Định hình tầm nhìn dài hạn cho giáo dục Việt Nam

Đây không chỉ là một sự kiện ngành, mà là một ngày hội lớn của cả dân tộc, đánh dấu một chặng đường vẻ vang, đồng thời mở ra một hành trình mới cho sự nghiệp trồng người - quốc sách hàng đầu, động lực then chốt của sự phát triển đất nước.

Tổng Bí thư Tô Lâm dự Lễ kỷ niệm 80 năm truyền thống ngành Giáo dục và khai giảng năm học 2025 – 2026. Ảnh: Lâm Hiển

Tổng Bí thư Tô Lâm dự Lễ kỷ niệm 80 năm truyền thống ngành Giáo dục và khai giảng năm học 2025 – 2026. Ảnh: Lâm Hiển

Trong phát biểu quan trọng tại buổi lễ, Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định mạnh mẽ: “Đầu tư cho giáo dục chính là đầu tư cho tương lai dân tộc”. Lời khẳng định ấy mang tính định hướng chiến lược, khẳng định vai trò trung tâm của giáo dục trong công cuộc phát triển đất nước, đồng thời truyền đi một thông điệp đầy sức nặng tới toàn Đảng, toàn dân, toàn quân: giáo dục không chỉ là một lĩnh vực xã hội, mà là trụ cột của quốc gia, là chìa khóa quyết định vận mệnh dân tộc trong kỷ nguyên mới.

Tổng Bí thư Tô Lâm đánh trống khai giảng năm học mới 2025 - 2026. Ảnh: Lâm Hiển

Nhìn lại lịch sử, Tổng Bí thư gợi nhắc về những ngày đầu tiên của nền giáo dục cách mạng Việt Nam. Ngay sau thắng lợi của Cách mạng tháng Tám năm 1945, Chính phủ Lâm thời đã quyết định thành lập Bộ Quốc gia Giáo dục - một quyết định mang tầm nhìn chiến lược, đặt nền móng cho sự phát triển lâu dài. Cùng với đó là phong trào “Bình dân học vụ” với phương châm giản dị mà sâu sắc: “Người biết chữ dạy người chưa biết chữ”. Chống nạn mù chữ trở thành “mặt trận mở đầu”, khơi thông nguồn lực con người cho sự nghiệp kiến quốc. Những trang sử ấy nhắc nhở chúng ta rằng, giáo dục luôn đi trước một bước, luôn là lực lượng tiên phong trong mọi giai đoạn lịch sử của dân tộc.

Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu tại buổi lễ. Ảnh: Lâm Hiển

80 năm qua, giáo dục cách mạng Việt Nam đã đồng hành cùng dân tộc vượt qua khói lửa chiến tranh, kiến thiết hòa bình, thực hiện công cuộc đổi mới và hội nhập quốc tế. Giáo dục đã góp phần quyết định vào sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước và phát triển. Tuy nhiên, Tổng Bí thư cũng thẳng thắn chỉ rõ những hạn chế còn tồn tại: chất lượng giáo dục chưa đồng đều, chênh lệch vùng miền còn lớn, giáo dục đại học đổi mới chậm, cơ sở vật chất và chuyển đổi số còn bất cập. Tổng Bí thư nhấn mạnh: muốn phát triển bền vững, giáo dục Việt Nam phải có một cuộc đổi mới căn bản, toàn diện, với tư duy kiến tạo và hành động quyết liệt, hiệu quả hơn bao giờ hết.

Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu tại buổi lễ. Ảnh: Lâm Hiển

Trong bối cảnh đất nước bước vào giai đoạn phát triển mới, với mục tiêu đến năm 2030 trở thành nước công nghiệp hiện đại, đến năm 2045 trở thành nước phát triển, thu nhập cao, Tổng Bí thư nhấn mạnh: giáo dục phải giữ vững vị trí quốc sách hàng đầu, trở thành động lực then chốt của phát triển. Tổng Bí thư đưa ra chín định hướng lớn, trong đó nổi bật là: đổi mới mạnh mẽ tư duy và hành động, bảo đảm công bằng trong giáo dục, đổi mới giáo dục phổ thông theo hướng toàn diện, tạo đột phá trong giáo dục đại học và giáo dục nghề nghiệp, đẩy mạnh hội nhập quốc tế, chăm lo xây dựng đội ngũ nhà giáo, thúc đẩy chuyển đổi số, ưu tiên đầu tư, và xây dựng xã hội học tập, học tập suốt đời. Đây là những định hướng chiến lược, toàn diện và sâu sắc, không chỉ giải quyết các vấn đề hiện tại mà còn định hình tầm nhìn dài hạn cho giáo dục Việt Nam.

Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu tại buổi lễ. Ảnh: Lâm Hiển

Đáng chú ý, Tổng Bí thư đặc biệt nhấn mạnh trách nhiệm của thế hệ trẻ: “Trách nhiệm của thế hệ các cháu là phải làm nên chiến thắng mới bằng tri thức - bản lĩnh - sáng tạo”. Đây là sự kế thừa tinh thần từ lời căn dặn bất hủ của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Non sông Việt Nam có trở nên tươi đẹp hay không… chính là nhờ một phần lớn ở công học tập của các cháu”. Trong thời đại hôm nay, chiến thắng mới không còn là những chiến công quân sự, mà là chiến thắng trong học tập, nghiên cứu, đổi mới sáng tạo, làm chủ khoa học công nghệ, chuyển đổi số, kinh tế xanh và hội nhập quốc tế.

Tổng Bí thư Tô Lâm gắn Huân chương Lao động hạng Nhất lên lá cờ truyền thống của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Ảnh: Lâm Hiển

Tổng Bí thư Tô Lâm trao tặng Huân chương Lao động hạng Nhất cho Bộ Giáo dục và Đào tạo. Ảnh: Lâm Hiển

Trong không khí thiêng liêng ấy, những phát biểu của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cũng góp thêm sắc thái, làm phong phú thêm bức tranh toàn cảnh. Bộ trưởng nhấn mạnh: 80 năm qua, từ một đất nước có tới 95% dân số mù chữ, Việt Nam nay đã có hơn 52.000 trường học, 1,6 triệu nhà giáo, 243 trường đại học, nhiều cơ sở đào tạo đã lọt vào nhóm 500 trường tốt nhất thế giới. Ông gọi đó là một “kỳ tích”, đồng thời khẳng định mục tiêu đến năm 2045, Việt Nam có hệ thống giáo dục hiện đại, công bằng, chất lượng, đứng vào nhóm 20 quốc gia hàng đầu. Những con số, những định hướng cụ thể ấy là sự bổ sung cần thiết, tạo thêm niềm tin để toàn ngành giáo dục thực hiện thắng lợi nhiệm vụ trong giai đoạn mới.

Tổng Bí thư Tô Lâm tham quan triển lãm ảnh của ngành Giáo dục.

Lễ khai giảng và kỷ niệm diễn ra trong bối cảnh đặc biệt: từ ngày 1/7/2025, cả nước chính thức còn 34 tỉnh, thành phố; chính quyền địa phương được tổ chức theo hai cấp tỉnh và xã. Đây là bước ngoặt lịch sử, thể hiện quyết tâm của Đảng và Nhà nước trong việc tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý, đồng thời mở ra cơ hội mới để phân bổ nguồn lực hợp lý, trong đó có nguồn lực cho giáo dục. Giáo dục, với vị trí quốc sách hàng đầu, càng có điều kiện thuận lợi để được ưu tiên đầu tư, bảo đảm cho sự phát triển toàn diện con người Việt Nam trong kỷ nguyên mới.

Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn phát biểu tại lễ kỷ niệm

Trong tiến trình ấy, vai trò của Quốc hội càng trở nên nổi bật. Với chức năng lập pháp, giám sát tối cao và quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước, Quốc hội đã, đang và sẽ tiếp tục đồng hành cùng sự nghiệp giáo dục. Việc thông qua Luật Nhà giáo vừa qua là một minh chứng lịch sử: lần đầu tiên, quyền, nghĩa vụ, chuẩn mực nghề nghiệp và vị thế xã hội của đội ngũ nhà giáo được luật hóa đầy đủ. Đây là sự tri ân bằng pháp luật, đồng thời là nền tảng để bảo đảm đời sống vật chất, nâng cao chuẩn nghề nghiệp, khẳng định vai trò then chốt của các thầy cô giáo trong sự nghiệp "trồng người". Tiếp đó, Quốc hội đang chuẩn bị thảo luận, xem xét sửa đổi ba đạo luật nền tảng là Luật Giáo dục, Luật Giáo dục đại học, Luật Giáo dục nghề nghiệp. Đây là những quyết sách quan trọng, tạo hành lang pháp lý thông suốt để hiện thực hóa Nghị quyết số 71 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục. Sự đồng hành của Quốc hội sẽ là bảo chứng chắc chắn để giáo dục Việt Nam bước vào giai đoạn phát triển mới, vững vàng và bền vững.

Học sinh tham dự buổi lễ

Kết thúc bài phát biểu, Tổng Bí thư Tô Lâm kêu gọi: “Hãy chung tay chăm lo cho sự nghiệp trồng người, vì tương lai con em chúng ta, vì phồn vinh của Tổ quốc, vì hạnh phúc của Nhân dân”. Lời hiệu triệu ấy là điểm nhấn cao nhất, là sự khẳng định quyết tâm chính trị của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân đối với sự nghiệp giáo dục. Đây cũng là thông điệp gửi tới từng gia đình, từng người dân: giáo dục không chỉ là trách nhiệm của ngành, mà là sự nghiệp chung của cả dân tộc.

Học sinh tham dự buổi lễ

Lễ khai giảng năm học mới 2025–2026 và kỷ niệm 80 năm truyền thống ngành Giáo dục diễn ra trong bối cảnh đất nước đang bước vào kỷ nguyên mới, với giang sơn tinh gọn, bộ máy hành chính được sắp xếp hợp lý, tiềm lực và vị thế quốc gia ngày càng nâng cao. Trong "bức tranh" ấy, giáo dục được khẳng định là nền tảng, là động lực và là khát vọng.

Học sinh tham dự buổi lễ

Từ Trung tâm Hội nghị Quốc gia, thông điệp của Tổng Bí thư Tô Lâm và lãnh đạo ngành giáo dục đã lan tỏa đến hàng triệu trái tim, khơi dậy niềm tin và ý chí, tiếp thêm sức mạnh để toàn dân, toàn quân, toàn xã hội cùng chung tay xây dựng một nền giáo dục Việt Nam hiện đại, nhân văn, hội nhập, góp phần hiện thực hóa khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc, sánh vai cùng các cường quốc năm châu.

PGS.TS. Bùi Hoài Sơn