Điều đặc biệt về nữ ca sĩ duy nhất có tên trong danh sách ứng viên PGS 2025
Ứng viên PGS 2025 ngành nghệ thuật chỉ có ba hồ sơ, trong đó NSƯT Tân Nhàn là nữ ca sĩ duy nhất, gây chú ý bởi sự song hành nghiên cứu và biểu diễn.
Theo danh sách ứng viên được Hội đồng Giáo sư cơ sở đề nghị xét công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh Giáo sư, Phó giáo sư năm 2025, lĩnh vực Văn hóa - Nghệ thuật - Thể dục thể thao, hội đồng liên ngành thông qua 16 hồ sơ: 8 thuộc ngành Văn hóa, 5 của ngành Thể dục thể thao và chỉ 3 hồ sơ ngành Nghệ thuật. Trong số này, NSƯT Tân Nhàn là nữ ứng viên duy nhất, đồng thời cũng là nữ ca sĩ duy nhất góp mặt.

NSƯT Tân Nhàn, nữ ứng viên phó giáo sư duy nhất ngành nghệ thuật.
Công trình khoa học song hành nghệ thuật
Hướng nghiên cứu chủ đạo của NSƯT Tân Nhàn tập trung vào đào tạo thanh nhạc chuyên nghiệp, giáo dục âm nhạc hiện đại, kết hợp lý luận và thực hành biểu diễn âm nhạc truyền thống Việt Nam.
Đến nay, chị đã hướng dẫn thành công 2 học viên cao học bảo vệ luận văn Thạc sĩ, hoàn thành 2 đề tài nghiên cứu khoa học cấp cơ sở và 1 đề tài cấp Bộ. Hồ sơ học thuật ghi nhận 14 bài báo khoa học, trong đó có 2 bài đăng trên tạp chí quốc tế uy tín, cùng 2 công trình sách chuyên ngành: Đào tạo giọng bản Đại Colorature Soprano Việt Nam chất lượng cao và Nâng cao chất lượng dạy học hát dân ca trong đào tạo thanh nhạc chuyên nghiệp.
Ở lĩnh vực nghệ thuật, Tân Nhàn có 3/13 tác phẩm đoạt giải thưởng cấp quốc gia, quốc tế; sở hữu 6 giải thưởng cá nhân và 17 giải thưởng hướng dẫn. Chị từng được Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tặng 2 Bằng khen (2020) và hai lần đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua cấp cơ sở vào các năm 2018, 2024.
Từ cô gái làng quê đến giọng ca Sao Mai và học vị Tiến sĩ trẻ nhất”
Ca sĩ Tân Nhàn sinh năm 1982 tại Hà Nam, gắn bó lâu năm với nghệ thuật và công việc đào tạo thanh nhạc. Xuất thân từ một cô gái vùng quê nghèo nhưng say mê ca hát, chị theo học Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam và sớm khẳng định tên tuổi từ cuộc thi Sao Mai 2005, giành giải Nhất dòng nhạc dân gian cùng giải Khán giả truyền hình bình chọn.
“Tôi may mắn hơn nhiều bạn bè cùng trang lứa. Nếu như nhiều bạn học xong cấp 3 vẫn chưa hình dung rõ rệt được con đường muốn đi, chưa biết sẽ học gì, làm gì... Tôi đã mê học nhạc từ nhỏ”, Tân Nhàn nhớ lại.
Niềm đam mê ấy được ươm mầm từ những ngày chị theo người chị họ, NSƯT Lan Anh đến nhạc viện, len lỏi vào ký túc xá và nuôi dưỡng một ước mơ mạnh mẽ. Học hết lớp 10, chị đã xác định sẽ thi vào nhạc viện, luôn có một thôi thúc mãnh liệt sẽ học nhạc.
Sự ngưỡng mộ với những bậc thầy như Trung Kiên, Quang Thọ, Lan Anh đã giúp chị sớm định hình con đường. “Tôi đã hình thành ý thức rất sớm và rất rõ cho hành trình mình cần phải đi trong tương lai, đó là trở thành nghệ sĩ và giảng viên dạy nhạc”, chị chia sẻ. Và như chị nói, con đường ấy kéo dài suốt hơn 20 năm qua, không chệch hướng.
Sau khi hoàn thành cao học chuyên ngành Nhạc thính phòng cổ điển, Tân Nhàn trở thành giảng viên Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam, nhận học vị Tiến sĩ năm 2019, thời điểm đó là nữ tiến sĩ âm nhạc trẻ nhất nước. Chị được bổ nhiệm Phó trưởng khoa Thanh nhạc từ năm 2017, rồi giữ cương vị Trưởng khoa từ tháng 5/2024.
Song song giảng dạy, nữ ca sĩ liên tục ra mắt sản phẩm âm nhạc, tổ chức liveshow và đặc biệt chú trọng tôn vinh di sản dân tộc qua các album Yếm đào xuống phố, Níu dải lụa đào... Năm 2019, chị thực hiện Trở về – liveshow cá nhân đầu tiên trong sự nghiệp, sau chương trình chung với ca sĩ Tuấn Anh vào năm 2003.
Năm 2022, khi đang ở đỉnh cao sự nghiệp, Tân Nhàn bất ngờ mất giọng, có thời điểm suy giảm tới 80% khả năng ca hát do suy kiệt sức khỏe sau sinh và ba lần mắc COVID-19. Chị từng tuyệt vọng, tính đến việc rời sân khấu để chuyên tâm giảng dạy và mở trung tâm đào tạo. Nhưng sau thời gian kiên trì, giọng hát dần hồi phục và năm 2023, chị trở lại rực rỡ bằng đêm nhạc kỷ niệm 18 năm ca hát.
Khát vọng truyền lửa: "Nhà giáo Nhân dân mới là đích đến"
NSƯT Tân Nhàn luôn nhấn mạnh rằng sự nghiệp giáo dục và đào tạo với chị quan trọng hơn mọi ánh hào quang sân khấu. Nhiều người từng hỏi nếu phải lựa chọn giữa danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân (NSND) và Nhà giáo Nhân dân (NGND), chị sẽ chọn gì, Tân Nhàn thẳng thắn: ước nguyện lớn nhất của mình là trở thành Nhà giáo Nhân dân. Với chị, NSND là vinh dự của nghệ sĩ, nhưng NGND mới thực sự là khát vọng, là đích đến sự nghiệp.

Tân Nhàn cùng các học sinh của mình.
“Làm nhà giáo nhân dân với Tân Nhàn quan trọng hơn rất nhiều. Nhiều người nói với tôi là nghệ sĩ nổi tiếng thì đi hát kiếm tiền đi, dạy học làm gì cho vất vả, tiền lương được bao nhiêu đâu. Nhưng tôi muốn được cống hiến cho nghề đào tạo, bởi muốn được định hướng cho sinh viên trên con đường nghệ thuật", chị chia sẻ.
Không chỉ dạy kỹ năng, Tân Nhàn còn muốn truyền sang học trò tình yêu âm nhạc truyền thống, thứ chị gọi là “ngọn lửa trong trái tim”.
“Tôi muốn các bạn trẻ hôm nay dù có bay cao, bay xa đến đâu thì cũng phải nhớ đến cội nguồn, gốc gác của mình, đó chính là âm nhạc, là văn hóa truyền thống của dân tộc. Từ đó phát huy và gìn giữ nó. Chính vì vậy, tôi luôn phấn đấu nỗ lực hết mình để nghiên cứu, học tập để có thể toại nguyện giấc mơ của mình", chị chia sẻ.
Ở góc độ khác, việc đồng thời là ca sĩ biểu diễn và giảng viên cũng mang lại cho chị lợi thế riêng. Nhờ hoạt động nghệ thuật, chị nắm bắt nhanh sự thay đổi của đời sống âm nhạc trong kỷ nguyên số, từ các nền tảng truyền thông cho tới xu hướng sáng tạo mới. Chính điều đó, theo lời chị, đã giúp bổ sung kiến thức thực tiễn cho bài giảng, tạo nên định hướng đúng đắn cho sinh viên trước những yêu cầu khắt khe mà thời đại đặt ra cho nghệ sĩ.