Đoàn Bộ Y tế tìm hiểu số hóa, đào tạo nhân lực và chăm sóc người cao tuổi tại Phần Lan
Trong chương trình thăm và làm việc tại Phần Lan, trong các ngày 10 - 11/12, đoàn công tác Bộ Y tế do Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên dẫn đầu đã làm việc với các chuyên gia của Bộ Y tế và Phúc lợi Phần Lan để tìm hiểu về các vấn đề như chuyển đổi số trong y tế, chăm sóc sức khỏe người cao tuổi...
Cũng trong chương trình công tác, Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên và đoàn công tác Bộ Y tế đã tới thăm cơ sở chăm sóc sức khỏe người cao tuổi và trẻ em khuyết tật tại thành phố Nokia.
Số hóa y tế là giải pháp ưu tiên
Phần Lan có nền y tế được số hóa hàng đầu thế giới, được triển khai mạnh mẽ trong gần 3 thập niên qua. Y tế được cá nhân hóa thúc đẩy việc chăm sóc sức khỏe của người dân thông qua nghiên cứu, ứng dụng công nghệ mới và nhiều nguồn thông tin hơn. Mục đích là để ngăn ngừa bệnh tật cải thiện chẩn đoán mang lại hiệu quả của phương pháp điều trị.
Khi thực hiện số hóa y tế, Phần Lan xác định rõ phải bảo đảm quyền riêng tư, cũng như cơ hội bình đẳng được chăm sóc sức khỏe của tất cả mọi người. Phần Lan đã đầu tư vào các trung tâm năng lực y tế và biến dữ liệu y tế được sử dụng thứ cấp một cách dễ dàng và an toàn theo Luật sử dụng thứ cấp năm 2019.
Theo ông Teemupekka Virtanen, chuyên gia cao cấp của Bộ Y tế và Phúc lợi Phần Lan, một trong những điểm nổi bật của số hóa y tế là hệ thống Kanta -giải pháp quốc gia lưu trữ dữ liệu về sức khỏe và phúc lợi của công dân. Bác sĩ kê đơn và dữ liệu đi thẳng đến hiệu thuốc. Hệ thống này theo dõi thuốc đã được mua và đã được sử dụng. 30 triệu đơn thuốc được xử lý hàng năm và lưu trữ.
Hiện nay khoảng 5 triệu người dân Phần Lan tham gia Kanta, nhưng có đến 7 tỷ dữ liệu được lưu trữ. Dữ liệu này giúp nhân viên y tế và người dân quản trị tốt sức khỏe, theo dõi được đường đi của đơn thuốc và việc sử dụng thuốc của bệnh nhân. Người dân tự quản lý dữ liệu của mình qua MyKanta, với nhiều tiện ích như gia hạn đơn thuốc, đăng ký hiến máu, hiến tạng… Phần Lan đang nghiên cứu khả năng tự động hóa và ứng dụng AI vào tất cả các dịch vụ y tế.
Thiếu hụt nhân lực y tế
Báo cáo Tình trạng Y tế ở Liên minh Châu Âu (EU) cho biết Phần Lan có nhiều điều dưỡng hơn và ít bác sĩ hơn so với trung bình của EU. Hiện nay Phần Lan có khoảng 19 điều dưỡng/1.000 dân (EU: 8,5) và 3,6 bác sĩ/1.000 dân (EU: 4). Việc thiếu hụt nhân lực y tế gây nhiều trở ngại cho người dân tiếp cận các dịch vụ y tế thiết yếu, đặc biệt là tại các khu vực vùng sâu vùng xa.
Để khắc phục tình trạng này, như một phần của chương trình quốc gia về thu hẹp khoảng cách trong tất cả các lĩnh vực, Phần Lan chú trọng đào tạo thêm bác sĩ và điều dưỡng theo chuẩn của EU, duy trì môi trường làm việc lành mạnh cho đội ngũ này. Bà Taina Mäntyranta, cố vấn cao cấp của Bộ Y tế Phần Lan cho biết, nước này cũng mở rộng tuyển dụng điều dưỡng nước ngoài, trong đó có Việt Nam. Những người này được tạo điều kiện học tập lấy chứng chỉ hành nghề của Phần Lan và học tiếng Phần Lan.
Nhân chuyến thăm Việt Nam vào tháng 1/2025 của Bộ trưởng Bộ Việc làm Phần Lan, Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên mời Bộ trưởng tới thăm Bộ Y tế và cùng thảo luận về khả năng tăng cường đưa điều dưỡng Việt Nam sang Phần Lan làm việc.
Chăm sóc người cao tuổi
Là quốc gia có dân số già hóa cao nhất Châu Âu, Phần Lan đặt mục tiêu hỗ trợ người cao tuổi sống tại nhà lâu nhất có thể.
Cụ thể, hệ thống y tế Phần Lan quan tâm việc duy trì khả năng vận động chức năng, sử dụng công nghệ, thúc đẩy hòa nhập của người cao tuổi; tạo ra nhà ở thân thiện, môi trường thân thiện đối với người cao tuổi; hỗ trợ tạo mạng lưới liên kết giữa mọi người; thúc đẩy chất lượng dịch vụ nhờ ứng dụng số hóa và công nghệ.
Bà Marjaana Pennanen, Giám đốc Phát triển của Viện Y tế và Phúc lợi Phần Lan cho hay: Hiện 93-94% người cao tuổi của Phần Lan sống ở nhà, 75% trong số này không cần sự hỗ trợ nào. Khoảng 16% người cao tuổi cần cung cấp các dịch vụ như cung cấp bữa ăn tại nhà, dọn nhà, giặt quần áo…
Song song với đó, Phần Lan cung cấp các nhà ở cộng đồng cho người cao tuổi. Tại đây cung cấp cho họ nơi ở và các hoạt động tương tác xã hội. Môi trường tại các nhà ở cộng đồng tuyệt đối an toàn, có nhân viên 24/7. Người cao tuổi thích ở đây, họ có thể tự chăm sóc hoặc cần sự trợ giúp phần nào. Tất cả các nhân viên chăm sóc người cao tuổi như điều dưỡng viên hoặc người tới thăm đều được đào tạo và được đánh giá thường xuyên.
Trong khuôn khổ chuyến thăm, Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên và đoàn công tác Bộ Y tế đã tới thăm Làng Sofiakyla và HoviCare ở thành phố Nokia. Sofiakyla là nơi chăm sóc trẻ em khuyết tật, còn HoviCare là nơi chăm sóc người cao tuổi.
Cả hai đơn vị này đều cung cấp dịch vụ như: chăm sóc dài hạn và ban ngày tại trung tâm, trợ giúp tại gia đình. HoviCare là mô hình chăm sóc người cao tuổi có bề dầy 35 năm tại Phần Lan, gần đây đã mở rộng hoạt động tới Singapore và Indonesia. Lãnh đạo HoviCare đã tới thăm Đà Nẵng và mong muốn hợp tác với Bệnh viện 199.