Điện Biên Phủ - bản hùng ca bất diệt của thời đại Hồ Chí Minh

Ý nghĩa lịch sử sâu sắc

Thời gian lùi xa tròn 70 năm không làm phai mờ ý nghĩa lịch sử vĩ đại của Chiến thắng Điện Biên Phủ (7-5-1954 / 7-5-2024), của cuộc toàn dân kháng chiến chống thực dân Pháp, trái lại càng làm nổi bật tinh thần cách mạng, khí phách anh hùng của dân tộc Việt Nam. Trải qua “56 ngày đêm khoét núi, ngủ hầm, mưa dầm, cơm vắt/Máu trộn bùn non/Gan không núng/Chí không mòn” (“Hoan hô chiến sĩ Điện Biên” - thơ Tố Hữu), quân và dân Việt Nam đã làm nên Chiến thắng Điện Biên Phủ “Lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”.

Chiều 7-5-1954, lá cờ “Quyết chiến - Quyết thắng” của Quân đội nhân dân Việt Nam tung bay trên nóc hầm tướng De Castries, đánh dấu Chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ đã toàn thắng

Trong lịch sử dựng nước và giữ nước hàng nghìn năm của dân tộc ta, chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ là một trong những đỉnh cao chói lọi, một kỳ tích vẻ vang của thời đại Hồ Chí Minh; là sự thể hiện rực rỡ học thuyết và nghệ thuật quân sự Hồ Chí Minh, của Đảng ta, của Quân đội nhân dân Việt Nam anh hùng; là sự kế tục, phát huy và nâng cao những truyền thống oai hùng chống ngoại xâm, bảo vệ Tổ quốc của dân tộc ta. Tiếp nối Bạch Đằng, Chi Lăng, Đống Đa… Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ viết nên bản anh hùng ca mới của thời đại Hồ Chí Minh, khắc ghi vào lịch sử dân tộc “một mốc son chói lọi bằng vàng” và là biểu tượng của khát vọng độc lập tự do của dân tộc Việt Nam.

Chiến thắng Điện Biên Phủ không chỉ có ý nghĩa về mặt quân sự mà còn có ý nghĩa chính trị vô cùng to lớn, tạo ra thế mạnh của ta trên bàn đàm phán, đẩy Pháp vào thế bất lợi. Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ không chỉ kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến 9 năm trường kỳ, gian khổ chống thực dân Pháp và can thiệp Mỹ, mà còn chấm dứt hoàn toàn ách xâm lược của Pháp trên đất nước Việt Nam, Lào, Campuchia; bảo vệ và phát triển thành quả Cách mạng tháng Tám năm 1945. Lần đầu tiên trong lịch sử, một dân tộc bị áp bức đã đánh bại cuộc xâm lược của một đế quốc hùng mạnh, giành lại độc lập cho dân tộc, đem lại ruộng đất cho dân cày, đưa lại quyền dân chủ thực sự cho nhân dân.

Làm nên Chiến thắng Điện Biên Phủ là sự kết tinh của nhiều nhân tố, trong đó quan trọng nhất là sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh. Đó là đường lối kháng chiến toàn dân, toàn diện, trường kỳ, tự lực cánh sinh, phát huy cao độ truyền thống yêu nước, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, bản lĩnh, trí tuệ và chủ nghĩa anh hùng cách mạng Việt Nam với ý chí quyết chiến, quyết thắng, “thà hy sinh tất cả chứ nhất định không chịu mất nước, không chịu làm nô lệ”, “Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh”, quyết tâm chiến đấu vì độc lập, tự do của dân tộc Việt Nam.

Trung ương Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh hồi tháng 12-1953 quyết định mở trận quyết chiến chiến lược tiêu diệt tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ

Đặc biệt, chiến thắng lịch sử này khẳng định chủ trương chiến lược và sự chỉ đạo chiến dịch tài tình, sáng tạo của Bộ Chính trị, Chủ tịch Hồ Chí Minh và tài thao lược của Tổng Tư lệnh - Đại tướng Võ Nguyên Giáp với quyết định lịch sử chuyển từ “đánh nhanh, thắng nhanh” sang “đánh chắc, tiến chắc”, cùng tinh thần đoàn kết, chiến đấu của quân và dân ta “tất cả cho tiền tuyến, tất cả để chiến thắng”. Làm nên chiến thắng còn có sự đồng tình ủng hộ, giúp đỡ của bạn bè quốc tế, nhất là nhân dân và lực lượng vũ trang cách mạng Lào, Campuchia đã cùng Việt Nam chung sức, chung lòng, đồng cam cộng khổ, sát cánh bên nhau chiến đấu.

Chiến thắng Điện Biên Phủ đã làm tăng niềm tự hào dân tộc, niềm tin tưởng tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam do Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập và rèn luyện; cổ vũ toàn Đảng, toàn dân, toàn quân đồng lòng, đồng sức chiến đấu dưới lá cờ vẻ vang của Đảng vì nền độc lập, tự do của Tổ quốc, vì hạnh phúc của nhân dân. Chiến thắng này thêm sáng ngời chân lý: Một dân tộc đất không rộng, người không đông, kinh tế chậm phát triển, quân đội còn non trẻ nhưng biết đoàn kết chặt chẽ dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản, biết vũ trang toàn dân, tiến hành chiến tranh nhân dân, được bạn bè và nhân loại tiến bộ trên thế giới ủng hộ, ắt giành thắng lợi.

Mang tầm vóc thời đại to lớn

Chiến thắng Điện Biên Phủ đồng thời mang tầm vóc thời đại to lớn, đi vào lịch sử nhân loại, đây là lần đầu tiên quân đội của một nước từng là thuộc địa ở châu Á đánh bại đội quân hiện đại của một cường quốc châu Âu, được hỗ trợ bởi đế quốc Mỹ trong một chiến dịch quân sự lớn. Kết cục chiến dịch này được xem là một thảm họa bất ngờ đối với thực dân Pháp và cũng là một đòn giáng mạnh với thế giới phương Tây, đánh bại âm mưu duy trì chế độ thuộc địa ở Đông Dương của Pháp cũng như làm lung lay chế độ thuộc địc của chủ nghĩa thực dân trên khắp thế giới.

Chiến thắng Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu” làm thức tỉnh và cổ vũ, động viên các dân tộc bị áp bức trên thế giới vùng lên đấu tranh giành độc lập, tự do cho dân tộc. Gần hai thập kỷ sau Chiến thắng Điện Biên Phủ, hàng loạt các nước ở châu Á, châu Phi, khu vực Mỹ Latinh đã lần lượt giành được độc lập với hình thức và mức độ khác nhau; phong trào đấu tranh vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội phát triển ngày càng sâu rộng. Đặc biệt, với niềm tin được cổ vũ mạnh mẽ bởi chiến thắng này, các nước thuộc địa của Pháp ở châu Phi cũng đồng loạt nổi dậy đòi độc lập. Chỉ riêng trong năm 1960, đã có 17 nước châu Phi giành được độc lập và đến năm 1967, Pháp đã buộc phải trao trả độc lập cho hầu hết các nước từng là thuộc địa của họ.

Những ngày này, trong dịp kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ, hàng loạt các hãng truyền thông, tờ báo lớn, chuyên gia quốc tế đã có nhiều bài viết về chiến thắng vĩ đại của Việt Nam, trong đó khẳng định, chiến thắng Điện Biên Phủ không chỉ có ảnh hưởng đến lịch sử Việt Nam mà còn làm thay đổi cục diện thế giới. Tờ Ámbito Internacional của Argentina có bài viết khẳng định, Chiến thắng Điện Biên Phủ đánh dấu thất bại tồi tệ nhất của chủ nghĩa thực dân, đồng thời cho rằng 70 năm trôi qua nhưng tầm vóc vĩ đại và ý nghĩa lịch sử của Chiến thắng Điện Biên Phủ vẫn còn nguyên giá trị đến ngày nay. Chiến thắng Điện Biên Phủ đã góp phần to lớn vào sự tiến bộ của nhân loại, đồng thời chứng minh một chân lý rằng các dân tộc bị áp bức, bị xâm lược nếu có ý chí kiên cường và đường lối đúng đắn, sáng tạo, biết đoàn kết đấu tranh vì độc lập tự do thì dân tộc đó nhất định thắng lợi.

Nhà ngoại giao Reda El Taify, Đại sứ Ai Cập tại Việt Nam giai đoạn 2010-2014, nhận định, chiến dịch Biện Biên Phủ một trong những trận đánh kéo dài và nổi tiếng nhất trong lịch sử thế giới, được xếp ngang với các chiến dịch và trận đánh nổi tiếng trong lịch sử như trận Waterloo, trận Trân châu Cảng, chiến dịch Normandy… Chiến thắng Điện Biên Phủ có tác dụng cổ vũ, khích lệ phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc ở cả châu Á, châu Phi và Mỹ Latinh. Các phong trào giải phóng đã học hỏi từ tấm gương Việt Nam để đấu tranh đặt dấu chấm hết cho chế độ thực dân tại châu Phi, châu Á cũng như tại nhiều quốc gia thuộc thế giới thứ ba khác.

Nhà sử học người Anh John Callow khẳng định, chiến thắng Điện Biên Phủ đã phá vỡ sự thống trị thuộc địa của phương Tây (dù là về quân sự, văn hóa hay kinh tế) và mở ra tầm nhìn giải phóng dân tộc cho các dân tộc trên toàn cầu. Ông John Callow cho rằng, chiến thắng Điện Biên Phủ góp phần vẽ lại bản đồ thế giới và phân phối lại quyền lực kinh tế và chính trị trên toàn cầu trên cơ sở công bằng hơn.