Diệu kì 'Tinh thể và đá quý'

Tuy nhiên ít ai hiểu được về bản chất, sự ra đời cũng như màu sắc của chúng. Nhằm cung cấp cho độc giả những thông tin cơ bản về đá quý cũng như tinh thể, tác phẩm “Tinh thể và đá quý” đã được ra đời.

Nằm trong tủ sách kiến thức thế hệ mới, được chắp bút bởi hai tác giả R.F. Symes và R.R. Harding với sự hợp tác của Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Luân Đôn, cuốn sách đưa ra cho độc giả cái nhìn bao quát về hầu hết các loại tinh thể và đá quý được phát hiện trên thế giới. Những thông tin trong tác phẩm được trình bày một cách gọn gàng, khoa học nhưng cũng rất dễ hiểu, dễ theo dõi nhờ các bức hình minh họa.

Ngay từ trang bìa màu trắng, được trình bày với rất nhiều hình ảnh tinh thể và đá quý, người đọc lập tức có thể đoán được chủ đề của tác phẩm. 70 trang sách cùng 34 phần, độc giả như lạc vào trong bảo tàng của những loại đá quý cùng mong muốn được chạm vào và nghe những lời thuyết minh về từng loại. Nào cùng mở cánh cổng ra và bước chân vào thế giới của đá quý nhé!

Căn phòng đầu tiên của bảo tàng hiện ra trước mắt độc giả là nơi giới thiệu khái quát chung về tinh thể với câu hỏi: “Tinh thể là gì?”. Ngoài việc chỉ ra đa phần mọi người đều nhầm khi nghĩ tinh thể là “những vật thể trong suốt và hoàn hảo, không tì vết”, tại căn phòng này, người tham quan còn được tìm hiểu thêm về nguồn gốc của cái tên “crystal”, các trạng thái của vật chất hay là tinh thể nhân tạo.

Mỗi thông tin xuất hiện là một lần độc giả phải mắt chữ A mồm chữ O vì ngạc nhiên và thích thú. Theo đó, tinh thể không chỉ là những viên đá, kim loại quý mà “tinh thể hiện hữu ở khắp quanh ta. Chúng ta sống trên một hành tinh cấu tạo từ tinh thể, trong một thế giới tinh thể”.

Ngay cả trong cơ thể hữu cơ như cơ thể người hay những viên đá, sỏi cũng đều có cấu tạo tinh thể. Vậy nên, tinh thể luôn chiếm một phần rất quan trọng trong sự sống trên hành tinh này.

Sang đến chặng thứ hai của chuyến tham quan bảo tàng, ta sẽ được giới thiệu những dạng tinh thể mang vẻ đẹp của tự nhiên. Đây đều là “những vật rất đẹp và quý hiếm”, “chỉ hình thành trong những điều kiện thật sự thích hợp và bất cứ sự thay đổi nào trong môi trường tự nhiên đều phải giúp bảo vệ chứ không phá hủy chúng”.

Hàng loạt loại tinh thể đã được giới thiệu như topaz đến từ Siberia, prustit “bạc đỏ” khai thác chủ yếu ở Mexico. Không chỉ dừng lại ở những thông tin khái quát của các tinh thể quý, nhóm tác giả còn cung cấp cho người đọc những thông tin với cách tiếp cận rất khoa học: Từ ngoài - vào trong.

Từ ngoài là việc người đọc sẽ tìm hiểu về vẻ bề ngoài của tinh thể quý. “Các tinh thể thường có ba kiểu đối xứng”, “Tùy thuộc vào số lần lặp lại của mỗi kiểu hình ảnh đó sau một vòng quay mà người ta gọi là đối xứng trục bậc hai, bậc ba, bậc bốn hay bậc sáu”.

Bảy hệ tinh thể, các cách đo và dụng cụ đo cùng hình khối chính của tinh thể được các tác giả trình bày một cách trực quan, dễ hiểu nhất. Sau đó, các tinh thể sẽ được mổ xẻ để nghiên cứu thành phần cấu tạo bên trong.

Tại đây, chúng ta sẽ gặp một cặp tinh thể rất nổi tiếng về việc cùng được tạo ra từ một chất nhưng lại mang đặc tính, giá trị khác nhau. Đó là graphit và kim cương. Cùng sinh ra từ carbon nhưng chính cấu trúc bên trong đã tạo ra sự khác biệt giữa hai tinh thể trên.

Ngoài ra, ở cuốn sách này, Max von Laure, người phát hiện ra tia X giúp cho việc nghiên cứu “xác định được cách sắp xếp của các nguyên tử trong một chất rắn” cũng được vinh danh. Như vậy, trong chuyến đi này, độc giả không chỉ tìm thấy thông tin về tinh thể quý, mà còn hiểu thêm về lịch sử cũng như người đi đầu trong ngành nghiên cứu tinh thể.

Sau khi đã có cho mình những hiểu biết cơ bản về tinh thể từ trong ra ngoài, độc giả sẽ được dẫn dắt đi sâu hơn nữa vào thế giới của tinh thể, đá quý. Những đặc điểm như màu sắc, sự hình thành tự nhiên, hình dáng, công dụng, cách nhận biết cũng được trình bày rất chi tiết ở những phần sau, đang chờ đợi người đọc khám phá, tìm tòi.

Cuối cuốn sách còn ẩn chứa nhiều điều thú vị như giải thích các thuật ngữ, mục bạn có biết hay hỏi đáp. Các câu hỏi thường gặp hay những mẩu thông tin hiếm có, khó tìm về tinh thể, đá quý sẽ được bật mí như là món quà mà nhóm tác giả dành tặng cho độc giả kiên trì, đi đến cuối của cuộc hành trình tham quan, khám phá.

Tác phẩm “Tinh thể và đá quý” do NXB Kim Đồng ấn hành là một lựa chọn đáng lưu ý cho những ai có niềm đam mê và tình yêu cháy bỏng với những vẻ đẹp diệu kì của thiên nhiên.

Anh Sơn