Định danh người bán qua VNeID và giấy tờ hợp pháp

Dự thảo Luật Thương mại điện tử (TMĐT) được trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến tại phiên họp sáng nay, 22-9.

Theo tờ trình của Chính phủ, các nội dung cơ bản của dự thảo bám sát 6 chính sách. Theo đó, dự thảo quy định rõ loại hình và trách nhiệm của các chủ thể tham gia TMĐT. Điểm mới quan trọng ở đây là định danh người bán. Cụ thể, dự thảo yêu cầu chủ nền tảng phải định danh người bán trong nước qua VNeID và người bán nước ngoài qua giấy tờ hợp pháp. Các nền tảng phải có cơ chế tự động kiểm duyệt và gỡ bỏ thông tin vi phạm khi phát hiện.

Toàn cảnh phiên họp

Cùng với đó, dự thảo bổ sung quy định trách nhiệm cụ thể cho các chủ thể tham gia livestream bán hàng (xác thực danh tính người livestream, kiểm soát nội dung theo thời gian thực) và tiếp thị liên kết (định danh người tiếp thị, giám sát hoạt động). Các chủ thể đều phải minh bạch thông tin về chủ sở hữu, người bán, sản phẩm và điều kiện giao dịch.

Đối với mạng xã hội có hoạt động TMĐT, dự thảo yêu cầu phải có chức năng phân loại tài khoản người bán, tách biệt nội dung bán hàng và có công cụ xác nhận hợp đồng. Đối với nền tảng tích hợp đa dịch vụ, dự thảo quy định các nghĩa vụ nhằm ngăn chặn nguy cơ lạm dụng vị thế độc quyền, như không được ép buộc các nền tảng tích hợp phải sử dụng dịch vụ của mình.

Đặc biệt, dự thảo nêu rõ, chủ quản nền tảng TMĐT nước ngoài (nếu có ngôn ngữ tiếng Việt, tên miền ".vn" hoặc đạt ngưỡng giao dịch nhất định) phải thành lập pháp nhân tại Việt Nam hoặc chỉ định một pháp nhân được ủy quyền. Pháp nhân được ủy quyền phải thực hiện đầy đủ trách nhiệm pháp lý của chủ nền tảng và thực hiện ký quỹ tại một ngân hàng ở Việt Nam để đảm bảo bồi thường thiệt hại cho người tiêu dùng. Người bán nước ngoài phải tuân thủ các quy định về cung cấp thông tin, minh bạch hàng hóa tương tự như người bán trong nước để đảm bảo cạnh tranh công bằng.

Dự thảo lần đầu bổ sung trách nhiệm của các tổ chức cung cấp dịch vụ hạ tầng kỹ thuật, logistics, thanh toán và chứng thực hợp đồng điện tử. Theo đó, các đơn vị này chỉ được hợp tác với các nền tảng TMĐT hoạt động hợp pháp và phải phối hợp với cơ quan nhà nước để xử lý vi phạm, ví dụ như ngăn chặn hành vi vi phạm trong 24 giờ theo yêu cầu.

Đại biểu dự họp

Qua thẩm tra, Ủy ban Kinh tế và Tài chính cho rằng phạm vi điều chỉnh như dự thảo là quá rộng, dẫn đến chồng lấn với các luật khác (Luật An ninh mạng, Luật Chuyển đổi số...).

“Ủy ban Kinh tế và Tài chính đề nghị phải xác định rõ phạm vi, nội hàm "hoạt động TMĐT" được điều chỉnh bởi riêng luật này, phân định ranh giới với các lĩnh vực khác. Bên cạnh đó, việc chống hàng giả, thất thu thuế... không thể chỉ giải quyết bằng Luật TMĐT mà cần hoàn thiện tổng thể hệ thống pháp luật”, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi nhấn mạnh.

Đại diện cơ quan thẩm tra cũng lưu ý, cần đảm bảo nguyên tắc đổi mới cách thức quản lý, tránh tạo thêm tầng lớp trách nhiệm, không phát sinh thủ tục hành chính không cần thiết và gánh nặng chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp.

ANH PHƯƠNG