Điều lạ lùng sau vụ nắn cong đường sát khu đất của 20 cán bộ Trà Vinh

Liên quan đến việc Cục Phòng, chống tham nhũng (Thanh tra Chính phủ) đề nghị UBND tỉnh Trà Vinh cung cấp các văn bản, tài liệu về dự án đường số 1, ngày 5/7, ông Lê Văn Hẳn, Chủ tịch UBND tỉnh Trà Vinh cho biết, đến nay tỉnh đã cung cấp đầy đủ. Hiện tỉnh đang chờ các cơ quan Trung ương hỗ trợ, tháo gỡ dứt điểm những vướng mắc trên tuyến đường này.

Tuyến đường số 1 nhìn từ trên cao.

Nắn cong đường để trục lợi

Trước đó, đầu năm 2022, Cục Phòng, chống tham nhũng nhận được thông tin phản ánh dấu hiệu vi phạm pháp luật phòng, chống tham nhũng, lợi ích nhóm liên quan đến thực hiện dự án trên địa bàn tỉnh Trà Vinh, trong đó có dự án tuyến đường số 1.

Qua đó, Cục Phòng, chống tham nhũng đề nghị UBND tỉnh Trà Vinh cung cấp các văn bản, tài liệu liên quan đến chủ trương, việc tổ chức thực hiện dự án, kết luận thanh tra, việc xử lý sau thanh tra (nếu có).

Tính đến nay, dự án này đã trải qua hơn 10 năm, nhưng vẫn không thể giải quyết được những lùm xùm, trong khi đó người dân thì dài cổ chờ tái định cư.

Theo hồ sơ của PV, cách đây 12 năm (2009), tỉnh Trà Vinh triển khai dự án tuyến đường số 1 nội ô thị xã (nay là thành phố) Trà Vinh, do Sở GTVT làm chủ đầu tư, với tổng chiều dài 2.200m.

Trong quá trình thi công, Sở GTVT đã tự ý thay đổi quy mô, vị trí bằng cách nắn cong con đường này vào sát khu đất của nhiều quan chức và doanh nghiệp.

Theo kết luận của Thanh tra tỉnh Trà Vinh, vào thời điểm đó, khi tổ chức đấu thầu, Sở GTVT đã tự ý điều chỉnh giá dự thầu của nhà thầu, chấp nhận cho nhà thầu không đủ năng lực, tư cách trúng thầu.

Trong tổng số hơn 280.300m2 đất của 253 hộ gia đình và 3 tổ chức có đất nằm cạnh đường số 1, có hơn 40.700m2 đất thuộc quyền sở hữu của 20 cán bộ và chủ doanh nghiệp trong tỉnh.

Riêng Sở GTVT có 8 cán bộ sở hữu hơn 17.000m2 đất. Trong đó, ông Phan Thanh Sơn, Giám đốc Sở khi đó có hơn 7.300m2; ông Trần Minh Hiếu, Phó giám đốc Ban Quản lý dự án giao thông có 761m2 và thân nhân ông này có gần 775m2.

Hai chủ doanh nghiệp trúng thầu là ông Nguyễn Văn Hai, Giám đốc Công ty TNHH Xây dựng Vạn Thành, có gần 29.600m2; ông Trần Kế Lực, Giám đốc Công ty TNHH Xây dựng Hồng Lực có hơn 10.700m2…

Thanh tra tỉnh xác định, những sai phạm trên có dấu hiệu thông đồng, dàn xếp giữa tổ chuyên gia giúp việc đấu thầu, chủ đầu tư và các nhà thầu với mục đích tư lợi cá nhân. Có dấu hiệu cố ý làm trái, gây hậu quả nghiêm trọng.

Trong vụ việc này, trách nhiệm chính thuộc về ông Phan Thanh Sơn, Giám đốc Sở GTVT tỉnh Trà Vinh, là đại diện chủ đầu tư. Ngoài ra, ông Nguyễn Trung Hoàng, Giám đốc Ban Quản lý các dự án giao thông phải chịu trách nhiệm chung về các sai phạm từ chủ trương, quy hoạch, quá trình xét thầu…

Thanh tra tỉnh đề nghị chuyển toàn bộ hồ sơ sang cơ quan điều tra để làm rõ.

Người dân bức xúc vì hơn 10 năm qua vẫn chưa được giao tái định cư trên tuyến đường số 1.

Chưa giao đất đã thu tiền

Thời điểm triển khai dự án, có 253 hộ, gia đình và tổ chức có đất bị thu hồi với diện tích hơn 264.000m2. Trong số này, chỉ có 16 hộ đủ điều kiện cấp tái định cư, còn lại thuộc diện phân phối lại đất tại chỗ (là đất ở đô thị).

Sau khi đo đạc, kiểm kê, lập phương án bồi hoàn, thu hồi đất…, tỉnh Trà Vinh đã phê duyệt hạn mức giao đất là 22,5% đối với các hộ thuộc phường 6, và 24% đối với các hộ dân ở phường 9.

Nghĩa là, cứ 1 công đất (1.000m2), sẽ được bố trí lại 225m2 và 240m2 đất ở đô thị.

Đặc biệt, khi người dân đến nhận tiền bồi hoàn, chủ đầu tư (Sở GTVT) đã tiến hành thu luôn phần tiền trên diện tích đất dự kiến sẽ giao (đơn giá 100.000 đồng/m2). Nghĩa là thu luôn tiền sử dụng đất, mặc dù thời điểm này chưa có một hộ dân nào được giao đất tái định cư.

Bà Sơn Thị A. (phường 9, TP Trà Vinh) kể, gia đình bà có hơn 1.300m2 đất bị ảnh hưởng bởi dự án. Do thời gian quá lâu, bà không nhớ rõ số tiền là bao nhiêu.

“Tôi chỉ nhớ, khi nhận tiền bồi hoàn, họ nói cấn trừ luôn vô phần diện tích tái định cư, còn lại tôi được nhận hơn 300 triệu đồng. Từ đó đến nay đã hơn 10 năm, nhưng chính quyền vẫn không giao đất”, bà A. nói.

Theo thống kê của UBND TP Trà Vinh, có 126 hộ dân bị thu hồi đất trên 30% và 40 hộ dân bị thu hồi dưới 30% đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính. Việc thu tiền từ hơn 10 năm trước, nhưng không giao đất đã gây ra những bức xúc lớn trong dân.

Lãnh đạo UBND TP Trà Vinh cho biết: Theo quy định hiện nay, mỗi hộ dân chỉ được giao tối đa 150m2 đất ở đô thị. Nếu giao đất theo phương án cũ sẽ trái luật.

Do đó, tỉnh đã chỉ đạo thành phố lên phương án giao đất nông nghiệp để bù vào, và bù lỗ tiền cho người dân theo lãi suất ngân hàng. Tuy nhiên, phương án này đã không được người dân đồng ý.

Một đoạn trên tuyến đường số 1 ở TP Trà Vinh.

Sai phạm nghiêm trọng vẫn được thăng chức

Dù Thanh tra tỉnh đã chỉ ra nhiều sai phạm, liên quan đến nhiều cá nhân nhưng sau đó, chỉ có một mình ông Phan Thanh Sơn bị kỷ luật cảnh cáo, những cán bộ còn lại chỉ bị kiểm điểm nhắc nhở, rút kinh nghiệm.

Trong số này, có ông Nguyễn Trung Hoàng (Giám đốc Ban Quản lý các dự án giao thông năm 2009). Ông Hoàng sau đó giữ nhiều chức vụ khác nhau, hiện nay đang giữ chức Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trà Vinh.

Trước đó, báo chí đã đã liên hệ làm việc với ông Nguyễn Trung Hoàng, nhưng ông này đã từ chối làm việc và cho biết: “Việc này, Thanh tra Chính phủ đang làm, khi nào có ý kiến của Thanh tra Chính phủ sẽ trả lời báo chí”.

Trả lời vì sao trong vụ việc chỉ có một mình ông Phan Thanh Sơn bị kỷ luật, lãnh đạo Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Trà Vinh cho biết: “Vụ việc đã trải qua rất nhiều năm nên không thể rà soát lại hồ sơ.

Lãnh đạo Ủy ban Kiểm tra hiện nay đều là những người mới về, nên cũng không nắm được vụ việc!”.

Sau khi bị thanh tra, dự án đường số 1 bị ngưng trệ nhiều năm. Tháng 2/2017, tỉnh Trà Vinh cho triển khai lại dự án tuyến đường số 1 (dự án lập lại). DNTN Bình An bỏ vốn ra để làm đường, khi công trình hoàn thành, doanh nghiệp sẽ được giao 34.420m2 đất hai bên đường để thu hồi vốn.

Tuy nhiên, khi tuyến đường hoàn thành vào cuối năm 2018, Sở TN&MT tỉnh Trà Vinh lấy lý do doanh nghiệp vi phạm về đấu thầu nên không giao đất. Còn doanh nghiệp thì bức xúc đi khiếu kiện.

Vụ việc kéo dài nhiều năm, trải qua hàng chục cuộc họp nhưng đến nay chưa được giải quyết…

Trả lời vấn đề này, ông Lê Văn Hẳn, Chủ tịch UBND tỉnh Trà Vinh, cho biết: "Dự án tuyến đường số 1 đã kéo dài rất nhiều năm. Đến nay người dân bị ảnh hưởng bởi dự án vẫn chưa được giao tái định cư, dự án cũng chưa thể bàn giao về cho địa phương (TP Trà Vinh) quản lý.

Hiện tỉnh đang xin ý kiến Trung ương để giải quyết ổn thỏa quyền lợi cho nhà đầu tư".

Tháng 5/2021, dư luận Trà Vinh xôn xao khi xảy ra vụ trộm cắp tài sản với tổng trị giá lên tới hơn 5 tỷ đồng tại nhà ông Phan Thanh Sơn, nguyên Giám đốc Sở GTVT.

Cụ thể, kẻ trộm đã đột nhập vào nhà lấy 66 lượng vàng và 35.000 USD tại nhà ông Sơn.

Về việc này, một cán bộ tham gia ban chuyên án cho biết: "Trong quá trình làm việc, ông Sơn cho hay số tài sản trên được ông tích góp từ thời làm cán bộ ở tỉnh Cửu Long (cũ) đến nay".

Trần Lưu