Đồng muối Tam Hòa (xã Hòa Lộc, huyện Hậu Lộc) những ngày này bắt đầu vào chính vụ. Tranh thủ những ngày nắng nóng, diêm dân nơi đây đang khẩn trương ra đồng để làm muối. Nghề làm muối phụ thuộc nhiều vào thời tiết nên họ thường tập trung cao điểm sản xuất trong mùa nắng, từ tháng 4 đến tháng 6 (âm lịch).
Đồng muối Tam Hòa rộng hàng chục ha, nghề làm muối tại đây đã hơn 50 năm, từng là nguồn thu nhập chính của nhiều người dân địa phương, song nay thành công việc phụ do giá muối thấp. Ngoài vụ muối, diêm dân còn trồng lúa, đi phụ hồ... kiếm thêm thu nhập.
Vì đang mùa thu hoạch nên 13h mỗi ngày, khi ánh nắng đang còn gay gắt người dân đã mang theo xẻng, bàn đẩy, gáo múc nước... ra ruộng muối làm việc.
Bà Phạm Thị Loan (71 tuổi) cho biết: Công việc làm muối đã gắn bó với bà gần nửa cuộc đời. Nghề làm muối chủ yếu phụ thuộc vào thời tiết. Trời nắng gắt, hạt muối càng đẹp. Dù vất vả nhưng chúng tôi phải tranh thủ ra đồng lúc nắng to nhất để thu hoạch muối.
Để tạo ra được những hạt muối đòi hỏi diêm dân phải mất rất nhiều thời gian với nhiều công đoạn. Từ xử lý nền đất cho thật chặt, sau khi nền ruộng muối đã đạt yêu cầu, người dân mới bắt đầu tưới nước biển vào cát. Hệ thống máng lọc xây bằng xi măng. Diêm dân đổ cát vào chạt lọc, tiếp đó múc nước biển từ dưới kênh dẫn bên ruộng muối đổ trộn vào cho đến khi nước xấp xỉ bể.
Sau khi lọc nước trong đất, họ sẽ đem chỗ nước đó đưa ra sân phơi. Nắng sẽ làm bốc hơi một phần nước biển. Đồng thời, phần nước biển còn lại sẽ tạo thành những hạt muối. Sau đó, diêm dân sẽ thu hoạch muối thành phẩm.
Những hạt muối trắng tinh sẽ được gom lại bằng chiếc cào gỗ hoặc sắt, đây là những dụng cụ khá quan trọng để người dân sử dụng trong thu hoạch muối.
Hàng ngày, người dân ở đồng muối Tam Hòa ở ngoài ruộng gần 5 tiếng đồng hồ. Những bước đi thoăn thoắt, những cú đẩy dứt khoát khiến muối được lu lại thành đống.
Những ô muối tinh khiết, trong veo được gom lại trên những khoảnh sân là thành quả lao động cả ngày dưới trời nắng nóng của những diêm dân.
Nhiều diêm dân chia sẻ, nghề này rất vất vả, giới trẻ bây giờ không theo nghề nữa mà đi làm cho các công ty, vì không chịu được vất vả, nắng nóng.
Trung bình mỗi ngày, một người có thể làm ra được khoảng 50kg - 1 tạ muối. Với giá bán hiện tại khoảng 2.000 – 2.500 đồng/kg, họ có mức thu nhập từ 150.000 - 250.000 nghìn đồng mỗi ngày.
Sau nhiều công đoạn, những hạt muối là sự kết tinh từ nước biển cũng được hình thành. Dù vất vả để làm ra được hạt muối, nhưng những diêm dân hàng ngày vẫn cần mẫn với công việc của mình.
Hoàng Đông