Xung đột Israel-Iran: Các bên nỗ lực dập 'ngọn lửa' mà một khi đã bùng lên thì 'không ai có thể kiểm soát được'

Trong khi Israel và Iran vẫn tiếp tục tấn công lẫn nhau trong cuộc đụng độ quân sự mới nhất hiện đã kéo dài sang tuần thứ hai, ở châu Âu, các hoạt động ngoại giao nhằm hạ nhiệt xung đột đã diễn ra mà không mang lại kết quả cụ thể nào.

Phát biểu với các phóng viên sau nhiều giờ ngồi với các Bộ trưởng Ngoại giao châu Âu tại Geneva hôm 20/6, Bộ trưởng ngoại giao Iran Abbas Araghchi tuyên bố đất nước ông sẵn sàng "xem xét ngoại giao" một lần nữa, với điều kiện các hành động hiện tại của Israel "phải dừng lại".

"Chúng tôi ủng hộ việc tiếp tục thảo luận với Anh, Pháp, Đức và Liên minh châu Âu và bày tỏ sự sẵn sàng gặp lại nhau trong tương lai gần", nhà ngoại giao hàng đầu Iran nói tiếp.

Bộ trưởng Ngoại giao Iran Abbas Araghchi (ở giữa) phát biểu với giới truyền thông sau cuộc họp với nhóm Bộ trưởng châu Âu E3 tại Geneva, Thụy Sĩ, ngày 20/6/2025. Ảnh: Getty Images

Các Bộ trưởng Ngoại giao châu Âu cũng bày tỏ sẵn sàng đàm phán thêm với Iran sau cuộc trò chuyện kéo dài 3 giờ hôm 20/6. Các nhà ngoại giao hàng đầu của Pháp, Anh, Đức (E3) và EU đã đưa ra những nhận xét ngắn gọn nhưng không nói liệu có bất kỳ tiến triển cụ thể nào hay không, Reuters đưa tin.

Bộ trưởng Ngoại giao Pháp Jean-Noel Barrot nói với các phóng viên rằng ông và những người đồng cấp châu Âu đã thúc giục Iran tổ chức các cuộc đàm phán hạt nhân "mà không cần chờ" các cuộc không kích của Israel chấm dứt.

"Chúng tôi đã mời Bộ trưởng Iran xem xét đàm phán với tất cả các bên, bao gồm cả Mỹ, mà không cần chờ đợi một lệnh ngừng bắn, mặc dù đây cũng là điều mà chúng tôi hy vọng", Bộ trưởng Ngoại giao Pháp Jean-Noel Barrot cho biết.

"Thật viển vông và nguy hiểm khi muốn áp đặt một sự thay đổi chế độ từ bên ngoài. Người dân phải tự quyết định vận mệnh của mình", ông Barrot nói thêm sau khi Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu không loại trừ khả năng ám sát nhà lãnh đạo tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei.

Trong khi đó, Bộ trưởng Ngoại giao Đức Johann Wadephul cho biết điều quan trọng là Mỹ phải tham gia vào các cuộc đàm phán tiếp theo và tìm ra giải pháp cho cuộc xung đột.

Bộ trưởng Ngoại giao Anh David Lammy cũng bày tỏ quan điểm tương tự, nói rằng Vương quốc Anh thúc giục Iran tiếp tục các cuộc thảo luận với Mỹ.

Bộ trưởng Ngoại giao Vương quốc Anh, Đức, Pháp, và EU phát biểu với các phóng viên sau cuộc họp ở Geneva, Thụy Sĩ, ngày 20/6/2025. Ảnh: Aljazeera

Ngay sau khi các Bộ trưởng Ngoại giao châu Âu gặp người đồng cấp Iran trong cuộc trò chuyện kéo dài nhiều giờ hôm 20/6, Tổng thống Mỹ Donald Trump nói: "Iran không muốn nói chuyện với châu Âu".

Ông Trump hoài nghi hiệu quả của sự tham gia của châu Âu, nói rằng: "Châu Âu sẽ không thể giúp đỡ trong vấn đề này". Ông nói thêm rằng chính quyền của ông đã nói chuyện với Iran và ông nghĩ rằng Iran "chỉ còn cách vài tuần hoặc vài tháng nữa là có vũ khí hạt nhân".

Theo Reuters, một quan chức Mỹ xác nhận hôm 20/6 rằng Đặc phái viên Mỹ Steve Witkoff thường xuyên liên lạc với người Iran, với Qatar là trung gian.

Hình ảnh vệ tinh của Maxar Technologies cho thấy lò phản ứng nước nặng Arak của Iran vào ngày 19/6/2025 sau khi các cuộc không kích của Israel phá vỡ mái vòm bao quanh lò phản ứng. Ảnh: CNN

Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres phát biểu trong cuộc họp của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (UNSC) về cuộc xung đột giữa Israel và Iran, tại trụ sở LHQ ở New York, Mỹ, ngày 20/6/2025. Ảnh: China Daily

Phát biểu trước Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (UNSC) hôm 20/6, Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres cảnh báo, việc xung đột Israel-Iran mở rộng có thể thổi bùng "ngọn lửa" mà "không ai có thể kiểm soát được" và kêu gọi các bên tham gia xung đột và các bên tiềm năng tham gia xung đột "cho hòa bình một cơ hội".

Người đứng đầu Liên hợp quốc cũng hy vọng cuộc hội đàm giữa các Bộ trưởng Ngoại giao châu Âu và Bộ trưởng Ngoại giao Iran có thể kiểm tra sự sẵn sàng đàm phán một thỏa thuận hạt nhân mới của Tehran, đồng thời thừa nhận có rất ít triển vọng Israel sẽ sớm ngừng các cuộc tấn công.

Tên lửa từ Iran được nhìn thấy trên bầu trời Hebron, Bờ Tây, vào đầu ngày 21/6/2025. Ảnh: Getty Images

Trên thực địa, Quân đội Israel (IDF) cho biết hôm 20/6 rằng họ đã hoàn thành một đợt tấn công khác vào địa điểm phóng tên lửa ở phía Tây Iran.

Theo IDF, trước đó các máy bay chiến đấu đã tấn công các hệ thống tên lửa đất đối không ở phía Tây Nam Iran như một phần trong nỗ lực giành ưu thế trên không ở đó.

Các vụ nổ đã được nghe thấy ở tỉnh Khuzestan, phía Tây Nam Iran và ít nhất 4 người đã thiệt mạng, hãng thông tấn IRNA đưa tin.

Ít nhất 5 người đã bị thương khi Israel tấn công một tòa nhà 5 tầng ở Tehran, nơi có một tiệm bánh và một tiệm làm tóc, hãng thông tấn Fars đưa tin. Theo Fars, hệ thống phòng không của Iran đã được kích hoạt vào tối hôm 20/6.

Lực lượng ứng cứu đầu tiên của Israel làm việc tại hiện trường vụ tấn công ở Haifa, ngày 20/6/2025. Ảnh: Aljazeera

Ở chiều ngược lại, theo Bộ trưởng Ngoại giao Israel Gideon Saar, Iran đã bắn tên lửa vào Beersheba ở phía Nam và Haifa ở phía Bắc của nước này, gây hư hại cho một nhà thờ Hồi giáo thời Ottoman.

Một video của Bộ Ngoại giao Israel cũng cho thấy thiệt hại lớn đối với một tòa nhà cao tầng gần đó, nơi có một chi nhánh của Bộ Nội vụ Israel. Haifa là nơi có cảng biển đông đúc nhất của Israel và một căn cứ hải quân.

Hãng thông tấn Fars trích lời một phát ngôn viên Quân đội Iran cho biết trong các cuộc tấn công hôm 20/6, Tehran đã sử dụng các tên lửa tầm xa và siêu nặng nhằm vào các địa điểm quân sự, ngành công nghiệp quốc phòng và các trung tâm chỉ huy và kiểm soát của Israel.

Khoảng 20 tên lửa đã được bắn trong các cuộc tấn công mới nhất của Iran, một quan chức quân sự Israel cho biết, và ít nhất 2 người đã bị thương.

Đặc phái viên của Israel tại Liên hợp quốc, Danny Danon, đã nói với Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc(UNSC) rằng đất nước ông sẽ không dừng các cuộc tấn công của mình "cho đến khi mối đe dọa hạt nhân của Iran bị xóa bỏ".

Đặc phái viên của Iran tại Liên hợp quốc Amir Saeid Iravani đã kêu gọi Hội đồng Bảo an hành động, và cho biết Tehran đã lo ngại trước các báo cáo rằng Mỹ có thể tham gia cuộc chiến.

Minh Đức (Theo The Guardian, Reuters)