Điểm mới quan trọng và các quy định tác động đến người lao động

Một trong những điểm nổi bật là việc bổ sung quy định về mức trợ cấp hàng tháng dành cho những người lao động không đủ điều kiện hưởng lương hưu và chưa đủ tuổi để nhận trợ cấp hưu trí xã hội.

Mục tiêu và tầm quan trọng của quy định mới

Theo ông Nguyễn Duy Cường, Vụ Phó Vụ Bảo hiểm xã hội (Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội), việc bổ sung quy định về mức trợ cấp tháng nhằm mục đích giảm tình trạng người lao động rút BHXH một lần và gia tăng sự liên kết giữa trợ cấp hưu trí xã hội và BHXH cơ bản. Quy định này không chỉ giúp bảo đảm an sinh xã hội cho người lao động mà còn khuyến khích họ tiếp tục tham gia vào hệ thống BHXH thay vì rút BHXH một lần, một hành động thường thấy khi người lao động gặp khó khăn tài chính.

Rút BHXH một lần, một hành động thường thấy khi người lao động gặp khó khăn tài chính. Ảnh minh họa

Cụ thể, theo Luật BHXH sửa đổi, công dân Việt Nam đủ tuổi nghỉ hưu nhưng không đủ thời gian đóng BHXH để hưởng lương hưu và chưa đủ điều kiện hưởng trợ cấp hưu trí xã hội, nếu không lựa chọn rút BHXH một lần và không bảo lưu, mà có yêu cầu thì sẽ được hưởng trợ cấp hàng tháng từ chính khoản đóng của mình.

Ông Nguyễn Duy Cường giải thích thêm, trong Luật BHXH sửa đổi không quy định thời gian tối thiểu tham gia đóng BHXH để nhận trợ cấp hàng tháng. Điều này có nghĩa là bất cứ công dân nào tham gia BHXH đều có quyền nhận trợ cấp tháng nếu họ đủ điều kiện. Mức trợ cấp hàng tháng sẽ được xác định dựa trên thời gian đóng BHXH của người lao động và sẽ không thấp hơn mức trợ cấp hưu trí xã hội.

Hiện tại, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội đang xây dựng nghị định hướng dẫn chi tiết về mức hưởng trợ cấp tháng. Nghị định này sẽ không quy định thời gian đóng tối thiểu để hưởng trợ cấp hàng tháng mà sẽ đưa ra công thức cụ thể để tính toán mức hưởng dựa trên thời gian đóng BHXH.

Quy định về rút BHXH một lần

Luật BHXH sửa đổi cũng có những quy định quan trọng về quyền rút BHXH một lần. Cụ thể, người lao động có thời gian đóng BHXH trước ngày 1/7/2025, và sau 12 tháng không tham gia BHXH bắt buộc và BHXH tự nguyện, có thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm, sẽ được quyền rút BHXH một lần.

Tuy nhiên, người lao động tham gia BHXH sau ngày 1/7/2025 sẽ không được nhận BHXH một lần, trừ một số trường hợp đặc biệt như:

- Đủ tuổi hưởng lương hưu mà chưa đủ 15 năm đóng BHXH.

- Ra nước ngoài để định cư.

- Đang mắc một trong những bệnh ung thư, bại liệt, xơ gan mất bù, lao nặng, AIDS.

- Có mức suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên.

- Người khuyết tật đặc biệt nặng.

Khi người lao động chọn bảo lưu thời gian đóng BHXH, họ không chỉ giữ lại quyền lợi của mình mà còn có thể được hưởng các chế độ tốt hơn trong tương lai. Ảnh minh họa

Lợi ích của việc bảo lưu thời gian đóng BHXH

Ông Nguyễn Duy Cường nhấn mạnh rằng việc không rút BHXH một lần mà bảo lưu thời gian đóng để tiếp tục tham gia sẽ đem lại nhiều quyền lợi hơn cho người lao động. Khi người lao động chọn bảo lưu thời gian đóng BHXH, họ không chỉ giữ lại quyền lợi của mình mà còn có thể được hưởng các chế độ tốt hơn trong tương lai, bao gồm:

- Mức hưởng các chế độ cao hơn.

- Được Quỹ BHXH đóng bảo hiểm y tế trong thời gian hưởng lương hưu có bảo hiểm y tế.

- Được hỗ trợ BHYT do ngân sách Nhà nước đảm bảo.

Việc bảo lưu thời gian đóng BHXH sẽ giúp người lao động duy trì quyền lợi của mình trong hệ thống bảo hiểm xã hội, tạo điều kiện cho họ được hưởng các chế độ và quyền lợi đầy đủ hơn khi đủ điều kiện.

Những quy định mới trong Luật BHXH sửa đổi năm 2024 không chỉ đảm bảo an sinh xã hội cho người lao động mà còn đóng góp vào việc xây dựng một hệ thống bảo hiểm xã hội bền vững và công bằng hơn. Việc bổ sung quy định về trợ cấp tháng và các quy định về rút BHXH một lần sẽ giúp giảm thiểu tình trạng người lao động rút BHXH một lần và khuyến khích họ tiếp tục tham gia vào hệ thống BHXH, từ đó nâng cao quyền lợi và bảo vệ tốt hơn cho người lao động trong các tình huống khó khăn.

Với sự điều chỉnh này, kỳ vọng rằng số lượng người lao động tham gia BHXH sẽ gia tăng, đồng thời giảm thiểu tình trạng rút BHXH một lần. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả cao nhất, các cơ quan chức năng cần tiếp tục hoàn thiện các nghị định, thông tư hướng dẫn và đảm bảo sự minh bạch trong việc thực hiện các quy định mới. Cần có các chương trình tuyên truyền, phổ biến thông tin để người lao động và các bên liên quan hiểu rõ quyền lợi và nghĩa vụ của mình, từ đó tạo điều kiện thuận lợi cho việc triển khai quy định.

Luật BHXH sửa đổi năm 2024 với các điểm mới về trợ cấp hàng tháng và quy định về rút BHXH một lần là những bước tiến quan trọng trong việc cải thiện hệ thống BHXH tại Việt Nam. Những thay đổi này không chỉ góp phần bảo vệ quyền lợi của người lao động mà còn giúp xây dựng một hệ thống an sinh xã hội công bằng và hiệu quả hơn.

Ngọc Anh