Điểm tên 3 thị trường nhập khẩu cà phê lớn nhất của Việt Nam

Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) ước tính, 7 tháng đầu năm 2024, xuất khẩu cà phê của Việt Nam ước đạt 964 nghìn tấn, trị giá gần 3,54 tỷ USD, giảm 13,8% về lượng, nhưng tăng 30,9% về trị giá so với cùng kỳ năm ngoái. Tính riêng trong tháng 7, xuất khẩu cà phê ước đạt hơn 70.000 tấn, giảm 35% so với cùng kỳ năm ngoái và gần như không đổi so với tháng 5/2024.

Cà phê Việt Nam được nhiều thị trường ưa chuộng

Các tháng đầu năm 2024, kim ngạch nhập khẩu cà phê của nhiều thị trường lớn như EU, Hoa Kỳ, Canada, Nhật Bản, Trung Quốc đều tăng do nhu cầu tăng và giá ở mức cao.

Theo Cơ quan Thống kê châu Âu (Eurostat), kim ngạch nhập khẩu cà phê của EU từ thị trường ngoại khối trong 5 tháng đầu năm 2024 đạt 4,93 tỷ EUR (tương đương 5,36 tỷ USD), tăng 35,3% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong khi đó, nhập khẩu cà phê của EU từ Việt Nam ghi nhận mức tăng cao 71,5%, đạt trên 1 tỷ EUR (tương đương 1,1 tỷ USD). Thị phần cà phê của Việt Nam trong tổng kim ngạch nhập khẩu của EU từ thị trường ngoại khối tăng mạnh, từ 16,1% trong 5 tháng đầu năm 2023 lên 20,35% trong 5 tháng đầu năm 2024.

Theo số liệu thống kê từ Ủy ban Thương mại Quốc tế Hoa Kỳ, trong 5 tháng đầu năm 2024, Hoa Kỳ nhập khẩu cà phê đạt 3,41 tỷ USD, tăng 4,2% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, Hoa Kỳ nhập khẩu cà phê từ Việt Nam đạt 226 triệu USD, tăng 31,1% so với cùng kỳ năm ngoái. Thị phần cà phê của Việt Nam trong tổng kim ngạch nhập khẩu của Hoa Kỳ chiếm 6,62% trong 5 tháng đầu năm 2024, cao hơn so với thị phần 5,26% trong 5 tháng đầu năm 2023.

Theo số liệu thống kê từ Cơ quan Hải quan Trung Quốc, trong 6 tháng đầu năm 2024, Trung Quốc nhập khẩu cà phê đạt trên 553 triệu USD, tăng 84,5% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, Trung Quốc nhập khẩu cà phê từ Việt Nam đạt 41,28 triệu USD, tăng 107,1%. Thị phần cà phê của Việt Nam trong tổng kim ngạch nhập khẩu của Trung Quốc tăng từ 6,65% trong 6 tháng đầu năm 2023 lên 7,46% trong 6 tháng đầu năm 2024.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho hay, niên vụ 2023-2024, sản lượng cà phê của Việt Nam ước đạt 1,47 triệu tấn - mức thấp nhất trong 4 năm, giảm 20% so với niên vụ 2022-2023 (số liệu thống kê từ Bộ Nông nghiệp và Nông thôn). Sản lượng cà phê niên vụ 2024-2025 nhiều khả năng sẽ vẫn giảm do yếu tố thời tiết không thuận lợi. Như vậy, nếu không tính lượng hàng tồn kho của năm trước chuyển sang, Việt Nam sẽ chỉ còn khoảng 200.000 tấn để xuất khẩu từ nay đến tháng 9.

Còn theo ước tính của Hiệp hội Cà phê - Ca cao Việt Nam (Vicofa), sản lượng cà phê robusta vụ 2023 - 2024 là khoảng 26,7 triệu bao, vụ mùa tiếp theo 2024 - 2025 của Việt Nam sẽ ở mức từ 21,4 đến 22,7 triệu bao. Con số này thấp hơn đáng kể so với dự báo sơ bộ của Vicofa trước đây là 24 triệu bao và thấp hơn nhiều so với ước tính của Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) đã đưa ra mới đây là 27,85 triệu bao.

Như vậy, Việt Nam hiện chỉ còn khoảng 148.000 tấn cà phê để xuất khẩu trong 2 tháng còn lại của niên vụ 2023/2024 (từ tháng 8 đến đến hết tháng 9), cho đến khi niên vụ mới bắt đầu thu hoạch vào tháng 10 năm nay. Con số này thấp hơn dự báo đưa ra của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.

Cục Xuất nhập khẩu cho rằng ngành hàng cà phê Việt Nam sẽ được hưởng lợi về giá. Trong tháng 7, giá cà phê xuất khẩu vẫn duy trì được đà tăng khi đạt mức 4.844 USD/tấn, tăng 5% so với tháng 6 và gấp đôi so với cùng kỳ năm ngoái.

Theo Bloomberg, giá cà phê robusta toàn cầu sẽ biến động theo xu hướng tăng mạnh và kéo dài do lo ngại nguồn cung khan hiếm từ Việt Nam.

Còn theo Tổ chức Cà phê Thế giới (ICO), thế giới có thể phải đối mặt với tình trạng thiếu cà phê robusta lên tới 35 triệu bao (60kg/bao) vào năm 2040. Bên cạnh đó, giá cà phê thế giới vẫn được hỗ trợ từ nhu cầu từ người mua châu Âu tăng lên trước khi các điều khoản theo luật EUDR chống phá rừng có hiệu lực.

Tiến độ thu hoạch cà phê ở Brazil thực sự đang gây áp lực giảm giá cà phê trên thị trường thế giới. Hãng tư vấn Safras & Mercado cho biết, vụ thu hoạch cà phê 2024/25 của Brazil đã hoàn thành 81% tính đến ngày 23/7, nhanh hơn so với mức 74% cùng kỳ năm ngoái và nhanh hơn mức trung bình 5 năm là 77%. Tuy nhiên, giá cà phê thế giới vẫn tăng nhờ thông tin nguồn cung cà phê của Mexico và Trung Mỹ bắt đầu thắt chặt, sớm hơn trong chu kỳ xuất khẩu 12 tháng so với năm ngoái.

Một số chuyên gia trong ngành cũng dự báo, giá cà phê sẽ vẫn tăng cho đến giữa năm 2025 do tình trạng thiếu hụt nguồn cung từ những vùng trồng chính. Nguồn hàng cà phê cho xuất khẩu đang trông chờ vào niên vụ thu hoạch mới và dự báo xuất khẩu cà phê cả năm 2024 có thể thiết lập mốc kỷ lục 5,5 - 6 tỷ USD...

Nguyễn Hạnh