Điều kiện được bồi thường đất khi Nhà nước thu hồi
Trường hợp hộ gia đình mua bán nhà ở gắn liền với đất ở trước ngày 15/10/1993, nay được UBND xã, phường, thị trấn xác nhận là đất sử dụng trước ngày 15/10/1993 và không có tranh chấp, khi Nhà nước thu hồi đất sẽ được bồi thường.
Ông Phan Quốc Thống (thong55320@...) mua nhà đất năm 1991 gồm các giấy tờ như: Văn tự mua bán đất do UBND phường xác nhận; Giấy phép mua bán nhà đất do UBND quận cấp; Bản vẽ nhà và đất của UBND quận năm 1991; Giấy tờ đóng trước bạ nhà và đất đúng theo bản vẽ (trong đó đất là 153,7m2, tổng trước bạ đất và nhà là 165,66m2).
Nay, có dự án mở rộng đường vào đất đã nộp trước bạ là 14,96m2. Ông Thống muốn biết ông có được đền bù phần đất 14,96m2 đó không?
Luật sư Lê Văn Đài, Văn phòng Luật sư Khánh Hưng - Đoàn Luật sư Hà Nội hướng dẫn vấn đề ông Thống hỏi như sau:
Điều kiện để được bồi thường đất
Tại khoản 1, 2, 3 và 4, Điều 8 Nghị định 197/2004/NĐ-CP ngày 3/12/2004 của Chính phủ về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất quy định người bị Nhà nước thu hồi đất, có một trong các điều kiện sau đây thì được bồi thường:
1. Có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai.
2. Có quyết định giao đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định của pháp luật về đất đai.
3. Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất ổn định, được UBND xã, phường, thị trấn xác nhận không có tranh chấp mà có một trong các loại giấy tờ sau đây:
- Những giấy tờ về quyền được sử dụng đất đai trước ngày 15/10/1993 do cơ quan có thẩm quyền cấp trong quá trình thực hiện chính sách đất đai của nhà nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa, Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam và Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam;
- Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tạm thời được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp hoặc có tên trong sổ đăng ký ruộng đất, sổ địa chính;
- Giấy tờ hợp pháp về thừa kế, tặng, cho quyền sử dụng đất hoặc tài sản gắn liền với đất; giấy tờ giao nhà tình nghĩa gắn liền với đất;
- Giấy tờ chuyển nhượng quyền sử dụng đất, mua bán nhà ở gắn liền với đất ở trước ngày 15/10/1993, nay được Ủy ban nhân dân cấp xã xác nhận là đất sử dụng trước ngày 15/10/1993;
- Giấy tờ về thanh lý, hóa giá nhà ở, mua nhà ở gắn liền với đất ở theo quy định của pháp luật;
- Giấy tờ do cơ quan có thẩm quyền thuộc chế độ cũ cấp cho người sử dụng đất.
4. Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất có một trong các loại giấy tờ quy định tại khoản 3 Điều này mà trên giấy tờ đó ghi tên người khác, kèm theo giấy tờ về việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất có chữ ký của các bên có liên quan, nhưng đến thời điểm có quyết định thu hồi đất chưa thực hiện thủ tục chuyển quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật, nay được UBND cấp xã xác nhận là đất không có tranh chấp.
Nguyên tắc bồi thường, hỗ trợ
Nguyên tắc bồi thường hỗ trợ khi thu hồi đất quy định tại Điều 14 Nghị định 69/2009/NĐ-CP của Chính phủ ngày 13/8/2009 quy định bổ sung về quy hoạch sử dụng đất, giá đất, thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư như sau:
Nhà nước thu hồi đất của người đang sử dụng vào mục đích nào thì được bồi thường bằng việc giao đất mới có cùng mục đích sử dụng, nếu không có đất để bồi thường thì được bồi thường bằng giá trị quyền sử dụng đất tính theo giá đất tại thời điểm quyết định thu hồi đất; trường hợp bồi thường bằng việc giao đất mới hoặc giao đất ở tái định cư hoặc nhà ở tái định cư, nếu có chênh lệch về giá trị thì phần chênh lệch đó được thanh toán bằng tiền.
Trường hợp tiền bồi thường, hỗ trợ lớn hơn tiền sử dụng đất ở hoặc tiền mua nhà ở tại khu tái định cư thì người tái định cư được nhận phần chênh lệch;
Trường hợp tiền bồi thường, hỗ trợ nhỏ hơn tiền sử dụng đất ở hoặc tiền mua nhà ở tái định cư thì người tái định cư phải nộp phần chênh lệch.
Đối với việc ông Phan Quốc Thống mua nhà đất năm 1991, có các giấy tờ như: Văn tự mua bán đất do UBND phường xác nhận; Giấy phép mua bán nhà đất do UBND quận cấp; Bản vẽ nhà và đất của UBND quận năm 1991; Giấy tờ nộp lệ phí trước bạ, là có giấy tờ chuyển nhượng quyền sử dụng đất, mua bán nhà ở gắn liền với đất ở trước ngày 15/10/1993 theo quy định tại điểm đ, khoản 3, Điều 8, Nghị định 197/2004/NĐ-CP; đất ông Thống đang sử dụng, không có tranh chấp, được UBND cấp xã xác nhận là đất sử dụng trước ngày 15/10/1993 thì được bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất.
Vì vậy, diện tích đất bị thu hồi 14,96 m2 nằm trong diện tích nhà đất ông Thống đã mua và sử dụng từ năm 1991 được Nhà nước bồi thường, hỗ trợ theo nguyên tắc quy định tại Điều 14 Nghị định 69/2009/NĐ-CP.
Luật sư Lê Văn Đài
VPLS Khánh Hưng – Đoàn Luật sư Hà Nội
* Thông tin chuyên mục có giá trị tham khảo với người đọc, không dùng làm tài liệu trong tố tụng pháp luật.