Điểm mạnh của các hình thức xuất bản hiện nay

Ảnh minh họa. Nguồn: Reedsy.

Julie Broad là một tác giả và là người sáng lập BookLaunchers, đơn vị tư vấn xuất bản sách tại Mỹ. Khi tham gia một hội nghị của các tác giả, Julie Broad nhận ra rằng cách đây khoảng 30 năm, chỉ có hai con đường duy nhất để xuất bản một cuốn sách. Đó là thông qua nhà xuất bản truyền thống hoặc trả tiền cho các công ty làm dịch vụ xuất bản.

Theo sự phát triển của xã hội, nhu cầu xuất bản tăng dẫn đến nhiều hình thức khác cũng ra đời như tự xuất bản, xuất bản kết hợp, xuất bản có hỗ trợ tác giả. Dựa trên thực trạng và kinh nghiệm của bản thân, Julie Broad đã đánh giá ưu nhược điểm của từng loại hình.

Xuất bản truyền thống

Xuất bản truyền thống từ lâu đã được coi là địa hạt danh giá mà hầu hết tác giả nào cũng muốn đặt chân đến. Với mô hình này, nhà xuất bản chịu trách nhiệm biên tập, thiết kế, tiếp thị và phân phối sách. Chỉ những tác phẩm có chất lượng cao mới được các nhà xuất bản có uy tín lựa chọn. Được đội ngũ của một nhà xuất bản có thâm niên hỗ trợ toàn diện trong việc đưa sách ra thị trường là lợi thế to lớn.

Bên trong một xưởng in sách. Ảnh: Dynamark.

Tuy nhiên, tiền bản quyền cho tác giả sẽ không quá nhiều. Bên cạnh đó, việc tiếp thị không phải chỉ dựa trên các kênh có sẵn của nhà xuất bản. Tác giả cũng cần tự xây dựng tên tuổi cho bản thân nhằm giúp sách của mình tiếp cận độc giả tốt hơn.

Julia Broad cho rằng, hình thức xuất bản này đòi hỏi tác giả phải rất kiên nhẫn. Đồng thời, tác giả cũng nên chủ động hơn trong khâu tiếp thị sản phẩm.

Tự xuất bản

Trong những năm trở lại đây, tự xuất bản dần trở thành xu hướng tại một số nước. Cuốn sách đầu tiên của Julie Broad, More than cashflow, tự xuất bản vào năm 2013 cho đến nay vẫn tạo ra nguồn doanh thu. Với việc tự xuất bản, tác giả có thể giữ bản quyền cuốn sách của mình kể cả một nhà xuất bản nước ngoài muốn chuyển ngữ cũng phải thông qua bạn. Tự xuất bản cũng cho phép tác giả kiếm được nhiều tiền hơn trên mỗi bản bán được.

Tuy nhiên, việc tự xuất bản đòi hỏi sự đầu tư đáng kể về thời gian và tiền bạc. Bởi vì tác giả chịu trách nhiệm về mọi khía cạnh của quy trình nên điều này có thể khiến nhiều người choáng ngợp.

Ảnh minh họa tác giả. Nguồn: Writer.

Theo Julia Broad, với phương án tự xuất bản, tác giả cần đầu tư vào người biên tập và thiết kế minh họa cho cuốn sách. Tác giả phải chủ động trong các khâu tiếp thị và phân phối. Tự xuất bản một cuốn sách tốn rất nhiều công sức, vì vậy việc lập một kế hoạch là bước đầu để hiện thực hóa các mục tiêu và lường trước một số rắc rối.

Xuất bản kết hợp

Đây là hình thức kết hợp giữa xuất bản truyền thống và tự xuất bản. Trước đó nó được biết đến với khái niệm dịch vụ xuất bản, tuy nhiên khái niệm này đã trở nên lỗi thời. Xuất bản kết hợp cho phép các nhà xuất bản chịu trách nhiệm ở khâu phân phối và sản xuất cuốn sách, đồng thời, họ cũng chịu chi phí cho các bước chỉnh sửa, hiệu đính, tiếp thị, phân phối… Tác giả có thể phải chịu một số khoản phí dịch vụ. Đổi lại, tiền bản quyền thường sẽ cao hơn các nhà xuất bản truyền thống.

Để tận dụng thế mạnh của hình thức này, tác giả cần chọn một nhà xuất bản, đơn vị liên kết minh bạch về quá trình sản xuất. Ngoài ra, tác giả cũng nên sát sao với từng bước sản xuất để đảm bảo cuốn sách của mình ra mắt với phiên bản tốt nhất. Tác giả cũng nên có thêm sự tham vấn từ một số đơn vị nghiên cứu, có trình độ chuyên môn về lĩnh vực đề cập trong cuốn sách.

Xuất bản có hỗ trợ

Để có cách tiếp cận phù hợp hơn với hoạt động xuất bản, một số người có thể lựa chọn các dịch vụ viết thuê từ các công ty tự xuất bản cung cấp. Điều này giúp khách hàng đơn giản hóa quy trình xuất bản để tập trung vào thiết kế thông điệp. Đây là một dịch vụ trả phí nhưng trong hầu hết trường hợp, tác giả có quyền kiểm soát các quyền và sự phân phối của mình. Các công ty có thể “may đo” nhiều gói khác nhau từ người viết thuê (ghostwriter), nhóm biên tập và tiếp thị cho đến nhiệm vụ chỉnh sửa, thiết kế và phân phối.

Lưu ý cho các tác giả lựa chọn hình thức này là cần phải chọn một đối tác xuất bản có giá trị và tầm nhìn phù hợp với bản thân, doanh nghiệp. Bởi quá trình xuất bản có thể tốn từ sáu tháng cho tới một năm. Ngoài ra, việc đồng hành trong suốt hành trình xuất bản là điều quan trọng vì nó đảm bảo rằng kết quả thể hiện tầm nhìn và đáp ứng các tiêu chuẩn của tác giả đưa ra.

Đức Huy