Độ ẩm cao, lo đạo ôn 'xuất kích' hại lúa xuân!

Trong điều kiện mưa ẩm kéo dài nhiều ngày qua, sau khi thăm đồng, bà Trần Thị Loan (thôn Trung Đông, xã Lâm Trung Thủy, Đức Thọ) phát hiện 4/7 sào lúa của gia đình đã bị nhiễm bệnh đạo ôn lá.

Bà Loan cho biết: “Các ruộng lúa dày, rậm hoặc nằm ở vùng trũng, khó thoát nước thường bị nhiễm nặng hơn. Được cán bộ nông nghiệp xã kiểm tra, hướng dẫn, tôi đã phun thuốc phòng trừ ngay, hạn chế lây lan sang các ruộng khác. Tuy nhiên, với thời tiết ẩm ướt, sương mù dày đặc vào ban đêm và sáng sớm thì dù phun phòng rồi tôi vẫn chưa hết lo”.

Lúa xuân tại Hà Tĩnh đang trong giai đoạn phát triển mạnh thân lá.

Xã Lâm Trung Thủy là một trong những địa phương có diện tích lúa xuân lớn nhất ở huyện Đức Thọ với trên 900 ha, chủ yếu cơ cấu các giống lúa chất lượng cao như: Bắc Thịnh, Thái Xuyên 111, VNR20, Nếp 98... Do thời tiết âm u, mưa phùn, độ ẩm cao nên bệnh đạo ôn lá đã xuất hiện trên một số cánh đồng ở 2 thôn Trung Đông, Trung Tiến.

Chủ tịch UBND xã Lâm Trung Thủy Đinh Văn Nam cho biết: “Chúng tôi đã bố trí cán bộ chuyên môn thường xuyên theo dõi tình hình để chỉ đạo, đốc thúc bà con ra đồng phun thuốc phòng trừ, khống chế lây lan dịch bệnh nhất là đối với giống có mức độ nhiễm cao như: P6, VNR20, Thái Xuyên 111… Điều đáng nói, hình thái thời tiết mưa ẩm đang gây nhiều khó khăn cho bà con trong công tác phòng trừ và làm giảm hiệu lực của thuốc”.

Ngành chuyên môn huyện Đức Thọ kiểm tra sự phát triển của lúa xuân và tình hình sâu bệnh.

Hiện nay, các vết bệnh đạo ôn với biểu hiện dễ nhận biết nhất là những chấm nâu lốm đốm trên lá. Theo điều tra của ngành chuyên môn, bệnh cũng đã xuất hiện trên các vùng gieo cấy sớm của xã Nam Phúc Thăng, Cẩm Quan (Cẩm Xuyên)...

Bà Trần Thị Hiếu (thôn Mỹ Am, xã Cẩm Quan) cho biết: “Nhà tôi làm 8 sào trong đó 4 sào sử dụng giống Thái xuyên 111. Năm nay, thời tiết lạnh kéo dài, lúa bén khá chậm nên bệnh đạo ôn chỉ mới xuất hiện rải rác ở một số chân ruộng. Tôi đang chủ động theo dõi để nếu bệnh lây lan mạnh hơn sẽ tiến hành phun phòng trong những ngày tới”.

Theo ông Phan Thanh Nghi - Giám đốc Trung tâm Ứng dụng Khoa học kỹ thuật và Bảo vệ cây trồng và vật nuôi huyện Cẩm Xuyên, thời gian qua, do ảnh hưởng của các đợt không khí lạnh, đêm và sáng trời âm u, nhiều sương mù, lạnh, ít nắng và độ ẩm trong không khí cao là nguyên nhân dẫn đến bệnh đạo ôn phát sinh gây hại. Hơn 8.700 ha lúa xuân của địa phương đang bước vào thời kỳ đẻ nhánh rộ càng tăng nguy cơ bị nhiễm bệnh trên diện rộng và tốc độ lây lan nhanh. Từ nay đến cuối tháng 3, trung tâm sẽ tiếp tục chỉ đạo cán bộ chuyên môn, chính quyền địa phương bám sát đồng ruộng để phát hiện, khoanh vùng và xử lý sớm các vùng phát sinh mới; hướng dẫn nông dân các biện pháp phòng trừ kịp thời.

Hiện nay, bệnh đạo ôn đã xuất hiện trên trà lúa gieo cấy sớm, tỷ lệ bệnh trung bình 3 - 5%, nơi cao 7 - 10% với diện tích 5 ha. Vết bệnh chủ yếu cấp 1 - 2, tập trung trên giống P6, Thái Xuyên 111, VNR20, KD18, ADI168,… phân bố tại các xã Lâm Trung Thủy, Bùi La Nhân, Tùng Châu (Đức Thọ); Đan Trường (Nghi Xuân); Thạch Long (Thạch Hà); Nam Phúc Thăng, Cẩm Quan (Cẩm Xuyên); Hàm Trường (Hương Sơn).

Theo dự báo của Đài Khí tượng thủy văn Hà Tĩnh, thời gian tới, thời tiết tiếp tục duy trì hình thái trời nhiều mây, ít nắng, ẩm độ cao, nhiệt độ trung bình 17 - 220C tạo điều kiện thuận lợi cho các bào tử nấm gây bệnh đạo ôn phát sinh mạnh. Bên cạnh đó, thời kỳ này bà con tiến hành bón thúc giai đoạn đẻ nhánh, hàm lượng đạm tích lũy trong cây cao cũng là yếu tố thuận lợi cho bệnh lây lan nhanh.

Các địa phương cần chủ động theo dõi diễn tiến của bệnh đạo ôn lá trên đồng ruộng.

Điều đáng nói, Hà Tĩnh đang chuẩn bị đón đợt không khí lạnh mới từ ngày 15/3, mưa ẩm tiếp tục diễn ra ở các địa phương trên toàn tỉnh đúng vào giai đoạn được xem là mẫn cảm nhất đối với bệnh đạo ôn lá. Đây là yếu tố “lý tưởng” cho bệnh phát sinh trên diện rộng, có thể gây cháy lụi cục bộ một số diện tích nếu không tiến hành theo dõi, phòng trừ kịp thời; trở thành nguồn bệnh đạo ôn cổ bông khi lúa phát triển ở giai đoạn trổ bông đến chắc xanh, gây ảnh hưởng rất lớn đến năng suất cuối vụ.

Ông Nguyễn Tống Phong - Phó Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt & BVTV tỉnh cho biết: “Qua theo dõi, diễn tiến bệnh đạo ôn ở thời điểm này vẫn đang ở diện hẹp và trong tầm kiểm soát, tuy nhiên các địa phương và bà con không nên chủ quan khi đồng ruộng xuất hiện nhiều yếu tố cộng hưởng để bệnh lây lan.

Các địa phương cần tiến hành khoanh vùng và xử lý dứt điểm những diện tích nhiễm bệnh để hạn chế nguồn lây, nhất là trên những diện tích gieo cấy các giống nhiễm như: P6, ADI168, Thái Xuyên 111, VNR20.... Để hạn chế thấp nhất thiệt hại, bà con nông dân nên tuân thủ các hướng dẫn của ngành chuyên môn, tranh thủ các thời điểm thời tiết khô ráo phun phòng trừ bệnh đạo ôn, tốt nhất cần hoàn thành trước ngày 25/3”.

Nông dân xã Lâm Trung Thủy (Đức Thọ) phun phòng đạo ôn lá.

Thái Oanh