Chợ Âm Dương - nơi "mua may, bán rủi", nằm tại Làng Ó (khu Xuân Ổ, phường Võ Cường, TP Bắc Ninh). Tương truyền, mỗi năm chợ chỉ họp một lần vào đêm mùng 4 rạng sáng mùng 5 Tết.
Phiên chợ Âm Dương còn mang ý nghĩa tâm linh, tạo cơ hội cho người chết và người sống gặp nhau, trở thành hình thức sinh hoạt văn hóa mang đậm màu sắc tín ngưỡng dân gian của người dân Kinh Bắc.
Theo các tài liệu sử sách để lại, chợ Âm Dương có từ năm Nhâm Dần 43 sau Công nguyên và chỉ được họp phiên duy nhất vào đêm mùng 4 và kết thúc vào rạng sáng ngày mùng 5 Tháng Giêng. Với ý nghĩa chợ họp là cơ hội để người đã mất và người sống được gặp lại nhau.
Người dân tin rằng, hòa lẫn trong dòng người đến phiên chợ đêm sẽ có cả linh hồn của ông bà, người thân hiện về tìm gặp lại mọi người. Đi chợ Âm Dương cũng là một hình thức để an ủi, động viên nhau xua tan đi nỗi buồn, thương nhớ người thân đã khuất.
Chợ Âm Dương không sử dụng đèn sáng mà chỉ có một số ngọn nến nhỏ soi hàng. Những người đi chợ không nói cười ồn ào vì sợ những linh hồn hoảng sợ, làm mất đi sự tôn nghiêm của không gian trong chợ.
Người đi chợ Âm Dương chỉ để cầu may, trút bỏ muộn phiền, không quá quan tâm đến việc trao đổi mua bán. Trong chợ người mua không mặc cả, người bán không ra giá.
Khung cảnh chợ hiu hắt, không gian tối om như mực, thứ duy nhất chỉ đường dẫn lối cho người mua kẻ bán là ánh nến le lói trong từng gian hàng.
Chợ Âm Dương chủ yếu bán hàng mã, hương dùng để đốt cho người đã khuất, ngoài ra còn bán rượu, trầu cau, muối và hoa quả như đu đủ, táo…
Có một loại hàng rất đặc biệt đó chính là gà đen, biểu tượng cho sự thần bí, tâm linh. Chỉ những người nào thực sự may mắn mới có thể chen chân và chọn lấy cho mình một con gà đen mang về sau phiên chợ.
Từ Tết Nhâm Dần 2022, phiên chợ Âm Dương đã được phục dựng lại. Vẻ huyền bí và câu chuyện xung quanh phiên chợ đã được lan rộng đến nhiều tỉnh thành trên cả nước. Rất nhiều người đã cùng nhau đổ về làng Ó để cầu may mắn, bày tỏ nỗi nhớ quê hương và lòng thương nhớ đối với những người đã khuất.
M ời độc giả xem thêm video Xuất hiện “khẩu thần công” tại Lễ hội “mặt nhọ” ở Lạng Sơn:
Thiên Anh