Điểm tựa để bản Rào Tre luôn bình yên

Cán bộ Tổ công tác Biên phòng bản Rào Tre giúp nhân dân thu hoạch lúa nước. Ảnh: Thế Mạnh

Những ngày đầu tháng 6/2025, khi mặt trời còn chưa vượt đỉnh núi, một số gia đình đồng bào Chứt ở bản Rào Tre đã ra đồng thu hoạch lúa. Trên cánh đồng, cán bộ, chiến sĩ tổ công tác Biên phòng cũng có mặt, sát cánh hỗ trợ bà con lao động sản xuất. Tranh thủ thời tiết mát mẻ buổi sớm, quân và dân khẩn trương cắt, tuốt lúa để kịp vận chuyển lương thực về nhà.

Trong câu chuyện bên nương lúa, Trung tá Nguyễn Văn Thiên, Tổ trưởng Tổ công tác Biên phòng bản Rào Tre chia sẻ: “Nhờ sự quan tâm, hỗ trợ của chính quyền địa phương và BĐBP, cuộc sống của đồng bào dân tộc Chứt đã có nhiều tiến bộ so với trước đây. Bà con đã ý thức hơn trong lao động sản xuất, biết tích lũy để chăm lo cho gia đình. Tuy nhiên, vẫn còn những nỗi lo như việc các đối tượng xấu tìm cách lôi kéo, dụ dỗ bà con thực hiện các hành vi gây ảnh hưởng đến an ninh, trật tự địa phương”.

Cũng qua câu chuyện với cán bộ Biên phòng, được biết, nhiều năm trước, đồng bào Chứt được phát hiện đang sinh sống giữa đại ngàn biên giới, bị bệnh tật đe dọa nghiêm trọng đến sự tồn vong. Sau đó, các lực lượng chức năng đã tuyên truyền, vận động bà con rời rừng sâu về định cư tại bản Rào Tre, xây dựng cuộc sống mới. Từ thời điểm ấy, BĐBP Hà Tĩnh đã thành lập tổ công tác thường trực bám địa bàn, đồng hành cùng đồng bào Chứt vượt qua khó khăn, hòa nhập cộng đồng.

Những ngày đầu về bản mới, từ người già đến trẻ nhỏ đều không biết chữ, chỉ có vài người nói được tiếng phổ thông. Nhiều người còn chưa quen với việc tắm rửa, vệ sinh cá nhân, ăn chín, uống sôi. Trước thực trạng đó, bộ đội đã lựa chọn một số hộ đồng bào Chứt biết tiếng phổ thông để làm “hạt nhân” tiên phong: vừa sắp xếp lại nơi ăn ở, sinh hoạt cho gia đình, vừa gương mẫu thực hiện, đồng thời vận động, hướng dẫn bà con trong bản làm theo. Theo thời gian, người dân đã mạnh dạn hơn trong giao tiếp, dần tin tưởng vào lời nói, việc làm của cán bộ, chiến sĩ Biên phòng.

Khi đã tạo dựng được niềm tin trong nhân dân, cán bộ Biên phòng tiếp tục hướng tới những mục tiêu lâu dài như bài trừ hủ tục, xóa đói giảm nghèo. Hằng ngày, các anh đôn đốc, hướng dẫn bà con khai hoang, trồng lúa nước; ban đêm lại hóa thân thành những thầy giáo đứng lớp giảng dạy xóa mù chữ cho dân bản. Nhờ đó, sau một thời gian dài, phần lớn người dân trong bản đã biết tiếng phổ thông, biết đọc, biết viết.

Cán bộ quân y Tổ công tác Biên phòng bản Rào Tre tuyên truyền, phổ biến kiến thức pháp luật trong quá trình khám chữa bệnh cho nhân dân. Ảnh: Viết Lam

Quyết tâm đưa Rào Tre thoát khỏi đói nghèo, lạc hậu, BĐBP Hà Tĩnh còn huy động nguồn lực xây dựng phòng khám quân dân y kết hợp tại bản, cử y bác sĩ có trình độ, tâm huyết thường xuyên túc trực chăm sóc sức khỏe cho nhân dân. Ngoài việc khám, chữa bệnh thường ngày, cán bộ quân y còn tham mưu, phối hợp với y tế địa phương triển khai hiệu quả chương trình tiêm chủng cho trẻ em. Bên cạnh đó, bộ đội cũng tích cực tuyên truyền, vận động bà con đẩy lùi nạn tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống, góp phần cải thiện chất lượng dân số.

Nhờ sự tận tâm của bao thế hệ cán bộ, chiến sĩ Biên phòng, đến nay, dân số đồng bào Chứt ở Rào Tre đã phát triển lên 46 hộ với 156 nhân khẩu. Bà Hồ Thị Nam, một người dân bản Rào Tre chia sẻ: “Sau nhiều năm được bộ đội hướng dẫn, chúng tôi đã biết trồng lúa nước, chủ động được phần lớn lương thực. Nhiều thanh niên khỏe mạnh đã rời bản đi làm ăn xa, kiếm tiền gửi về lo cho các con ăn học. Cuộc sống của chúng tôi thay đổi là nhờ BĐBP giúp đỡ”.

Tuy nhiên, bên cạnh niềm vui ấy, bản làng đồng bào Chứt vẫn đang phải đối mặt với không ít thách thức như: nguy cơ bị tuyên truyền “đạo lạ”, sự mai một văn hóa truyền thống, tệ nạn xã hội xâm nhập... Trong đó, đáng lo ngại nhất là tình trạng một số người rời bản đi làm ăn xa tại các tỉnh, thành phố dễ bị tác động, lôi kéo bởi các phần tử xấu. Một trong những nguy cơ hiện hữu là sự tuyên truyền, lôi kéo của các đối tượng truyền đạo trái phép, còn gọi là “đạo lạ”, núp bóng tôn giáo để gieo rắc những tư tưởng lệch lạc, phá hoại khối đại đoàn kết toàn dân tộc.

Do trình độ dân trí còn hạn chế, đời sống tinh thần còn đơn sơ, một bộ phận người dân dễ bị ảnh hưởng bởi những luận điệu mê tín, cực đoan, từ đó dẫn đến mất niềm tin vào chính quyền, xa rời truyền thống văn hóa tốt đẹp của cộng đồng. Một thách thức khác là sự xâm nhập của các tệ nạn xã hội như nghiện rượu, bạo lực gia đình, cờ bạc trá hình... vốn trước đây gần như không xuất hiện trong đời sống bản làng. Những hiện tượng này phần lớn phát sinh do tác động tiêu cực từ bên ngoài, đặc biệt là từ những người dân rời bản đi làm ăn xa. Đây cũng chính là mối lo lớn nhất hiện nay: một bộ phận người dân, nhất là thanh niên, rời quê hương lên thành phố kiếm sống mà thiếu sự chuẩn bị về kỹ năng sống, thiếu hiểu biết pháp luật và dễ bị tác động, lôi kéo bởi các phần tử xấu.

Trước thực tế đó, cán bộ Tổ công tác Biên phòng bản Rào Tre luôn bám sát địa bàn, thường xuyên nắm bắt tình hình, kịp thời tuyên truyền, vận động bà con nâng cao cảnh giác, không để bị lôi kéo, dụ dỗ. Đồng thời, BĐBP kiên quyết đấu tranh với các đối tượng có hành vi gây rối, phá hoại cuộc sống bình yên của nhân dân.

Viết Lam