Đô thị sáng tạo, tương tác cao với 8 trung tâm ở TP Thủ Đức

Chiều 9/12, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ xem xét, quyết định việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, xã giai đoạn 2019-2021 và thành lập thành phố Thủ Đức thuộc TP.HCM (trong đó có việc thành lập TAND, VKSND TP Thủ Đức).

Trong tờ trình gửi đến Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ đánh giá khu vực quận 2, quận 9 và quận Thủ Đức (nơi hình thành TP Thủ Đức) hiện có vị trí quan trọng trong vùng kinh tế trọng điểm phía nam, là đầu mối của các tuyến giao thông huyết mạch giữa TP.HCM và các tỉnh Đông Nam Bộ như: Cao tốc TP.HCM - Long Thành - Dầu Giây, xa lộ Hà Nội, quốc lộ 1A, đường Phạm Văn Đồng - quốc lộ 1K, quốc lộ 52.

Đây cũng là nơi hình thành nhiều cơ sở kinh tế, giáo dục đào tạo, hạ tầng mới có ý nghĩa quan trọng với phát triển.

TP Thủ Đức giúp TP.HCM đóng góp nhiều hơn cho cả nước

“Sự phát triển mạnh mẽ về tài chính ngân hàng, công nghiệp, thương mại, dịch vụ, du lịch và tốc độ đô thị hóa đã dẫn tới dân cư tập trung với mật độ cao; yêu cầu cần tập trung quản lý Nhà nước thống nhất trên địa bàn 3 quận, tạo điều kiện để kinh tế xã hội tiếp tục phát triển, xây dựng nơi đây trở thành một đô thị sáng tạo, tương tác cao, là động lực phát triển của TP.HCM và vùng kinh tế trọng điểm phía nam”, báo cáo của Chính phủ nêu.

Đó là yêu cầu đặt ra, đòi hỏi phải tổ chức lại đơn vị hành chính thông qua việc sáp nhập 3 quận thành một đơn vị hành chính, xây dựng chính quyền đô thị đủ mạnh, phù hợp.

Chính phủ nhấn mạnh việc sáp nhập quận 2, quận 9 và quận Thủ Đức để thành lập TP Thủ Đức là cần thiết, tạo tiền đề pháp lý tổ chức mô hình chính quyền đô thị, đáp ứng yêu cầu quản lý hành chính Nhà nước trên địa bàn.

TP Thủ Đức hình thành trên cơ sở sáp nhập quận 2, quận 9 và quận Thủ Đức được kỳ vọng là động lực phát triển của TP.HCM và vùng kinh tế trọng điểm phía nam. Ảnh: Quỳnh Danh.

Việc này cũng phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng về tinh gọn bộ máy hành chính Nhà nước, giảm biên chế và nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong hoạt động của chính quyền các cấp.

Từ đó, TP.HCM có thể đóng góp nhiều hơn nữa cho cả nước và có điều kiện hỗ trợ phát triển vùng kinh tế trọng điểm phía nam, xứng tầm là một thành phố lớn trong khu vực và quốc tế.

Báo cáo của Chính phủ cho thấy năm 2019, 3 quận phát triển với tốc độ cao, đóng góp 1/3 tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) của TP.HCM, tương đương khoảng 7% tổng sản phẩm nội địa (GDP) cả nước. Xét về quy mô, 3 quận này chỉ sau GRDP của Hà Nội, lớn hơn GRDP của tỉnh Bình Dương và tỉnh Đồng Nai.

Giai đoạn 2016-2019, thu ngân sách của 3 quận đạt 37.158 tỷ đồng.

Đặc biệt, TP.HCM đã lựa chọn xây dựng đô thị sáng tạo, tương tác cao ở 3 quận này với 8 trung tâm gồm: Trung tâm tài chính gắn với khu đô thị mới Thủ Thiêm; trung tâm thể thao và sức khỏe Rạch Chiếc; trung tâm sản xuất ứng dụng công nghệ cao; trung tâm đại học và khoa học công nghệ trình độ cao; trung tâm khởi nghiệp sáng tạo; trung tâm công nghệ sinh thái; trung tâm giao thông kết nối vùng Đông Nam Bộ và cảng Cát Lái; khu đô thị Trường Thọ.

TP Thủ Đức sẽ có 34 phường

Về tiêu chuẩn thành lập TP Thủ Đức, báo cáo của Chính phủ thể hiện dân số TP Thủ Đức là hơn một triệu người - đáp ứng quy định quy mô dân số của TP thuộc thành phố trực thuộc Trung ương (từ 150.000 người trở lên). TP Thủ Đức có diện tích 211,56 km2 - đạt yêu cầu (theo quy định từ 150 km2 trở lên).

Số đơn vị hành chính cấp xã theo quy định phải có từ 10 đơn vị trở lên, ở TP Thủ Đức đã có 34 đơn vị hành chính cấp xã trực thuộc. Tỷ lệ số phường trên tổng số đơn vị hành chính cấp xã từ 65% trở lên.

Sau khi thành lập, TP Thủ Đức có 34 phường trên tổng số 34 đơn vị hành chính cấp xã, đạt tỷ lệ 100% và đã được công nhận là đô thị loại I. Về cơ cấu và trình độ phát triển kinh tế - xã hội, TP Thủ Đức đảm bảo đạt theo đúng quy định.

Sau khi sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã và TP Thủ Đức, TP.HCM có 22 đơn vị hành chính cấp huyện gồm: Một thành phố, 16 quận và 5 huyện (giảm 3 quận, tăng 1 thành phố).

Số lượng đơn vị hành chính cấp xã sau khi sắp xếp là 312 đơn vị, gồm 58 xã, 249 phường và 5 thị trấn (giảm 10 phường).

Theo báo cáo của Chính phủ, TP.HCM đang đẩy nhanh tiến độ lập nhiệm vụ và đồ án điều chỉnh quy hoạch xây dựng TP đến năm 2030, tầm nhìn 2050. Quá trình điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng, TP.HCM sẽ thực hiện đồng thời với việc lập quy hoạch đô thị sáng tạo phía đông là TP Thủ Đức.

Theo đó, quy hoạch TP Thủ Đức sẽ gắn trong quy hoạch chung xây dựng TP.HCM. Dự kiến TP.HCM hoàn thành và trình Thủ tướng phê duyệt năm 2022.

Hoài Thu