DIỄN ĐÀN NGƯỜI LAO ĐỘNG 2023: QUAN TÂM ĐẾN TỪNG BỮA ĂN CA, PHÒNG NGỪA TAI NẠN LAO ĐỘNG, BỆNH NGHỀ NGHIỆP CHO NGƯỜI LAO ĐỘNG

Toàn cảnh Diễn đàn Người Lao động năm 2023

Tăng cường các thiết chế phòng ngừa tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp và cải thiện điều kiện lao động

Chia sẻ về đặc thù của ngành than – khoáng sản làm việc trong điều kiện lao động đặc biệt, nguy có bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp rất cao, công nhân công ty Than Mạo Khê Nguyễn Đức Đại cho biết, hiện Quỹ Bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hiện đang kết dư rất lớn (khoảng 65.000 tỷ đồng) nhưng các nội dung chi Quỹ này được quy định tại Điều 56 Luật An toàn vệ sinh lao động còn hẹp. Hàng năm chi tối đa không quá 1.000 tỷ đồng. Trong khi người lao động rất cần được chăm sóc sức khỏe như điều dưỡng, phục hồi chức năng cho người lao động bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp và suy giảm sức khỏe; chi hỗ trợ khám sức khỏe định kỳ; chi đầu tư các thiết chế phòng ngừa tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp và cải thiện điều kiện lao động; huấn luyện và nghiên cứu các giải pháp khoa học kỹ thuật an toàn vệ sinh lao động. Do đó, đề nghị Quốc hội sớm sửa đổi Luật An toàn, vệ sinh lao động để bổ sung các nội dung nêu trên vào luật.

Công nhân Công ty Than Mạo Khê Nguyễn Đức Đại

Trả lời vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung nêu rõ, Quỹ Bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp là quỹ ngắn hạn nhưng lại có những nội dung mang tính dài hạn. Thời gian qua, Quỹ có kết dư lớn là điều đáng mừng. Thực tiễn vừa qua cho thấy, những nội dung cơ bản trong mục tiêu của Quỹ đặt ra đã đạt được. Tuy nhiên, Bộ trưởng cũng cho rằng phạm vi chi của Quỹ theo quy định của luật hiện đang còn hẹp và mức chi thấp. Do đó, muốn mở rộng phạm vi chi của Quỹ này thì phải sửa luật.

Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cũng cho biết, theo quy định thu Quỹ 1% nhưng kết dư quá lớn nên Bộ đã báo cáo với Chính phủ, sau khi xin ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đã giảm tỷ lệ thu từ 1% xuống 0,5%. Bên cạnh đó, giai đoạn dịch COVID-19, một phần Quỹ kết dư cũng đã được sử dụng. Đồng thời tập trung khuyến khích các đơn vị phòng ngừa, những đơn vị nào phòng ngừa tốt, không xảy ra tai nạn thì được ưu tiên giảm tỷ lệ thu Quỹ; tăng cường giúp người lao động trong quá trình phục hồi, điều dưỡng sau đại dịch. Bộ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội cho biết thêm về việc sửa đổi luật dự kiến sẽ trình đưa vào chương trình năm 2025.

Bộ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung phát biểu

Bày tỏ hài lòng với câu trả lời của Bộ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh cần sửa đổi Luật An toàn, vệ sinh lao động theo hướng quy định mức đóng hợp lý, mở rộng phạm vi chi, mức chi cao hơn, quan tâm hơn đến chi phòng ngừa tai nạn lao động. Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết việc nghiên cứu sửa đổi Luật An toàn, vệ sinh lao động cũng đã có trong chương trình nhiệm vụ lập pháp của Quốc hội khóa XV. Dự kiến năm 2024 – 2025 sẽ khởi động.

Thiếu quy định cụ thể về bữa ăn giữa ca của người lao động và trách nhiệm của chủ doanh nghiệp

Cũng quan tâm đến nhóm chính sách về điều kiện lao động, công nhân Đinh Xuân Đức (Công ty TNHH Khởi Hùng, tỉnh Khánh Hòa) nêu thực tế, bữa ăn giữa ca của người lao động Việt Nam rất quan trọng, nếu người lao động được ăn bữa giữa ca bảo đảm dinh dưỡng, vệ sinh an toàn thực phẩm thì sẽ có sức khỏe, làm việc tốt hơn. Tuy nhiên hiện nay, pháp luật không có quy định cụ thể về bữa ăn giữa ca của người lao động cũng như nghĩa vụ của chủ doanh nghiệp phải lo bữa ăn giữa ca cho người lao động, nên chất lượng bữa ăn giữa ca tại nhiều doanh nghiệp còn thấp, mặc dù công đoàn cũng đã tham gia thương lượng, giám sát. Do đó, đề nghị Quốc hội quan tâm, trong quá trình sửa đổi, bổ sung luật, có quy định cụ thể về bữa ăn giữa ca và trách nhiệm của chủ doanh nghiệp trong vấn đề này.

Công nhân Đinh Xuân Đức, Công ty TNHH Khởi Hùng, tỉnh Khánh Hòa

Chia sẻ với ý kiến này, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh nêu rõ, kiến nghị nêu trên là rất chính đáng, cần thiết để bảo đảm quyền lợi của người lao động. Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh cho biết, Bộ luật Lao động năm 2019 đã có quy định đối thoại tại nơi làm việc, trong đó người sử dụng lao động và đại diện người lao động (công đoàn) tổ chức đối thoại về những nội dung hai bên quan tâm. Khi người lao động quan tâm đến chất lượng bữa ăn ca thì đây là nội dung cần thiết trong đối thoại tại nơi làm việc.

Bên cạnh đó, Luật cũng có quy định về thương lượng tập thể giữa người sử dụng lao động và công đoàn. Nhiều công đoàn cơ sở đã đưa được nội dung này vào thương lượng tập thể, từ đó bữa ăn giữa ca đã được cải thiện. Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội đề nghị, Công đoàn thời gian tới cần tăng cường hướng dẫn, chỉ đạo các công đoàn cơ sở để đưa nội dung bữa ăn ca vào thương lượng tập thể; học tập những đơn vị thành công trong cải thiện bữa ăn giữa ca cho người lao động.

Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh phát biểu

Đối với đề xuất bổ sung quy định bữa ăn ca vào Bộ luật Lao động, Chủ nhiệm Ủy ban Nguyễn Thúy Anh cho biết, sẽ nghiên cứu, tiếp thu trong quá trình xem xét sửa đổi các quy định liên quan sau này. Đồng thời nhấn mạnh, sửa đổi luật phải đánh giá tình hình thực tiễn. Thực tiễn sinh động của công đoàn sẽ là nguồn quan trọng giúp các cơ quan hoàn thiện về quy định này trong tương lai.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nêu rõ, cơ sở pháp lý về đối thoại và thương lượng tập thể đã có trong Bộ luật Lao động. Do đó đòi hỏi vai trò của các tổ chức công đoàn nhất là công đoàn cơ sở để có quy định cụ thể tại mỗi doanh nghiệp về bữa ăn ca và chất lượng bữa ăn. Chủ tịch Quốc hội cũng cho rằng về lâu dài có thể nghiên cứu sửa đổi luật để có quy định cụ thể, chi tiết hơn về vấn đề này.

Bảo Yến