Điều gì sẽ xảy ra nếu Tổng thống Yoon Suk Yeol bị luận tội?
Nhiều câu hỏi đang xoay quanh tương lai chính trị của Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol khi các đảng đổi lập nộp đơn đề xuất luận tội ông.
Đảng đối Dân chủ lập chính cùng 5 đảng nhỏ khác đã nộp đơn đề xuất luận tội Tổng thống Yoon Suk Yeol lên Quốc hội vào lúc 14h43 chiều 4/12 theo giờ địa phương.
Phe đối lập sẽ thông báo về đề xuất này trong phiên họp toàn thể của quốc hội trong ngày 5/12. Đề xuất luận tội phải được đưa ra bỏ phiếu trong vòng 24-72 giờ sau khi động thái này được báo cáo lên phiên họp toàn thể của Quốc hội.
Theo hiến pháp Hàn Quốc, quốc hội có thể thông qua việc luận tội tổng thống nếu tổng thống “vi phạm hiến pháp hoặc các đạo luật khác trong khi thực hiện nhiệm vụ chính thức”.
Đề xuất luận tội cần phải được 2/3 số nghị sĩ ủng hộ. Phe đối lập hiện đang nắm thế đa số trong 300 ghế tại quốc hội, nhưng họ vẫn cần thêm 8 phiếu ủng hộ từ đảng Quyền lực Nhân dân cầm quyền để đề xuất này được thông qua.
Đề xuất sau đó sẽ được chuyển đến Tòa án Hiến pháp, một trong những tòa án cao nhất của Hàn Quốc, cùng với Tòa án Tối cao. Ít nhất 6 trong số 9 thẩm phán phải đồng ý tiến hành luận tội.
Theo hiến pháp Hàn Quốc, tổng thống sẽ bị đình chỉ thực hiện quyền lực trong suốt quá trình luận tội và thủ tướng, hiện nay là ông Han Duck Soo, sẽ đảm nhiệm vai trò lãnh đạo tạm thời cho đến khi thủ tục này kết thúc.
Ông Han Duck-soo từng là Thủ tướng Hàn Quốc từ năm 2007-2008 dưới thời Tổng thống Roh Moo-Hyun, người đã bị luận tội và buộc phải đình chỉ chức vụ trong 2 tháng trước khi được Tòa án Hiến pháp khôi phục quyền lực.
Theo hiến pháp, nếu quá trình luận tội hoàn tất và tổng thống bị phế truất, chính phủ phải tổ chức bầu cử trong vòng 60 ngày.
Việc luận tội tổng thống có thể đẩy Hàn Quốc vào tình trạng bất ổn chính trị kéo dài nhiều tháng.
“Nếu tổng thống bị luận tội, sự việc này sẽ được đưa ra tòa án hiến pháp. Nhưng hiện tại, chúng tôi không có đủ thành viên trong tòa án hiến pháp. Vì vậy, quốc hội sẽ phải bổ nhiệm thêm thẩm phán. Điều đó sẽ mất một thời gian”, Kenneth Choi, biên tập viên quốc tế của tờ Chosun Ilbo, nói với CNN.
Ông Choi cho biết sắc lệnh thiết quân luật của Tổng thống Yoon Suk Yeol vấp phải sự phản đối mạnh mẽ, nhiều người đặt câu hỏi về lý do ông đưa ra quyết định như vậy.
“Rất nhiều người đang cảm thấy khó hiểu về quyết định của Tổng thống”, ông Choi nói.
Hàn Quốc rơi vào khủng hoảng chính trị sau khi Tổng thống Yoon Suk Yeol bất ngờ ban bố thiết quân luật trên truyền hình vào đêm 3/12. Động thái của ông gây sốc ngay cả với các đồng minh trong đảng Quyền lực Nhân dân cầm quyền, bị quốc hội chỉ trích gay gắt và châm ngòi cho các cuộc biểu tình trên đường phố Seoul ngay trong đêm.
Đến sáng 4/12, Tổng thống Yoon thông báo chấp nhận gỡ thiết quân luật sau khi quốc hội họp khẩn và thông qua nghị quyết yêu cầu ông làm điều này.
Văn phòng Tổng thống Hàn Quốc khẳng định lệnh thiết quân luật do ông Yoon ban bố là “có lý do chính đáng và nằm trong khuôn khổ hiến pháp”.
Lần gần đây nhất lệnh thiết quân luật được ban bố ở Hàn Quốc là năm 1979, khi tổng thống Park Chung-hee bị ám sát trong một cuộc đảo chính.