Tờ Topwar của Nga cho biết, giai đoạn đầu của chiến dịch Bakhmut, phía Nga dựa vào lính đánh thuê Wagner để bao vây và cuối cùng chiếm được thành phố. Kể từ khi lực lượng Wagner rút khỏi chiến trường, quân Ukraine đã nỗ lực giành lại quyền kiểm soát Bakhmut. Đặc biệt sau khi Quân đội Ukraine phát động phản công vào mùa hè vào tháng 6, Bakhmut luôn là hướng tấn công trọng điểm của Ukraine.
Trong các hoạt động tấn công và phòng thủ trước đây giữa Nga và Ukraine ở Bakhmut, hầu hết đều được tiến hành xung quanh các điểm cao ở cánh phía bắc và phía nam Bakhmut. Vừa qua, Ukraine vẫn tiến hành một số cuộc tấn công trinh sát, xung quanh cánh phía bắc và phía nam của Bakhmut.
Theo ý định của Quân đội Ukraine, sau khi tràn ngập các điểm cao, họ sẽ sử dụng hỏa lực pháo binh để tiến hành tấn công bao trùm vào quân phòng thủ Nga trong thành phố. Trong khi đó, ý đồ của Nga là kiềm chế quân Ukraine ở cánh bắc và nam; tìm cách khởi động chế độ “máy xay thịt” trên các điểm cao này.
Đối với Ukraine, việc có thể tái tràn ngập Bakhmut sẽ nâng cao tinh thần và đồng thời nhận được thêm viện trợ từ phương Tây. Tuy nhiên, các đợt tấn công trinh sát trước đó đều không tìm được điểm đột phá nào trên tuyến phòng thủ của Nga; thay vào đó, bản thân Quân đội Ukraine liên tục bị hỏa lực pháo binh Nga áp chế.
Cuộc phản công mùa hè của Quân đội Ukraine đã gặp khó khăn trên nhiều mặt trận; việc làm thế nào để tái chiếm Bakhmut, một thành phố mang tính biểu tượng của cả Nga và Ukraine, đã trở thành mối quan tâm hàng đầu của lãnh đạo Quân đội Ukraine.
Vì vậy, cách đây một tuần, Bộ Tổng tham mưu Quân đội Ukraine đã quyết định điều chỉnh lực lượng của họ bên ngoài Bakhmut, khi quyết định điều 7 lữ đoàn tinh nhuệ, để tiến hành cuộc tấn công tổng lực vào Bakhmut.
Vào ngày 2 tháng 9, 7 lữ đoàn của Quân đội Ukraine bắt đầu tấn công Bakhmut từ các hướng khác nhau. Giới quan sát bên ngoài mô tả, đây là trận chiến quyết định Bakhmut lần thứ hai.
Tờ Sohu của Trung Quốc cho biết, ngay cả khi Nga thắng trận Bakhmut đầu tiên, thì cũng rất khó khăn và thiệt hại lớn. Ưu điểm lớn nhất của Quân đội Nga là đã làm chủ được ưu thế trên không, từ đó có thể yểm trợ mạnh mẽ cho bộ binh, để phát động xung kích.
Trước lợi thế hỏa lực khổng lồ của quân Nga, quân Ukraine tuy tiếp tục gửi quân tiếp viện, nhưng lại rơi vào bẫy “bao vây và diệt viện” của quân Nga; khiến quân Ukraine bị tổn thất nặng nề.
Lần này, thế trận tấn công và phòng thủ của hai bên đã thay đổi, Ukraine trở thành bên tấn công. Nhưng ưu thế lớn nhất của Quân đội Nga vẫn là ưu thế trên không và lợi thế về hỏa lực pháo binh cực lớn.
Đối với Quân đội Ukraine, lợi thế lớn nhất có thể là có nhiều quân số tại Bakhmut hơn quân Nga. Mặc dù Quân đội Nga có lợi thế về hỏa lực, nhưng điều kiện tiên quyết là Quân đội Nga nhận được nguồn tiếp tế ổn định hơn quân Ukraine; trong khi phía Ukraine thì ngược lại.
Tuy nhiên quyết tâm của Quân đội Ukraine lần này là thực hiện chiến thuật bao vây đa hướng, hy vọng cắt đứt nguồn tiếp tế và quân tiếp viện của quân Nga; cuối cùng bao vây và tiêu diệt toàn bộ quân phòng thủ Nga ở thành phố Bakhmut.
Theo hãng tin Reuters, vào ngày Quân đội Ukraina phát động tổng phản công vào Bakhmut (ngày 2/9), Lữ đoàn bộ binh 10, 30, 56 và Lữ đoàn đổ bộ đường không 77 đã cùng nhau tiến hành phản công theo hướng Zalizniysk và Rozdolivka.
Lần này, Quân đội Ukraine không phát động đòn tấn công vũ bão như trước, mà tiếp tục tấn công thăm dò để đánh giá tình trạng phòng ngự của quân Nga ở các vị trí khác nhau. Chỉ cần phát hiện được điểm yếu trong tuyến phòng ngự của quân Nga, quân Ukraine sẽ tập trung lực lượng đột phá.
Cùng lúc đó, các trận đánh cũng nổ ra ở Krisivka trên sườn phía nam Bakhmut, Quân đội Ukraine đã triển khai Lữ đoàn bộ binh 5 và Lữ đoàn đổ bộ đường không 80 tới đây. Đội tiên phong của Quân đội Ukraine bắt đầu chiến đấu với quân Nga ở phía nam ngoại ô Bakhmut; trong khi đó, Lữ đoàn đổ bộ đường không 95 của Ukraine phát động cuộc tấn công ở Stupoki.
Phía Nga cho biết, sau khi Quân đội Ukraine phát động cuộc tổng tấn công, chỉ riêng ngày 3/9 đã có 4 đợt tấn công. Không quân Nga đã thả các loại bom như ODAB và UFAB để yểm trợ quân Nga chiến đấu dưới mặt đất, gây thương vong cho Quân đội Ukraine.
Theo đoạn video được Bộ Quốc phòng Nga công bố vào chiều 3/9, người điều khiển UAV trinh sát của quân Nga tại Bakhmut đã kịp thời xác định một số nhóm bộ binh của Ukraine đang tiến về phía các vị trí của quân Nga. Sau khi để cho quân Ukraine rời khu rừng cây, đến khu vực trống trải, lính dù Nga mới nổ súng bằng hỏa lực súng máy hạng nặng.
Ngoài ra, các đơn vị phòng không của lực lượng đổ bộ đường không Nga, đã tiêu diệt các UAV tấn công và trinh sát của Ukraine bằng tên lửa phòng không vác vai Verba. Hành động táo bạo và kiên quyết của lính dù Nga, đã không cho phép các đơn vị bộ binh Ukraine tiếp cận tuyến phòng thủ của quân Nga tại Bakhmut.
Bản tin chiến trường thường nhật của Nga tuyên bố, trong hai ngày qua, Quân đội Ukraine thiệt hại 14 xe bọc thép, một số pháo tự hành Gvozdika và M109; 285 binh lính chết và bị thương. Ngoài ra, hơn 200 quân thuộc Lữ đoàn xung kích đường không số 77 của Quân đội Ukraine đã trở thành tù binh của Quân đội Nga tại hướng Krisivka.
Mặc dù theo bản tin chiến trường của mình, phía Quân đội Nga dường như đã hạ thấp những tổn thất của họ; tuy nhiên, xét từ một số động thái cụ thể của Quân đội Nga, rõ ràng Quân đội Nga đã không hề dễ dàng chiến đấu tại Bakhmut.
Được biết, Quân đội Nga đã điều Tập đoàn quân 41 từ Kupyansk đến chiến trường Bakhmut, với hy vọng nhanh chóng trấn áp đà phản công của quân Ukraine. Quân Ukraina vốn đã thiếu quân dự bị, nhưng lần này họ đã cố gắng điều 7 lữ đoàn đã nghỉ ngơi đầy đủ ra chiến trường, do vậy chiến trường Bakhmut lại tiếp tục rực lửa.
Tiến Minh (theo Topwar, Sohu, Reuters)