Điểm nóng xung đột ngày 21-6: Cách tên lửa Iran 'qua mặt' lưới phòng không Israel

Cuộc không kích của Israel vào Iran hôm 13-6 đã châm ngòi cho đợt trả đũa quy mô lớn từ Tehran, gồm khoảng 400 tên lửa và hàng trăm máy bay không người lái.

Ít nhất 24 người đã thiệt mạng, hàng trăm người bị thương. Trụ sở quân sự Kirya ở Tel Aviv cũng trúng đòn, dù thiệt hại tại đây được đánh giá là hạn chế.

Iran còn tuyên bố đánh trúng trung tâm tình báo quân sự và một cơ sở lập kế hoạch của cơ quan tình báo đối ngoại Mossad, đồng nghĩa với việc một số đòn đánh của họ đã xuyên qua lưới phòng thủ tối tân của Israel. Đây là điều hiếm khi xảy ra trong các cuộc xung đột trước đây.

Khói bốc lên từ tòa nhà thuộc bệnh viện Soroka ở Beersheba sau khi trúng tên lửa từ Iran vào ngày 19-6. Ảnh: AP.

Hệ thống phòng thủ nhiều lớp của Israel

Trung tâm của mạng lưới phòng không Israel là Iron Dome ("Vòm Sắt"), hệ thống đánh chặn tầm thấp ra đời từ năm 2011, được thiết kế để chống lại rốc-két tầm ngắn. Hệ thống này được quảng bá có tỉ lệ đánh chặn lên đến 90%. Tuy nhiên, Vòm Sắt chỉ là một lớp trong hệ thống phòng không nhiều tầng tích hợp.

Các lớp còn lại gồm David’s Sling - chuyên đánh chặn tên lửa tầm trung đến xa, Barak-8 cho mục tiêu tầm trung, và hai hệ thống Arrow-2 và Arrow-3 nhằm đánh chặn tên lửa đạn đạo tầm xa, kể cả khi chúng bay ngoài khí quyển. Israel cũng có thể sử dụng chiến đấu cơ hay trực thăng tấn công để tiêu diệt UAV.

Mỗi hệ thống phòng không của Israel sẽ bao gồm 3 cấu phần: Radar phát hiện, trung tâm chỉ huy và bệ phóng tên lửa đánh chặn. Một mục tiêu thường bị tấn công bởi hai quả tên lửa nhằm tăng khả năng tiêu diệt, theo tiến sĩ Marina Miron từ Đại học King’s College London.

Iran xuyên thủng lưới phòng không

Hôm 14-6, một quan chức quân sự Israel nói rằng các hệ thống phòng thủ của nước này có tỉ lệ đánh chặn đạt 80-90%, như vậy có nghĩa là chúng vẫn để lọt một số đòn tấn công của Iran.

Hiện chưa rõ tên lửa Iran cụ thể bằng cách nào vượt mặt lưới phòng không Israel. Nhưng theo tiến sĩ Miron, một khả năng là Iran cố tình "đánh lạc hướng" hệ thống phòng không bằng số lượng lớn tên lửa và UAV, khiến kho tên lửa đánh chặn của Israel nhanh chóng cạn kiệt.

Tên lửa siêu vượt âm Fattah-1 của Iran. Ảnh: WANA.

Ngoài ra, Iran còn có thể sử dụng tên lửa siêu vượt âm như Fattah-2, với khả năng bay nhanh gấp 5 lần tốc độ âm thanh và di chuyển theo quỹ đạo phi tuyến tính, theo ông Alex Gatopoulos, biên tập viên quốc phòng của đài Al Jazeera.

Tên lửa siêu vượt âm thường di chuyển bất quy tắc như theo hình zigzag, khiến hệ thống radar khó dự đoán đường đi, làm giảm khả năng đánh chặn. Một số tên lửa cũng có thể được trang bị thiết bị gây nhiễu radar, làm giảm khả năng bị phát hiện.

Tên lửa hành trình như Hoveyzeh - chậm hơn nhưng bay thấp và ổn định - cũng là thách thức lớn vì khả năng luồn lách như máy bay không người lái.

Cuối cùng, một phương pháp khác mà Iran có thể sử dụng là tung ra mồi nhử - các thiết bị bay mô phỏng mục tiêu thật - để tiêu hao số lượng tên lửa đánh chặn, tạo điều kiện cho tên lửa thật vượt qua.

Ông Gatopoulos cho rằng xung đột giữa Iran và Israel hiện nay mang tính chất "tiêu hao". Điều này làm dấy lên nhiều câu hỏi về khả năng duy trì xung đột của cả hai bên: Iran còn bao nhiêu tên lửa tấn công, và Israel còn bao nhiêu tên lửa đánh chặn?

Lạc Chi