Đi máy bay khổ hơn vẫn tưởng
Cảm giác căng thẳng về điều gì đó tồi tệ có thể xảy ra trên máy bay có thể vô thức dẫn đến sự thay đổi về sinh lý, gây ra sự hỗn loạn về vị giác và cảm xúc.
Nhiều người đã từng xem một bộ phim trên máy bay, có thể là một bộ phim hài cũng có thể là một bộ phim tâm lý hơi buồn, và đột nhiên thấy mình khóc không kiểm soát được hoặc thở gấp và buồn bã không dừng được.
Hễ bay là… dễ khóc
Chrissy Teigen, người mẫu nổi tiếng ở Mỹ, luôn băn khoăn rằng liệu có một lý do gì khiến cô ấy lại khóc nhiều hơn khi xem các bộ phim trên máy bay không. Cô đã đưa câu hỏi trên lên tài khoản mạng xã hội Twitter và nhận được rất nhiều sự đồng cảm về hiện tượng này. Câu trả lời từ những người theo dõi mạng xã hội của cô đa số là Có. Nhiều người đã xác nhận là họ đã khóc nức nở khi xem các bộ phim không lấy gì làm cảm động lắm khi đi máy bay, chẳng hạn như Deadpool 2 (thuộc thể loại hài-hành động).
Những lý do được đưa ra để lý giải về trạng thái cảm xúc này cũng rất đa dạng. Nó có thể là do ly rượu vodka, hoặc do độ cao, và cũng có thể là do nồng độ oxy thấp hơn trong máu.
Diễn viên hài Joe Randazzo, vốn từng khóc khi xem những bộ phim hài hoặc thậm chí là thể loại hành động như Thor: Tận thế Ragnarok (Thor: Ragnarok), lại đưa ra một cái nhìn hơi tiêu cực: “Một số người cho là tại áp lực không khí nhưng tôi tin rằng lý do chính là vì sâu thẳm trong tiềm thức bạn nghĩ rằng đây có thể là bộ phim cuối cùng bạn được xem”.
Ngồi mệt, ăn chẳng thấy ngon
Tuy nhiên, việc chảy nước mắt không phải là vấn đề duy nhất khi bạn đi máy bay. Còn nhiều những thay đổi khác trong cơ thể mà bạn phải chịu như các cơ quan vị giác bị suy giảm, cảm nhận về mùi vị trở nên khó khăn và cảm giác đau hoặc ù tai.
Nghiên cứu do hãng hàng không Lufthansa của Đức thực hiện vào năm 2010 cho thấy khi áp suất trong ca bin máy bay càng giảm thì hành khách càng khó cảm nhận được mùi vị của thức ăn. Cảm nhận về vị mặn giảm xuống chỉ còn 20-30%, trong khi đồ ngọt trở nên nhạt nhẽo, vị giác về vị ngọt giảm tới 80-85%.
Charles Spence, giáo sư tâm lý học thực nghiệm tại Đại học Oxford, cho biết không khí trong cabin khô khiến mùi hương khó lan tỏa hơn và làm mũi chúng ta bị khô, khó ngửi được mùi thơm của đồ ăn. Ông cũng chứng minh được rằng áp suất không khí thấp và độ ồn cao trong cabin cũng làm ảnh hưởng đến khả năng ngửi và nếm của các hành khách.
Sự kết hợp giữa cảm giác mệt mỏi khi bạn phải di chuyển, cộng với việc buộc phải ngồi tại chỗ khi bay, độ cao, giảm oxy trong máu và mất nước do không khí khô, là những nguyên nhân phụ trợ khiến rất nhiều người cảm thấy khó chịu thêm khi đi máy bay.
Lời giải của khoa học và hãng bay
Mặc dù số lượng những nghiên cứu khoa học về chuyện này còn đang ít, nhưng các nhà tâm lý học có thể giải thích được những lý do mà các thành viên của câu lạc bộ “Khóc giữa không trung” đang sôi nổi đưa ra.
Ảnh hưởng của độ cao đối với cảm xúc là lý do đầu tiên được đưa ra bởi Jodi De Luca, nhà tâm lý học lâm sàng ở bang Colorado, Mỹ. Cô nói rằng hành khách có thể cảm thấy thiếu kiểm soát với môi trường hoặc cảm giác lo lắng về điều gì đó tồi tệ có thể xảy ra trên máy bay. Điều này thúc đẩy não bộ sản xuất một loại hormone gây căng thẳng, có thể dẫn đến nhịp tim tăng và thở nhanh hơn.
“Nó không chỉ đơn thuần là tâm lý hay cảm xúc của con người, mà còn là một sự việc liên quan đến thể chất và sinh lý. Nó không bao giờ có một dạng nhất định. Và đó chính là điểm quan trọng”, cô nói.
Theo cô De Luca, khách du lịch nên ý thức trước về vấn đề này để mang theo những thứ có thể khiến tâm lý được xoa dịu, như một cuốn sách giải đố, các trò chơi video, thực phẩm yêu thích hoặc một chiếc chăn ấm áp. Hãy làm những điều để khiến bản thân cảm thấy thoải mái nhất có thể.
Một nghiên cứu năm 2015 của các nhà khoa học thực phẩm tại trường Đại học Cornell (Mỹ) cũng cho thấy mức độ tiếng ồn trên các chuyến bay làm giảm vị giác nói chung nhưng tăng cường vị ngọt của thịt. Điều đó đã gợi ý cho các hãng hàng không qua những cải tiến bổ sung nhiều hương vị ngọt thịt (vị umami) vào thực đơn. Hãng hàng không British Airways của Anh còn hợp tác với hãng trà Twinings để tạo ra một loại trà có thể giữ được hương vị ngon ở độ cao. Hãng cũng giới thiệu loại rượu gin mới với tên gọi Pickering chanh được chế tạo đặc biệt để hành khách thưởng thức trên chuyến bay.
Mặc dù bay gây khó chịu về cảm xúc và thể chất nhưng chúng ta cũng không cần phải quá lo lắng. Theo các chuyên gia y tế, cơ thể con người có khả năng phục hồi rất nhanh. Cơ thể chúng ta sẽ có những sự tự điều chỉnh hết sức tinh tế để thích ứng với việc di chuyển bằng đường hàng không trong những lần bay sau.