Điều chỉnh chính sách tài khóa và tiền tệ nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế

Quang cảnh hội trường

Nền kinh tế đã đi đúng hướng trong quá trình phục hồi

Phát biểu tại phiên thảo luận, đại biểu Trần Thị Quỳnh (Nam Định) bày tỏ sự đồng tình với báo cáo của Chính phủ và Ủy ban Kinh tế, cho rằng Việt Nam đã đạt được “bước tiến quan trọng” trong quá trình hồi phục kinh tế.

“Kinh tế Việt Nam đã đạt bước tiến quan trọng trong quá trình hồi phục với GDP 9 tháng đầu năm tăng 6,82% so với cùng kỳ năm ngoái,” bà Quỳnh phát biểu và khẳng định kết quả này cho thấy nền kinh tế đã đi đúng hướng trong quá trình phục hồi.

Đại biểu Trần Thị Quỳnh cũng nhấn mạnh các chỉ số xuất khẩu và nhập khẩu đã có sự tăng trưởng tích cực, lần lượt đạt 15,68% và 15,84%. Đây là dấu hiệu cho thấy nền kinh tế đang dần lấy lại động lực, đặc biệt là từ các hoạt động thương mại quốc tế, mặc dù sức cầu nội địa còn nhiều hạn chế. Bà lưu ý, tuy bề ngoài tăng trưởng nhưng nhu cầu của nền kinh tế vẫn còn yếu và chỉ ra rằng tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ chỉ tăng 7,6%, khi loại bỏ yếu tố tăng giá thì thực tế chỉ tăng dưới 5%.

Từ những số liệu trên, có thể thấy kinh tế Việt Nam đang phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu trong khi tiêu dùng nội địa, yếu tố quan trọng giúp ổn định và phát triển kinh tế bền vững, chưa thực sự phục hồi. Điều này đòi hỏi các chính sách kích cầu nội địa và hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, vốn là các thành phần dễ bị ảnh hưởng trong điều kiện kinh tế khó khăn.

Nới lỏng chính sách tài khóa hỗ trợ kinh tế

Theo đại biểu Trần Thị Quỳnh, mặc dù Chính phủ đã nỗ lực cải thiện chính sách tài khóa, song mức độ tác động của chính sách này tới nền kinh tế còn nhiều hạn chế. Bà nhận định thu ngân sách tăng mạnh, nhưng chi ngân sách, đặc biệt là chi đầu tư công lại chậm, dẫn đến tình trạng thặng dư ngân sách kéo dài suốt 3 năm liên tiếp.

“Chính sách tài khóa dường như không theo kịp nhu cầu thực tế của nền kinh tế”, bà Quỳnh chia sẻ và cho rằng đây là sự không đồng bộ giữa thu ngân sách và nhu cầu chi tiêu phát triển của nền kinh tế.

Trong bối cảnh sức cầu nội địa còn yếu, các đại biểu nhấn mạnh sự cần thiết của các biện pháp tài khóa hiệu quả hơn để kích thích tiêu dùng và tăng cường đầu tư công. Đại biểu Trần Thị Quỳnh đề xuất tiếp tục nới lỏng chính sách tài khóa, đặc biệt là duy trì giảm thuế VAT nhằm kích thích sức mua và cải thiện tiêu dùng nội địa. Bà cũng khuyến nghị điều chỉnh ngưỡng thu nhập chịu thuế để tăng thu nhập khả dụng cho người dân, điều này sẽ kích thích chi tiêu và giúp nền kinh tế tăng trưởng bền vững hơn trong dài hạn.

Ngoài ra, bà cũng đưa ra các đề xuất về hỗ trợ mạnh mẽ hơn cho các doanh nghiệp và hộ gia đình chịu ảnh hưởng bởi thiên tai, lũ lụt. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu thiệt hại ngắn hạn mà còn đảm bảo an sinh xã hội, củng cố nền tảng ổn định để phát triển kinh tế.

Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng tham dự phiên thảo luận

Tiếp tục chính sách tiền tệ linh hoạt

Đại biểu Trần Thị Quỳnh tiếp tục nhấn mạnh sự cần thiết của chính sách tiền tệ linh hoạt từ Ngân hàng Nhà nước để hỗ trợ nền kinh tế. Bà cho rằng Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước cần thiết kế những gói tín dụng cụ thể nhằm thúc đẩy các ngành công nghiệp chủ lực như nông nghiệp, thủy sản và du lịch.

“Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước nên có các gói tín dụng cụ thể để hỗ trợ doanh nghiệp ở một số ngành mà chúng ta cần đẩy mạnh như nông nghiệp và thủy sản, du lịch, chế biến xuất khẩu với mục tiêu tăng cường khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp Việt Nam”, bà Quỳnh đề xuất.

Các đại biểu cũng lưu ý đến vấn đề ổn định tỷ giá và hạn chế tình trạng găm giữ USD, vốn là yếu tố cản trở dòng chảy ngoại hối vào nền kinh tế.

Bà Quỳnh nhấn mạnh việc cải thiện khả năng cho vay của các ngân hàng thương mại, giúp các doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận nguồn vốn với lãi suất ưu đãi, nhất là trong các ngành ưu tiên phát triển của nền kinh tế. Đồng thời, việc triển khai nhanh chóng các gói tín dụng hỗ trợ nhà ở xã hội cũng được bà khuyến nghị để đáp ứng nhu cầu nhà ở, nâng cao đời sống nhân dân và kích thích chi tiêu.

Nền kinh tế đối diện với nhiều thách thức

Tại phiên thảo luận, đại biểu Trần Quốc Tuấn (Trà Vinh) cho rằng chính sách tài khóa và tiền tệ đồng bộ đã giúp Việt Nam duy trì sự ổn định và phát triển bền vững. Điều này tạo ra cơ sở tích cực cho kinh tế Việt Nam trong những tháng cuối năm 2024 và năm 2025. Tuy nhiên, ông cũng chỉ ra những thách thức về môi trường kinh doanh trong nước, đặc biệt là vấn đề an ninh mạng và lừa đảo trực tuyến có thể ảnh hưởng đến lòng tin và tính an toàn của hệ thống tài chính.

Ông cho biết, Việt Nam nằm trong danh sách 10 quốc gia có tỷ lệ tội phạm mạng cao nhất, với hơn 13.900 vụ tấn công mạng và gần 16.000 phản ánh về lừa đảo trực tuyến trong năm 2023. Ông cho rằng, các vấn đề này không chỉ ảnh hưởng đến lòng tin của người dân mà còn đe dọa tính ổn định của nền kinh tế số.

Đại biểu Trần Quốc Tuấn đề nghị Quốc hội và Chính phủ tăng cường quản lý và giám sát chặt chẽ các hoạt động trên không gian mạng, đặc biệt là tội phạm mạng và lừa đảo trực tuyến. Ông cho rằng các biện pháp cứng rắn và chế tài mạnh mẽ sẽ giúp bảo vệ nền kinh tế số, tạo điều kiện cho môi trường kinh doanh an toàn và lành mạnh.

Đại biểu Trần Thị Quỳnh thì chỉ ra rằng nền kinh tế thế giới có nhiều bất ổn, như nền kinh tế Mỹ tăng trưởng chậm lại và tiềm ẩn nhiều rủi ro từ lãi suất cao. Trong khi đó, kinh tế châu Âu cũng đối mặt với nhiều thách thức, đặc biệt là nền kinh tế Đức - đầu tàu của khu vực, đang tăng trưởng âm. Bà cho rằng, kinh tế khu vực này vẫn còn yếu... đặt ra nhiều thách thức cho những nhà điều hành chính sách.

Sự suy giảm của các nền kinh tế lớn này có thể làm giảm nhu cầu nhập khẩu hàng hóa từ Việt Nam, đồng thời gây áp lực lên dòng vốn FDI vào Việt Nam. Điều này đòi hỏi các chính sách kinh tế của Việt Nam phải chủ động, linh hoạt và nhanh chóng ứng phó với các thay đổi từ môi trường quốc tế, từ đó duy trì vị thế của Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

Trần Hương