Di sản ở quanh ta

Việc tiếp nhận di sản chiến tranh không nhất thiết phải diễn ra tại các bảo tàng lớn, hoặc các công trình, di tích nổi danh; mà hoàn toàn có thể trải nghiệm ngay ở mỗi địa phương, ngay trong từng không gian nhỏ. Phóng sự sau đây sẽ cho thấy một góc nhìn về câu chuyện “Di sản ở quanh ta”.

Nhà máy xe lửa Dĩ An là một di tích ghi dấu sự hình thành rất sớm của giai cấp công nhân Việt Nam cùng tổ chức Công hội Đỏ, là địa điểm ra đời Chi bộ Đảng Cộng sản đầu tiên của Xứ ủy Nam kỳ. Quang cảnh và không khí lao động hôm nay còn nhắc nhớ phong trào đấu tranh mạnh mẽ, đòi quyền dân chủ, dân sinh và chống thực dân xâm lược. Cho đến Cách mạng tháng Tám năm 1945, toàn thể công nhân đã đồng loạt nổi dậy, cùng với nhân dân địa phương tham gia củng cố và bảo vệ Chính quyền vừa giành được. Nhà máy xe lửa Dĩ An là một mô hình mà người dân hiện tại đang sống và làm việc trong không gian di tích. Ở nơi đây, những yếu tố di sản như ý chí kiên cường, tình yêu quê hương đất nước... vẫn được hòa quyện một cách tự nhiên trong hơi thở cuộc sống hàng ngày.

Có nhiều cách để những công dân của thời hiện tại tiếp nhận di sản ký ức chiến tranh; theo đó, xách máy lên và hướng lòng mình tới những đề tài gợi mở bao la chính là cách mà nghệ sĩ nhiếp ảnh Nguyễn Á thực hiện đầy tâm đắc. Anh đã may mắn được đồng hành về ký ức cùng với 39 người hùng - vốn là cựu tù Côn Đảo, cùng nối dài những giá trị của di sản chiến tranh. Để rồi thành quả mang về là một tập sách ảnh hàm chứa những thông điệp xúc động sâu xa; qua đó đưa hình ảnh một Di tích Quốc gia đặc biệt ở vùng biển đảo xa xôi trở nên gần gũi hơn với cộng đồng.

Những tác phẩm nhiếp ảnh công phu trong dự án nghệ thuật đặc biệt này đã được triển lãm tại Hà Nội, TP Hồ Chí Minh và Côn Đảo vào dịp kỉ niệm những ngày lễ lớn của đất nước, với sự hiện diện, giao lưu của các nhân vật chính; để rồi qua đó, di sản kí ức đầy kiêu hãnh của những người chiến sĩ Cách mạng dần trở thành di sản ký ức chung của cộng đồng.

Thiện Đoan -

Minh Công