC của Hàn Quốc thông tin cho biết 9 trong số 160 người đi theo đoàn đại biểu Quốc hội đã không quay trở lại Việt Nam sau chuyến thăm.