Điểm đặc biệt của các chiến đấu cơ F-16 đầu tiên được Kiev đưa vào chiến đấu

Giá treo tên lửa của chiến đấu cơ F-16 được gắn hệ thống phòng vệ tích hợp PIDS và ECIPS. Nguồn: Văn phòng Tổng thống Ukraine.

Một năm sau khi Đan Mạch, Hà Lan và sau đó là Na Uy và Bỉ cam kết cung cấp chiến đấu cơ F-16 cho Ukraine, Kiev đã chính thức biên chế mẫu máy bay này vào ngày 4/8/2024.

Theo Forbes, những chiếc F-16 đầu tiên lộ diện ở Ukraine là phiên bản F-16AM/BM của Đan Mạch. Đây là phiên bản hiện đại hóa của chiến đấu cơ F-16 do Mỹ sản xuất.

Hình ảnh và video do văn phòng Tổng thống Ukraine đăng tải cho thấy chiến đấu cơ F-16 được trang bị tên lửa đối không tầm ngắn AIM-9, tên lửa đối không tầm xa AIM-120. Điều này cho thấy Ukraine có thể chủ yếu sử dụng F-16 trong vai trò đánh chặn mục tiêu trên không.

Theo trang The War Zone (TWZ), phi công Ukraine xuất hiện trong video đội mũ chiến đấu dẫn đường (JHMCS). Loại mũ này cho phép phi công có thể chỉ thị mục tiêu cho tên lửa theo góc nhìn. JHMCS cũng giúp phi công nhận biết tình huống và môi trường xung quanh tốt hơn.

Một điểm nhấn đáng chú ý khác nằm ở giá treo tên lửa. Nằm giữa các giá treo tên lửa là hệ thống phòng vệ tích hợp gồm PIDS và ECIPS. Hệ thống do công ty Elbit của Israel phối hợp với Terma của Đan Mạch sản xuất. Các chiến đấu cơ F-16 ở châu Âu mới được lắp hệ thống phòng vệ này cách đây vài năm.

Phi công Ukraine đội mũ chiến đấu dẫn đường (JHMCS) khi lái chiến đấu cơ F-16. Ảnh chụp từ video.

PIDS hoạt động theo cơ chế phóng ra mảnh kim loại và pháo sáng nhằm đánh lừa các tên lửa dẫn đường của đối phương. ECIPS đóng vai trò gây nhiễu chủ động với khả năng vô hiệu hóa radar mặt đất và phát hiện sớm các mối đe dọa từ xa.

PIDS và ECIPS hoạt động đồng thời tạo ra lớp bảo vệ đáng kể cho các chiến đấu cơ F-16 trước mối đe dọa từ tên lửa đối phương.

The Forbes, đối với không quân Ukraine, lực lượng đã mất 90/125 máy bay, các hệ thống phòng thủ như vậy là rất có giá trị.

Dĩ nhiên, không có hệ thống phòng thủ nào là bất bại. Ukraine vẫn có thể tổn thất chiến đấu cơ F-16 trong chiến đấu, nhưng PIDS và ECIPS có thể trì hoãn các tổn thất này và cứu mạng phi công, Forbes nhận định.

PIDS và ECIPS hoạt động hiệu quả đến đâu sẽ còn tùy thuộc vào cách Ukraine triển khai F-16. Nếu chỉ chủ yếu thực hiện nhiệm vụ phòng không sâu bên trong lãnh thổ Ukraine, những chiếc F-16 chỉ phải đối phó mối đe dọa từ tên lửa tầm xa của các máy bay Nga. Nhưng nếu tham gia chiến đấu ở tiền tuyến, những chiếc F-16 sẽ đối mặt với mối đe dọa đáng kể trên mặt đất và tổn thất là điều khó tránh khỏi.

Phát biểu hôm 1/8, phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov tuyên bố Nga sẽ bắn hạ bất kỳ chiến đấu cơ F-16 nào ở Ukraine. Ông Peskov nói loại vũ khí này sẽ không làm thay đổi cục diện chiến trường.

"Số lượng tiêm kích F-16 được phương Tây cung cấp cho Ukraine sẽ giảm dần, chúng sẽ bị bắn hạ. Tất nhiên, những đợt chuyển giao loại tiêm kích này sẽ không gây tác động đáng kể nào tới diễn biến trên chiến trường", ông Peskov nói.

Ông Peskov cũng lưu ý, các công ty tư nhân đã treo thưởng cho bất cứ đơn vị nào của Nga bắn rơi chiếc F-16 đầu tiên.

Đăng Nguyễn - Forbes, TWZ