Điều gì xảy ra nếu Trung Quốc không còn nhập khẩu dầu Iran?

Bên trong một nhà máy lọc dầu ở Trung Quốc. Ảnh AFP

Các nhà máy lọc dầu độc lập của Trung Quốc, chủ yếu dựa vào nhập khẩu dầu từ Iran, dự báo khối lượng nhập khẩu sẽ giảm sau khi các lệnh trừng phạt quốc tế tăng cường. Bất chấp những điều chỉnh này, các nguồn tin trong ngành tin rằng sự gián đoạn nghiêm trọng về nguồn cung khó có thể xảy ra trong ngắn hạn.

Các nhà phân tích tại S&P Global Commodity Insights cho biết tình hình vẫn ổn định, mặc dù căng thẳng ở Trung Đông có thể gây áp lực lên sản lượng và giá dầu. Các nhà máy lọc dầu lớn của Trung Quốc đang theo dõi chặt chẽ diễn biến trong xung đột, nhưng vẫn chưa đưa ra biện pháp tức thời nào để đảm bảo nguồn cung thay thế.

Tác động của việc thắt chặt lệnh trừng phạt

Các lệnh trừng phạt chặt chẽ hơn của Mỹ đối với dầu Iran có thể thay đổi cục diện nhập khẩu của các nhà máy lọc dầu Trung Quốc. Một quan chức thương mại có trụ sở tại Bắc Kinh nhấn mạnh rằng, bất kỳ phản ứng quân sự nào từ Israel cũng có thể ảnh hưởng đến xuất khẩu của Iran, cho dù thông qua các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng dầu mỏ hay gia tăng áp lực để thắt chặt các lệnh trừng phạt.

Một thương nhân cấp cao có trụ sở tại Singapore nói thêm rằng Mỹ có khả năng sẽ kiểm soát tình hình để tránh giá dầu tăng vọt, điều này có thể hạn chế sự gián đoạn thị trường. Sự can thiệp của Mỹ được coi là yếu tố quan trọng giúp ổn định thị trường dầu toàn cầu.

Chiến lược của các nhà máy lọc dầu độc lập

Bất chấp việc nhập khẩu từ Iran có thể giảm, các nhà máy lọc dầu độc lập ở Trung Quốc vẫn chưa triển khai các kế hoạch dự phòng để đa dạng hóa nguồn cung cấp của họ. Một nguồn tin từ Sơn Đông cho biết, việc thực thi nghiêm ngặt các lệnh trừng phạt có thể thay đổi tình hình, đặc biệt nếu Mỹ quyết định áp thêm các biện pháp trừng phạt đối với các tổ chức tài chính hỗ trợ giao dịch dầu mỏ của Iran.

Kể từ khi tái áp đặt các lệnh trừng phạt đối với Iran vào năm 2018, các nhà máy lọc dầu độc lập của Trung Quốc là khách hàng mua dầu chính của Iran, đồng thời phụ thuộc vào dầu thô của Nga và Venezuela, vốn thường rẻ hơn so với các lựa chọn thay thế không bị trừng phạt. Các giao dịch bằng đồng nhân dân tệ của Trung Quốc qua các ngân hàng địa phương mang lại sự linh hoạt trong những giao dịch này.

Triển vọng thị trường dầu mỏ

Dữ liệu từ S&P Global Commodities at Sea cho thấy xuất khẩu dầu của Iran sụt giảm đáng kể, đạt 237.000 thùng/ngày trong tuần kết thúc vào ngày 6/10, mức thấp nhất trong hai năm qua. Sự suy giảm này được cho là do nguồn cung trên thị trường giảm, càng trở nên trầm trọng hơn do căng thẳng địa chính trị đang diễn ra.

Các nguồn tin cho biết, mức chiết khấu cho dầu thô nhẹ của Iran so với hợp đồng tương lai dầu Brent trên sàn ICE đã thu hẹp, từ 4-4,5 USD/thùng trong tháng 9 xuống còn 3,5 USD/thùng trong tháng 10. Tương tự như vậy, dầu thô nặng của Iran chứng kiến mức giảm được thắt chặt, từ 7,5-8 USD xuống 6,5-7,5 USD/thùng.

Các lựa chọn thay thế và sự linh hoạt trong nguồn cung

Đối mặt với nguồn cung từ Iran giảm, các nhà máy lọc dầu của Trung Quốc có thể sẽ tăng cường mua dầu thô của Nga, đặc biệt là dầu ESPO (Đông Siberia - Thái Bình Dương). Các chuyến hàng dự kiến giao vào tháng 12 vẫn chưa được chốt, mặc dù giá được dự báo sẽ giảm nhẹ so với tháng 11.

Hơn nữa, các nhà máy lọc dầu vẫn chưa hoàn toàn ngừng việc mua nhiên liệu nhập khẩu, đây vẫn là một lựa chọn thay thế khả thi cho nguyên liệu đầu vào. Tuy nhiên, các thay đổi sắp tới trong quy định thuế đối với hỗn hợp nhiên liệu và nhựa đường có thể làm tăng gánh nặng thuế của các nhà máy lọc dầu độc lập, có khả năng ảnh hưởng đến biên lợi nhuận của họ.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã kêu gọi các quốc gia có tầm ảnh hưởng lớn trong khu vực đóng vai trò tích cực để ngăn chặn căng thẳng leo thang hơn nữa. Mao Ning, người phát ngôn của Bộ, bày tỏ lo ngại về tình hình bất ổn ở Trung Đông, và kêu gọi tất cả các bên hành động có trách nhiệm nhằm duy trì hòa bình và ổn định trong khu vực.

Nh.Thạch

AFP