Điểm tin kinh tế nổi bật ngày 24-2

Thủ tướng yêu cầu thanh tra các ngân hàng tăng lãi suất

Trong công điện số 19 gửi Ngân hàng Nhà nước, Thủ tướng yêu cầu thanh tra, kiểm tra các ngân hàng thương mại tăng lãi suất huy động. Theo công điện, Thủ tướng đã có chỉ đạo về việc thực hiện các giải pháp để giảm mặt bằng lãi suất cho vay nhưng vẫn có một số ngân hàng thương mại tăng lãi suất huy động làm tăng lãi suất cho vay.

Do đó Thủ tướng yêu cầu Ngân hàng Nhà nước thanh tra, kiểm tra các ngân hàng thương mại tăng lãi suất huy động trong thời gian qua. Thống đốc Ngân hàng Nhà nước xem xét, quyết định sử dụng các công cụ quản lý về hạn mức tăng trưởng tín dụng và thu hồi giấy phép theo quy định, báo cáo kết quả với Thủ tướng trước ngày 28-2.

EU gia tăng số lượng cảnh báo đối với nông sản, thực phẩm Việt Nam

Nông sản Việt Nam xuất vào EU bị cảnh báo dư lượng hóa chất cao hơn so với Thái Lan, Indonesia... Ảnh minh họa: Trung Chánh

Thống kê số lượng cảnh báo của Liên minh châu Âu (EU) theo một số quốc gia, vùng lãnh thổ trong năm 2024 và hai tháng năm 2025 cho thấy, lượng cảnh báo đối với Việt Nam lần lượt là 114/5.268 (2,2%) và 16/624 (2,6%). Số lượng cảnh báo của Việt Nam cao hơn hẳn so với Thái Lan, Indonesia, Hàn Quốc, Malaysia, Nhật Bản trong cùng thời kỳ.

Số liệu cảnh báo đối với nông sản, thực phẩm của Việt Nam xuất khẩu vào EU từ năm 2023 tới tháng 2-2025, lý do bị cảnh báo hàng đầu là dư lượng hóa chất gồm thuốc trừ sâu và thuốc thú y với tỷ lệ cảnh báo trong năm 2023, 2024 và hai tháng đầu năm 2025 lần lượt là 38/67 (56,7%); 61/114 (53,5%); 5/16 (31,3%).

Bổ sung dự án đầu tư điện gió, điện mặt trời

Tại hội nghị trực tuyến với các địa phương về điều chỉnh Quy hoạch điện VIII cuối tuần qua, một số tỉnh miền núi cho biết dư địa phát triển kinh tế rất khó khăn. Vì vậy, các địa phương này kiến nghị bổ sung nguồn điện mặt trời và điện gió vào Quy hoạch điện VIII điều chỉnh để tỉnh có thể thu hút đầu tư và đạt mục tiêu tăng trưởng hai chữ số.

Vấn đề lưu trữ năng lượng điện tái tạo cũng được đặt ra. Hiện đã có một số nhà đầu tư đề xuất đầu tư hệ thống lưu trữ năng lượng, nhưng quy định pháp luật chưa có.

Tại hội nghị Chính phủ đưa ra yêu cầu Quy hoạch điện VIII điều chỉnh cần đảm bảo tầm nhìn dài hạn, khai thác hết tiềm năng của các địa phương. Ưu tiên các nguồn điện có thời gian xây dựng nhanh và phát triển các nguồn linh hoạt khác, bao gồm hệ thống pin lưu trữ điện và nhập khẩu điện. Do nhu cầu vốn đầu tư cho ngành điện rất lớn, trung bình khoảng 27 tỉ đô la mỗi năm trong 5 năm tới, Chính phủ lưu ý cần có thêm giải pháp huy động vốn đầu tư.

Thị trường trang sức tập trung vào giới trẻ

Hội chợ Trang sức và Đá quý Bangkok lần thứ 71 chào đón khoảng 40.000 khách tham quan. Ảnh: Thu Trà

Thị trường trang sức thay đổi chiến lược, tập trung vào phát triển sản phẩm cho giới trẻ, với mẫu mã hợp thời trang và thiết kế đẹp thay vì giá trị sản phẩm.

Bên cạnh đó là xu hướng người tiêu dùng chuyển sang các kim loại khác như bạc thay vì vàng do giá vàng biến động liên tục.Việt Nam được đánh giá là thị trường tiêu thụ nữ trang tiềm năng, với chi tiêu hàng năm khoảng 3,5 tỉ đô la cho vàng và trang sức.

Đây là thông tin ghi nhận tại Hội chợ Đá quý và Trang sức Bangkok lần thứ 71 diễn ra từ ngày 22 đến 26-2 tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia của Thái Lan. Hội chợ đượchơn 1.100 công ty tham gia với hơn 2.620 gian hàng, ước tính sẽ đem lại doanh thu hơn 104 triệu đô la Mỹ và đón khoảng 40.000 khách tham quan.

Đề xuất thành lập ngân hàng số

Dự thảo xây dựng Nghị quyết của Quốc hội về thành lập và hoạt động của trung tâm tài chính tại Việt Nam đề xuất lập ngân hàng số từ đầu 2026. Tuy nhiên, Ngân hàng Nhà nước đề nghị lùi thời hạn sang từ đầu 2027. Đối với đề xuất các tổ chức tín dụng tại trung tâm tài chính không bị hạn chế tỷ lệ sở hữu nước ngoài, Ngân hàng Nhà nước yêu cầu rà soát để tuân thủ cam kết quốc tế.

Lộ trình áp dụng chuẩn Basel III được đề xuất triển khai tại trung tâm tài chính từ đầu 2026. Ngân hàng Nhà nước cho rằng lộ trình này cần phù hợp với lộ trình đang được xây dựng áp dụng cho các ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài. Do vậy, quy định lộ trình triển khai từ đầu 2026 như tại dự thảo nghị quyết là không có cơ sở.

Giá đô la tự do tiếp tục tăng

Ngân hàng Nhà nước công bố tỷ giá trung tâm đô la Mỹ và đồng Việt Nam ở mức 24.646 đồng.

Giá đô la tự do tiếp tục tăng, đạt mức mua vào là 25.670 đồng và bán ra là 25.770 đồng. Biến động tỷ giá đô la Mỹ và đồng Việt Nam phản ánh áp lực tăng cao từ các yếu tố vĩ mô và xu hướng điều chỉnh của thị trường ngoại hối quốc tế.

Đối với tỷ giá trung tâm, Ngân hàng Nhà nước công bố tỷ giá trung tâm đô la Mỹ và đồng Việt Nam ở mức 24.646 đồng, tăng 8 đồng so với cuối tuần trước. Trong ngày đầu tuần, giá đô la Mỹ tại các ngân hàng thương mại tương đối ổn định. Vietcombank niêm yết giá bán đô la ở mức 25.680 đồng/đô la và mua vào ở mức 25.290 đồng/đô la.

Đào Tân