Diễn biến chính tình hình chiến sự Nga - Ukraine ngày 5/12

Ông Trump nói Ukraine lẽ ra nên tìm kiếm thỏa thuận hòa bình sớm hơn: Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 4/12 cho rằng lãnh đạo Ukraine lẽ ra nên theo đuổi một thỏa thuận dàn xếp từ sớm, trong bối cảnh tình hình hiện nay đang diễn biến bất lợi cho Kiev. Phát biểu với báo chí tại Nhà Trắng, ông Trump nhắc lại cuộc gặp hồi tháng 2 với Tổng thống Volodymyr Zelensky, trong đó ông đã cảnh báo rằng Ukraine “không còn quân bài nào” trong tay.

“Đó là thời điểm để dàn xếp. Tôi nghĩ khi đó họ có cơ hội tốt hơn nhiều…Giờ đây có quá nhiều yếu tố bất lợi cho họ”, ông Trump nói. Tại cuộc gặp hồi tháng 2, nhà lãnh đạo Mỹ cũng tuyên bố Washington sẽ chấm dứt hỗ trợ nếu Kiev không nỗ lực tìm kiếm một giải pháp hòa bình, nhấn mạnh rằng Ukraine không có đòn bẩy trong cuộc xung đột.

Tổng thống Putin phản hồi về thỏa thuận hòa bình của ông Trump: Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết cuộc trao đổi kéo dài 5 tiếng với các đặc phái viên Mỹ về chấm dứt xung đột ở Ukraine là "cần thiết" và "hữu ích" nhưng cũng là "công việc khó khăn" với một số đề xuất Điện Kremlin không thể chấp nhận được.

Tổng thống Putin cho biết, cuộc gặp với ông Witkoff kéo dài nhiều giờ vì phía Nga chưa xem hết các đề xuất mới nhất, nên phải thảo luận từng mục trong danh sách. Ông gọi đây là một “cuộc trao đổi cần thiết” và nói nền tảng của nó là những hiểu biết chung đã đạt được với Tổng thống Donald Trump ở Alaska. Tuy nhiên, ông Putin từ chối đi vào chi tiết, cho biết ông muốn bảo vệ tiến trình ông Trump đang thúc đẩy:

“Hiện vẫn quá sớm để nói rõ đâu là điều chúng tôi không thể chấp nhận và đâu là điều có thể trao đổi thêm, bởi điều đó có thể làm gián đoạn tiến trình mà Tổng thống Trump đang cố gắng thiết lập”, Tổng thống Putin cho hay.

Ông Trump bình luận về kết quả cuộc gặp Nga - Mỹ nhằm giải quyết xung đột Ukraine: Lộ trình phía trước cho các cuộc đàm phán hòa bình Ukraine vẫn chưa rõ ràng, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết hôm 3/12 sau những gì ông mô tả là các cuộc trao đổi "tương đối tốt" giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và phái đoàn Mỹ.

Phát biểu tại Phòng Bầu dục, Tổng thống Trump cho biết ông Witkoff và Kushner đã báo cáo qua điện thoại và nói rằng ấn tượng của họ từ cuộc gặp với Tổng thống Putin là “ông ấy muốn đạt một thỏa thuận". Tuy nhiên, điều gì sẽ xảy ra tiếp theo vẫn chưa rõ ràng, ông Trump nói.

“Chuyện gì xảy ra sau cuộc gặp đó, tôi chưa thể nói, vì cần có hai bên cùng hợp tác", Tổng thống Trump cho hay, song không nêu thêm chi tiết. Theo ông: "Chúng tôi đã gần như thống nhất được một số nội dung với Ukraine".

Quân đội Ukraine. Ảnh: Reuters

Tổng thống Putin tuyên bố Nga sẽ kiểm soát toàn bộ Donbass: Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết Moscow sẽ đẩy lùi quân đội Ukraine khỏi Donbass và kiểm soát hoàn toàn vùng lãnh thổ này dù là qua hành động quân sự hay nỗ lực ngoại giao.

Ông Putin đưa ra bình luận trên trong một cuộc trả lời phỏng vấn với India Today ngày 4/12 trước thềm chuyến thăm cấp nhà nước tới quốc gia Nam Á này và 2 ngày sau các cuộc trao đổi ở Điện Kremlin với Đặc phái viên Mỹ Steve Witkoff, tập trung vào kế hoạch hòa bình do Mỹ soạn thảo về xung đột Ukraine.

Phiên bản 28 điểm ban đầu trong kế hoạch bị rò rỉ tuần trước được cho là đã yêu cầu Kiev nhượng bộ các vùng lãnh thổ ở Donbass cho Nga, từ bỏ mục tiêu gia nhập NATO và giới hạn quy mô quân đội - những điều kiện mà Ukraine đã bác bỏ.

NATO cam kết bổ sung 1 tỷ USD mua vũ khí cho Ukraine: Cuộc họp bộ trưởng Ngoại giao NATO ngày 3/12 đã đạt được thỏa thuận về việc cung cấp thêm vũ khí cho Ukraine thông qua chương trình PURL (Danh sách yêu cầu ưu tiên của Ukraine), với tổng trị giá khoảng 1 tỷ USD.

Ngoại trưởng Ukraine đánh giá cuộc họp lần này là “năng suất nhất” so với các cuộc họp NATO mà ông từng tham dự, xét về mức độ đóng góp và quyết định cụ thể của các nước thành viên dành cho an ninh Ukraine. Ông cho biết các cuộc thảo luận “rất thực chất”, với những đề xuất cụ thể về hành động trước mắt nhằm “ổn định chiến tuyến và củng cố vị thế của Ukraine trên bàn đàm phán”.

Australia và New Zealand công bố gói hỗ trợ quân sự mới cho Ukraine: Hôm 4/12, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Quốc phòng Australia Richard Marles ra thông báo cho biết Chính phủ nước này sẽ viện trợ quân sự bổ sung cho Ukraine 95 triệu AUD. Trong đó 50 triệu AUD sẽ được dùng để trang bị cho Ukraine các thiết bị quân sự cần thiết nằm trong danh sách mà NATO đề xuất.

Cũng trong ngày 4/12, New Zealand cũng công bố khoản viện trợ quân sự mới trị giá 15 triệu NZD cho Ukraine. Số tiền này sẽ được dùng để mua sắm thiết bị quân sự cần thiết nằm trong danh sách mà NATO đề xuất cho Ukraine.

Cái giá Ukraine phải đối mặt nếu châu Âu không tìm được tiếng nói chung: Trong nhiều tháng, các quan chức EU đã liên tục nói về tiềm năng của gói vay này, cho rằng một khoản hỗ trợ tài chính lớn như vậy cho Ukraine sẽ khiến Moscow phải dè chừng. Khoản vay từ các tài sản bị đóng băng có thể rất lớn. Ban đầu nó được định giá 140 tỷ euro nhưng bản kế hoạch công bố ngày 3/12 cho thấy con số có thể lên tới 210 tỷ euro. Số tiền này sẽ được giải ngân dần theo thời gian. Kế hoạch ngày 3/12 dự tính 45 tỷ euro sẽ được giải ngân mỗi năm trong hai năm tới. Khoản vay chỉ phải hoàn trả nếu Nga chấp nhận bồi thường.

Tuy nhiên, nếu Brussels chỉ đưa ra một gói hỗ trợ nhỏ hơn, điều đó cho thấy châu Âu vẫn không thể thống nhất trong những quyết định lớn ở thời điểm quan trọng. Các chuyên gia cảnh báo, việc này có thể khiến vị thế của châu Âu tiếp tục yếu đi và bị gạt ra ngoài khi Mỹ dẫn dắt các cuộc đàm phán hòa bình giữa Nga và Ukraine. Với một châu Âu thiếu quyết đoán và một gói tài chính kém ấn tượng, vị thế thương lượng của Ukraine có thể bị suy giảm.

“Nếu châu Âu không thể hành động, Ukraine có thể bị ép phải chấp nhận một thỏa thuận hòa bình bất lợi", ông Hegedüs nhận định.

Chuyên gia Nga dự báo bước ngoặt cuối cùng trước khi xung đột Ukraine khép lại: Trong một bài bình luận trên RT, chuyên gia Fyodor Lukyanov thuộc Hội đồng Chính sách Đối ngoại và Quốc phòng Nga, Tổng biên tập tạp chí Russia in Global Affairs nhận định cuộc gặp kéo dài 5 giờ tại Điện Kremlin hôm 2/12 không mang lại bước đột phá nào như dự đoán.

Moscow một lần nữa khẳng định sẽ không nhượng bộ yêu cầu buộc các lực lượng Ukraine rút khỏi những khu vực còn lại ở Donbass mà Kiev đang kiểm soát. Trong khi đó, Ukraine tuyên bố việc rút quân tự nguyện là không thể. Giới phân tích cũng nghi ngờ khả năng Washington có thể buộc Kiev làm điều này ở thời điểm hiện tại - hoặc thậm chí là không bao giờ. Điều đó đồng nghĩa phương án thay thế của Moscow vẫn được duy trì, tức là giành quyền kiểm soát lãnh thổ bằng vũ lực.

Dù vậy, chuyên gia Lukyanov cho rằng vẫn có điểm tích cực, cho rằng khả năng cao bước ngoặt quân sự – chính trị tiếp theo có thể là bước ngoặt cuối cùng trước khi xung đột khép lại.

Diệp Thảo/VOV.VN Tổng hợp