Điều chỉnh Quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế cửa khẩu Lào Cai đến năm 2045

Thứ trưởng Nguyễn Tường Văn chủ trì Hội nghị.

Vùng kinh tế động lực chủ đạo của tỉnh Lào Cai

Quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế cửa khẩu (KKTCK) Lào Cai, tỉnh Lào Cai đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2050 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1627/QĐ-TTg ngày 23/11/2018 (Quy hoạch năm 2018).

Hiện nay, qua rà soát, đánh giá Quy hoạch chung xây dựng KKTCK Lào Cai cho thấy, cần thiết phải xem xét, điều chỉnh cho phù hợp với tình hình phát triển kinh tế - xã hội của vùng Trung du miền núi phía Bắc và Quy hoạch tỉnh Lào Cai thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050 (đặc biệt là lĩnh vực phát triển kinh tế cửa khẩu và phát triển công nghiệp trên địa bàn tỉnh).

Phạm vi, ranh giới và quy mô lập điều chỉnh Quy hoạch chung xây dựng khu KTCK Lào Cai giữ nguyên theo Quyết định số 1627/QĐ-TTg. Cụ thể, phạm vi lập điều chỉnh quy hoạch bao gồm thành phố Lào Cai, huyện Bảo Thắng, huyện Bát Xát, huyện Mường Khương và huyện Si Ma Cai.

Ranh giới lập điều chỉnh quy hoạch được xác định như sau: Phía Bắc giáp huyện Hà Khẩu, huyện Kim Bình, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc; Phía Đông giáp huyện Mã Quan, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc và huyện Xín Mần, tỉnh Hà Giang; Phía Nam giáp thành phố Lào Cai, huyện Bát Xát, huyện Bảo Thắng, huyện Mường Khương và huyện Si Ma Cai, tỉnh Lào Cai; Phía Tây giáp huyện Kim Bình, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc và huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu.

Quy mô lập điều chỉnh quy hoạch có tổng diện tích khoảng 15.929,8ha. Thời hạn quy hoạch giai đoạn ngắn hạn đến năm 2030, giai đoạn dài hạn đến năm 2045. Nhưng do đặc thù khu kinh tế có nhiều mỏ thăm dò khai thác khoáng sản theo quy hoạch ngành quốc gia với thời hạn kết thúc khai thác khác nhau (từ sau năm 2030 đến tầm nhìn năm 2050), UBND tỉnh Lào Cai có kiến nghị bổ sung tầm nhìn dài hạn là khi kết thúc khai thác mỏ, hoàn nguyên, chuyển đổi sang các khu chức năng.

Mục tiêu chung của việc điều chỉnh quy hoạch là xây dựng KKTCK Lào Cai thành một vùng kinh tế động lực chủ đạo của tỉnh Lào Cai; Phát triển cửa khẩu, công nghiệp, đô thị, thương mại và dịch vụ có cơ sở hạ tầng kỹ thuật và kinh tế - xã hội đồng bộ, đáp ứng một khu kinh tế năng động, phát triển bền vững; Góp phần phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống nhân dân vùng biên giới, trên cơ sở bảo vệ phát huy giá trị hệ sinh thái tự nhiên, bảo vệ tài nguyên môi trường gắn với củng cố an ninh quốc phòng và bảo vệ chủ quyền quốc gia.

Về tính chất, KKTCK Lào Cai sẽ là KKTCK đa ngành, điểm đột phá về kinh tế của tỉnh Lào Cai và các tỉnh vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ, là một cực phát triển của vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ, trung tâm kinh tế về công nghiệp, thương mại, du lịch và dịch vụ.

Đây cũng sẽ là một trong những trung tâm kết nối giao thương kinh tế giữa Việt Nam và các nước ASEAN với vùng Tây Nam - Trung Quốc, đồng thời là khu vực có vị trí quan trọng về an ninh quốc phòng của quốc gia.

Năm 2022, KKTCK Lào Cai có quy mô dân số khoảng 65.557 người, trong đó có 39.000 người trong độ tuổi lao động. Nhưng theo dự báo của UBND tỉnh Lào Cai, đến năm 2030, quy mô dân số trong khu vực khoảng 90.000 người, quy mô lao động khoảng 45.000 người, quy mô đất xây dựng đô thị và các khu chức năng khoảng 5.000 - 5.400ha. Đến năm 2045, quy mô dân số khoảng 120.000 người, quy mô lao động khoảng 60.000 người, quy mô đất xây dựng đô thị và các khu chức năng khoảng 6.200 - 6.600ha.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai Nguyễn Trọng Hài phát biểu tại Hội nghị.

KKTCK Lào Cai được phân thành 3 vùng gắn với phạm vi các cửa khẩu quốc tế với những đặc thù riêng.

Phân vùng I - Cửa khẩu quốc tế Lào Cai có diện tích tự nhiên 2.436,07ha, có định hướng phát triển chính là trung tâm thương mại, du lịch dịch vụ, công nghiệp, phát triển đô thị và dân cư nông thôn, công viên chuyên đề…

Phân vùng II - Cửa khẩu quốc tế Bản Vược có diện tích tự nhiên 7.928,87ha, có định hướng phát triển chính là trung tâm thương mại dịch vụ, công nghiệp, logistics, kho bãi, du lịch qua biên giới, vui chơi giải trí, du lịch nghi dưỡng, sân golf, phát triển đô thị và dân cư nông thôn...

Phân vùng III - Cửa khẩu quốc tế Mường Khương có diện tích tự nhiên 5.564,86ha, có định hướng phát triển chính là phát triển thương mại dịch vụ, trung chuyển hàng hóa, trao đổi hàng hóa cư dân biên giới, sản xuất nông, lâm nghiệp, phát triển đô thị và dân cư nông thôn... với đô thị Mường Khương là trung tâm thúc đẩy phát triển vùng, định hướng thành đô thị loại IV.

Về định hướng tổ chức không gian các khu chức năng, KKTCK Lào Cai sẽ được chia thành 11 khu chức năng, bao gồm: Khu vực cửa khẩu và lối thông quan; Khu vực phát triển công nghiệp; Khu vực khai thác khoáng sản; Khu vực phát triển dịch vụ hậu cần và cảng cạn; Khu vực phát triển hỗn hợp; Khu vực phát triển du lịch, vui chơi giải trí, thể dục thể thao, công viên chuyên đề; Khu vực phát triển nông, lâm nghiệp; Khu vực phát triển đô thị; Khu vực phát triển dân cư nông thôn; Khu vực an ninh, quốc phòng; Khu vực bảo tồn cảnh quan.

Cần làm rõ nội dung điều chỉnh quy hoạch

Sau khi nghiên cứu Đồ án điều chỉnh Quy hoạch chung xây dựng KKTCK Lào Cai, tỉnh Lào Cai đến năm 2045, các thành viên của Hội đồng thẩm định nhất trí đánh giá Đồ án được thực hiện công phu, tuân thủ các nội dung trong Nhiệm vụ quy hoạch được phê duyệt, trình tự thủ tục đúng với quy định pháp luật…

Tuy nhiên, Hội đồng thẩm định cũng đề nghị UBND tỉnh Lào Cai phối hợp với đơn vị tư vấn rà soát, chỉnh sửa và hoàn thiện một số nội dung của Đồ án trước khi trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Trong đó, các nội dung chính bao gồm: Phân tích, làm rõ tác động của các quy hoạch ngành đến quy hoạch KKTCK Lào Cai; Bổ sung Quy hoạch hệ thống đô thị và nông thôn thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 vào căn cứ pháp lý; Làm rõ tồn tại, hạn chế trong việc thực hiện Quy hoạch năm 2018; Làm rõ nội dung kế thừa và điều chỉnh so với Quy hoạch năm 2018; Làm rõ mối liên hệ vùng và quan hệ tương hỗ với phía Trung Quốc; Làm rõ kết nối giữa KKTCK với khu du lịch quốc gia Sa Pa; Làm rõ lợi thế đặc trưng của KKTCK Lào Cai so với các KKTCK khác; Rà soát hiện trạng sử dụng đất; Rà soát dự báo dân số, dự báo sử dụng đất và dự báo khách du lịch; Rà soát, làm rõ sự chồng lấn với Quy hoạch thăm dò, khai thác, chế biến và sử dụng các loại khoáng sản thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050; Bổ sung nội dung về xử lý nước thải, bảo vệ môi trường; Đánh giá kỹ hơn sự tác động của biến đổi khí hậu đối với phát triển đô thị; Đáng giá kỹ tác động của khu vực du lịch đến an ninh quốc gia, từ đó điều chỉnh, phân luồng khách du lịch hợp lý…

KKTCK Lào Cai sẽ là vùng kinh tế động lực chủ đạo của tỉnh Lào Cai trong tương lai. (Ảnh: Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh Lào Cai)

Thay mặt chính quyền địa phương, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai Nguyễn Trọng Hài đã tiếp thu đầy đủ ý kiến của Hội đồng thẩm định và làm rõ hơn sự cần thiết phải điều chỉnh Quy hoạch chung xây dựng KKTCK Lào Cai đến năm 2045.

Kết luận Hội nghị, Thứ trưởng Nguyễn Tường Văn thống nhất cần phải điều chỉnh Quy hoạch chung xây dựng KKTCK Lào Cai, nhưng cần phải chỉnh sửa và hoàn thiện một số nội dung, trước khi trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Thứ trưởng nhấn mạnh, Đồ án phải làm rõ điều chỉnh nội dung gì, điều chỉnh bằng cách nào, do đó cần bám sát vào nguyên nhân vì sao phải điều chỉnh quy hoạch. Thứ trưởng lưu ý UBND tỉnh Lào Cai phải rà soát các quy hoạch ngành để tránh bị chồng chéo, đặc biệt là Quy hoạch thăm dò, khai thác, chế biến và sử dụng các loại khoáng sản thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Ngoài ra, địa phương cũng phải rà soát kỹ Quy hoạch cửa khẩu trên tuyến biên giới đất liền Việt Nam - Trung Quốc thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Quy hoạch mạng lưới đường sắt thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Bên cạnh đó, UBND tỉnh Lào Cai cần rà soát, đánh giá kỹ hiện trạng phát triển của KKTCK Lào Cai; Rà soát cơ sở dự báo dân số, đất đai và khách du lịch; Rà soát đánh giá hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng kết nối các phân khu; Làm rõ nội dung đất ở đô thị, đất ở nông thôn.

Dịch Phong