Di dời cơ sở chăn nuôi ra khỏi khu dân cư - Bài 1: Cuộc cách mạng đại di dời
Với mục đích bảo vệ môi trường, tỉnh Đồng Nai chủ trương di dời cơ sở, trang trại chăn nuôi lợn ra khỏi khu dân cư.
Sau hơn 1 năm kể từ khi kế hoạch được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt, đến thời điểm hiện nay đã có 1.549 cơ sở đã di dời, ngưng chăn nuôi, đạt tỷ lệ 51,53%.
Bài 1: Cuộc cách mạng đại di dời
Nếu nhìn góc độ kinh tế thị trường, việc hàng nghìn cơ sở chăn nuôi phải di dời hoặc ngưng hoạt động là điều đáng tiếc cho một "thủ phủ chăn nuôi" lớn nhất cả nước. Nhưng nhìn lâu dài, nếu chăn nuôi gây ô nhiễm môi trường thì buộc phải ngưng hoặc di dời là hoàn toàn phù hợp.
Bất cập khó khăn
Theo Chi cục Chăn nuôi và Thú y Đồng Nai, trong những tháng đầu năm 2024, ngành chăn nuôi ở Đồng Nai gặp nhiều khó khăn do tình dịch bệnh trên đàn vật nuôi diễn biến phức tạp, giá cả vật tư đầu vào phục vụ chăn nuôi ở mức cao. Trong khi đó, giá bán sản phẩm chăn nuôi ra thị trường ở dưới mức giá thành diễn ra trong thời gian dài, người chăn nuôi bị thua lỗ.
Tổng đàn lợn của tỉnh khoảng 2 triệu con, giảm 4,28% so với cùng kỳ; trong đó chăn nuôi trang trại chiếm hơn 90% tổng đàn và chăn nuôi nhỏ lẻ chiếm gần 10% tổng đàn. Tổng đàn gà khoảng 21,6 triệu con, tăng 0,46% so với cùng kỳ: trong đó chăn nuôi trang trại chiếm khoảng 91% tổng đàn và chăn nuôi nông hộ chiếm khoảng 9% tổng đàn. Các loại vật nuôi khác như trâu và bò khoảng 112.000 con, dê khoảng 190,000 con, vịt, ngan, ngỗng khoảng 3,4 triệu con, chim cút khoảng 8 triệu con.
Một số trang trại chăn nuôi đầu tư xây dựng hệ thống chuồng trại với số vốn lớn, nhưng hiện nay nằm trong khu quy hoạch dân cư, đô thị nhưng hiện các quy hoạch chưa triển khai, chưa có quy hoạch chi tiết và kế hoạch sử dụng đất, tuy nhiên cơ sở này phải thực hiện di dời ra khỏi khu vực không được phép chăn nuôi trước ngày 1/1/2025 theo quy định của Luật Chăn nuôi, gây lãng phí nguồn lực xã hội và của người dân, ảnh hưởng đến đời sống của nhân dân.
Thấy được những bất cập khó khăn đó, ngày 30/7/2021, HĐND tỉnh Đồng Nai ban hành Nghị quyết số 03/2021/NQ-HĐND buộc hơn 3.000 cơ sở chăn nuôi nằm rải rác trong các khu dân cư phải di dời hoặc ngưng chăn nuôi. Với mục đích là bảo vệ môi trường, thực hiện Luật Chăn nuôi có hiệu lực từ năm 2020, Nghị quyết ban hành nhằm xử lý triệt để những trang trại gây ô nhiễm môi trường, nghiêm cấm hành vi chăn nuôi trong khu vực không được phép chăn nuôi của thành phố, thị xã, thị trấn, khu dân cư. Cụ thể hơn là đến ngày 24/02/2023, Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Nai ban hành quyết định Quyết định số 296/QĐ-UBND phê duyệt danh sách các cơ sở chăn nuôi phải di dời ra khỏi khu vực không được phép chăn nuôi.
Sau khi Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Nai ban hành quyết định Quyết định số 296/QĐ-UBND, các địa phương trong tỉnh Đồng Nai đã xây dựng kế hoạch để tổ chức triển khai thực hiện. Cụ thể là toàn tỉnh có 3.006 cơ sở chăn nuôi phải di dời ra khỏi khu vực không được phép chăn nuôi; trong đó, có 2.145 cơ sở di dời, 861 cơ sở ngưng chăn nuôi, lộ trình thực hiện chậm nhất là trước ngày 1/1/2025.
Theo báo cáo của các địa phương, tính đến thời điểm hiện nay có 1.549 cơ sở đã di dời, ngưng chăn nuôi, đạt tỷ lệ 51,53% so với lộ trình đến 31/12/2024; trong đó có 1.541 cơ sở ngừng chăn nuôi, 8 cơ sở di dời, chủ yếu di dời từ khu dân cư vào các khu vườn rẫy xa khu dân cư để tiếp tục chăn nuôi.
Cũng theo thông tin từ các địa phương, về chính sách hỗ trợ di dời, tính đến thời điểm hiện nay chưa có cơ sở nộp hồ sơ đề nghị hỗ trợ chính sách di dời. Lý do chủ yếu là các cơ sở ngưng chăn nuôi, còn đối với các cơ sở di dời, chủ yếu di dời từ khu dân cư vào các khu vườn rẫy xa khu dân cư để tiếp tục chăn nuôi theo quy mô nông hộ không đủ điều kiện được hỗ trợ theo quy định.
Trước thực trạng trên, UBND tỉnh Đồng Nai chỉ đạo rà soát điều chỉnh, bổ sung các cơ sở thuộc diện di dời ra khỏi khu vực không được phép chăn nuôi.
Cùng vào cuộc
Ông Thái Bảo, Chủ tịch HĐND tỉnh Đồng Nai cho biết, Nghị quyết số 03/2021/NQ-HĐND được xây dựng dựa trên các quy định của Luật Chăn nuôi 2018. Theo đó, đến trước ngày 1/1/2025 người chăn nuôi phải chấm dứt hoạt động chăn nuôi trong khu vực không được phép chăn nuôi. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thực hiện, nhiều địa phương đã gặp một số khó khăn, vướng mắc. Do đó, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Đồng Nai ban hành kế hoạch Kiểm tra việc chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường đối với các cơ sở chăn nuôi trên địa bàn tỉnh.