Điều chỉnh quy hoạch chung Thành phố Hồ Chí Minh: Lợi ích của người dân phải được đảm bảo
Nhiệm vụ điều chỉnh Quy hoạch chung Thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2060 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1528/QĐ-TTg năm 2021 với mục tiêu gắn kết ổn định hướng phát triển không gian của toàn vùng, đáp ứng các yêu cầu mới trong chiến lược phát triển kinh tế xã hội. Xung quanh vấn đề này, phóng viên Báo điện tử Xây dựng đã có cuộc phỏng vấn KTS Nguyễn Hồ - Ủy viên Ban chấp hành Hội Kiến trúc sư Thành phố Hồ Chí Minh.
PV: Đồ án điều chỉnh quy hoạch chung Thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2040 tầm nhìn 2060 có ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển của thành phố và đời sống người dân. Là một kiến trúc sư trong Ban chấp hành Hội Kiến sư Thành phố Hồ Chí Minh, ông có mong mỏi gì về đồ án điều chỉnh lần này?
KTS Nguyễn Hồ: Đã đến lúc phải gấp rút điều chỉnh đồ án quy hoạch chung Thành phố Hồ Chí Minh. Tôi được biết, Thành phố Hồ Chí Minh đã 3 lần họp góp ý đồ án điều chỉnh quy hoạch và sẽ lấy ý kiến cộng đồng dân cư trước khi trình cho Bộ Xây dựng. Đồ án đang được giao cho 3 đơn vị là Viện Quy hoạch đô thị và nông thôn quốc gia, Viện Quy hoạch miền Nam và Công ty TNHH MTV Không Gian Xanh (GREEN SPACE CO., LTD) lập.
Đồ án điều chỉnh quy hoạch lần này không chỉ có ý nghĩa đối với người dân Thành phố Hồ Chí Minh mà còn quan trọng đối với cả 7 tỉnh trong vùng nghiên cứu. Thành phố Hồ Chí Minh là đô thị lớn nhất cả nước, là trung tâm vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, đã trải qua 13 năm thực hiện đồ án quy hoạch chung thành phố đến năm 2025 được Thủ tướng phê duyệt năm 2010. Với 13 năm phát triển nhanh, quy hoạch cũ như cái áo chật, cần phải thay đổi, điều chỉnh để thành phố phát triển.
Tôi mong muốn đồ án điều chỉnh lần này tạo ra được các giá trị đô thị mới có chất lượng cao cho cuộc sống người dân và sự phát triển kinh tế bền vững cho cộng đồng, và phát huy bản sắc đặc thù kênh rạch của Thành phố Hồ Chí Minh.
PV: Hiện nay nhiều ý kiến quan tâm tới việc phát triển đô thị đa trung tâm và phương thức kết nối; phát triển không gian ngầm cho thành phố. Ông nghĩ như thế nào về vấn đề này?
KTS Nguyễn Hồ: Phát triển đô thị đa trung tâm và phương thức kết nối; phát triển không gian ngâm cho thành phố là những giải pháp quan trọng, góp phần phát triển Thành phố Hồ Chí Minh một cách bền vững, hiện đại. Về vấn đề phát triển đô thị đa trung tâm và phương thức kết nối, nó giải quyết được 3 việc chính của thành phố. Thứ nhất, nó giải quyết vấn đề quá tải ở khu vực trung tâm. Thành phố Hồ Chí Minh là đô thị lớn nhất Việt Nam, với dân số hơn 10 triệu người. Trong những năm gần đây, dân số và đô thị hóa ở thành phố tăng nhanh, dẫn đến tình trạng quá tải ở trung tâm thành phố. Phát triển đô thị đa trung tâm sẽ giúp phân tán dân cư, giảm áp lực cho trung tâm thành phố, nâng cao chất lượng sống cho người dân. Thứ hai, nó tăng cường khả năng kết nối giữa các khu vực trong thành phố. Hiện nay, hệ thống giao thông ở Thành phố Hồ Chí Minh còn chưa đồng bộ, kết nối giữa các khu vực còn hạn chế. Thứ ba, nó tạo ra các không gian đô thị mới, hấp dẫn. Phát triển đô thị đa trung tâm sẽ tạo ra các không gian đô thị mới, hấp dẫn, đáp ứng nhu cầu đa dạng của người dân. Các không gian đô thị này có thể là các trung tâm thương mại, văn hóa, giáo dục, y tế...
Về vấn đề phát triển không gian ngầm cho thành phố, nó sẽ giải quyết được 3 vấn đề. Thứ nhất, giải quyết vấn đề ngập lụt. Thành phố Hồ Chí Minh là đô thị nằm ở vùng Đồng bằng sông Cửu Long, thường xuyên chịu ảnh hưởng của thiên tai, nhất là ngập lụt. Phát triển không gian ngầm sẽ giúp giảm thiểu tác động của ngập lụt, bảo vệ tài sản và tính mạng của người dân. Thứ hai, nó tăng cường khả năng hấp thụ nước mưa. Phát triển không gian ngầm sẽ giúp tăng cường khả năng hấp thụ nước mưa, hạn chế ô nhiễm môi trường, nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân. Thứ ba, nó tạo ra các không gian xanh, cảnh quan đô thị. Không gian ngầm có thể được sử dụng để tạo ra các không gian xanh, cảnh quan đô thị, góp phần cải thiện môi trường, nâng cao chất lượng sống cho người dân.
PV: Trong một buổi hội thảo góp ý đồ án điều chỉnh, ông Võ Văn Hoan - Phó chủ tịch UBND Thành phố Hồ Chí Minh đã nói: Đồ án quy hoạch phải “xem xét, cân nhắc tính khả thi của quy hoạch, và quy hoạch làm sao để tạo ra giá trị chất lượng của cuộc sống, để người dân thấy lợi ích, doanh nghiệp tìm thấy cơ hội phát triển”. Ông nghĩ như thế nào về vấn đề lợi ích của người dân khi điều chỉnh đồ án này?
KTS Nguyễn Hồ: Lợi ích của người dân cần được thể hiện như một mục tiêu quan trọng trong đồ án điều chỉnh quy hoạch chung Thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2040 tầm nhìn 2060. Điều này được thể hiện qua các nội dung cụ thể sau: Thứ nhất, nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân. Đồ án quy hoạch cần định hướng phát triển đô thị theo hướng hiện đại, văn minh, bền vững, đáp ứng nhu cầu về nhà ở, hạ tầng xã hội, môi trường, an sinh xã hội... cho người dân. Cụ thể, đồ án cần đề xuất các giải pháp để: Tăng cường phát triển nhà ở, đảm bảo cho người dân có chỗ ở ổn định, an toàn, phù hợp với thu nhập; Phát triển hệ thống giáo dục, y tế, văn hóa, thể thao... đáp ứng nhu cầu học tập, khám chữa bệnh, vui chơi, giải trí của người dân; Bảo vệ môi trường, cải thiện chất lượng không khí, nước...; Đảm bảo an ninh trật tự, an toàn xã hội.
Thứ hai, nâng cao thu nhập và mức sống của người dân. Đồ án quy hoạch cần định hướng phát triển kinh tế - xã hội, tạo ra nhiều cơ hội việc làm, thu nhập cho người dân. Cụ thể, đồ án cần đề xuất các giải pháp để: Phát triển kinh tế theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, phát triển các ngành kinh tế mũi nhọn, tạo ra nhiều việc làm, thu nhập cho người dân; Đẩy mạnh thu hút đầu tư, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp phát triển, mở rộng sản xuất kinh doanh, tạo thêm việc làm cho người dân; Tạo điều kiện thuận lợi cho người dân tham gia các hoạt động kinh tế, xã hội, nâng cao thu nhập.
Thứ ba, tạo điều kiện cho người dân tham gia quản lý đô thị. Đồ án quy hoạch cần đề cao vai trò, trách nhiệm của người dân trong quá trình xây dựng và phát triển đô thị. Cụ thể, đồ án cần đề xuất các giải pháp để: Tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục về quy hoạch đô thị cho người dân; Xây dựng các cơ chế, chính sách để người dân tham gia vào quá trình xây dựng, quản lý đô thị; Tạo điều kiện thuận lợi cho người dân giám sát, phản ánh, kiến nghị về các vấn đề liên quan đến quy hoạch, quản lý đô thị.
Để đảm bảo lợi ích của người dân được thể hiện một cách đầy đủ và toàn diện trong đồ án quy hoạch, cần có sự tham gia của người dân trong quá trình lập, thẩm định và phê duyệt đồ án. Người dân cần được cung cấp đầy đủ thông tin về đồ án, được bày tỏ ý kiến, góp ý về các nội dung liên quan đến quyền và lợi ích của mình.
Dưới đây là một số giải pháp cụ thể để đảm bảo lợi ích của người dân trong đồ án điều chỉnh quy hoạch chung thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2040 tầm nhìn 2060: Xây dựng cơ chế, chính sách để thu hút người dân tham gia vào quá trình lập, thẩm định và phê duyệt đồ án quy hoạch: Cơ chế, chính sách cần đảm bảo quyền lợi và trách nhiệm của người dân trong quá trình tham gia quy hoạch. Cụ thể, cần có các quy định về việc cung cấp thông tin, tiếp nhận ý kiến, góp ý của người dân, giải quyết các kiến nghị của người dân về quy hoạch.
Tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục về quy hoạch đô thị cho người dân: Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục cần được thực hiện thường xuyên, liên tục, đa dạng về hình thức, nội dung, đảm bảo người dân hiểu được tầm quan trọng của quy hoạch đô thị, quyền và trách nhiệm của mình trong quá trình xây dựng, quản lý đô thị.
Xây dựng các cơ chế, chính sách để người dân tham gia vào quá trình quản lý đô thị: Các cơ chế, chính sách cần đảm bảo quyền và trách nhiệm của người dân trong quá trình quản lý đô thị. Cụ thể, cần có các quy định về việc tham gia giám sát, phản ánh, kiến nghị của người dân về các vấn đề liên quan đến quy hoạch, quản lý đô thị.
Việc đảm bảo lợi ích của người dân trong đồ án điều chỉnh quy hoạch chung thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2040 tầm nhìn 2060 là một yêu cầu quan trọng, thể hiện tính nhân văn, dân chủ của quá trình xây dựng và phát triển đô thị.
PV: Xin cảm ơn ông!