Đoàn giám sát của Quốc hội khảo sát về quản lý thị trường bất động sản, phát triển nhà ở xã hội tại Hà Nội

Cùng dự có đại diện Thường trực Ủy ban Kinh tế, Ủy ban Pháp luật; đại diện Đoàn ĐBQH TP. Hà Nội, các tỉnh Vĩnh Phúc và Bắc Giang; đại diện Kiểm toán Nhà nước, Thanh tra Chính phủ, Bộ Xây dựng, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn…

Theo Báo cáo của UBND quận Hoàng Mai, trên địa bàn quận hiện có 17 dự án nhà ở, khu đô thị đã và đang triển khai, cũng như hàng loạt chung cư đã và đang được đầu tư xây dựng, các khu dân cư làng xóm hiện có. Trong đó, từ năm 2015 đến năm 2023 có 109 tòa chung cư đã được đưa vào sử dụng, gồm chung cư thương mại 87 tòa, chung cư tái định cư 14 tòa, nhà ở xã hội 8 tòa, đáp ứng phần nào nhu cầu về nhà ở cho người dân.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh phát biểu tại cuộc làm việc

Ngoài ra, trên địa bàn quận còn các dự án nhà ở sẽ được triển khai theo quy hoạch được duyệt.

Trên địa bàn quận Hoàng Mai hiện có 26 dự án nhà ở xã hội, trong đó có 3 dự án đã hoàn thành; 7 dự án đang triển khai. Đối với ô đất đã giải phóng mặt bằng thuộc quỹ đất 20%, 25% dành để xây dựng nhà ở tái định cư, nhà ở xã hội nhà đầu tư phải bàn giao cho thành phố để xây dựng nhà ở xã hội, hiện có một dự án với 138.054m2 sàn. Với ô đất chưa giải phóng mặt bằng thuộc quỹ đất dành để xây dựng nhà ở tái định cư theo phương thức đặt hàng - nay không có nhu cầu, chuyển sang xây dựng nhà ở xã hội, hiện có 4 dự án, 1.219.182m2 sàn.

Quang cảnh cuộc làm việc giữa Đoàn giám sát và UBND quận Hoàng Mai, các hiệp hội, doanh nghiệp

Hiện nay, quận Hoàng Mai đã thu tiền từ một dự án đối với nguồn tiền thu từ quỹ đất 20%, 25% tại các dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại trên địa bàn. Trên địa bàn hiện cũng có 6 dự án nhà ở thương mại phải thực hiện nộp tiền tương đương giá trị quỹ đất 20%, 25% để phát triển nhà ở xã hội, nhưng chưa xác định số tiền phải nộp.

Về các vướng mắc trong thực hiện chính sách, pháp luật có liên quan, đại diện các sở, ngành, UBND quận Hoàng Mai, huyện Thanh Trì và Hiệp hội bất động sản Thành phố, một số doanh nghiệp cho biết, theo quy định của Luật Nhà ở và Nghị định số 100/2015/NĐ-CP, chủ đầu tư nhà ở xã hội được hỗ trợ toàn bộ hoặc một phần kinh phí đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật trong phạm vi dự án.

Tuy nhiên, các văn bản nêu trên chưa quy định danh mục cụ thể về hạng mục, công trình hạ tầng kỹ thuật được ngân sách nhà nước hỗ trợ, làm cơ sở để cơ quan nhà nước thực hiện đầu tư, hỗ trợ đầu tư để thu hút nhà đầu tư tham gia phát triển nhà ở xã hội. Quy định về dành quỹ đất để phát triển nhà ở xã hội trong dự án nhà ở thương mại là khó thực hiện vì có diện tích đất xây dựng nhà ở nhỏ; trình tự, thủ tục lựa chọn nhà đầu tư dự án nhà ở xã hội phức tạp, thời gian thực hiện dài…

Các thành viên Đoàn giám sát của Quốc hội nghe đại diện các sở, ngành, hiệp hội, doanh nghiệp phát biểu

Đại diện các sở, ngành, hiệp hội, doanh nghiệp đề nghị, cần rút gọn quy trình, thủ tục đầu tư để đẩy nhanh thực hiện dự án nhà ở xã hội, giảm bớt khó khăn cho doanh nghiệp, không để lãng phí quỹ đất sạch, tăng nguồn cung giúp bình ổn thị trường nhà ở trên địa bàn thành phố.

Đồng thời, các bộ, ngành cần sớm ban hành văn bản hướng dẫn thi hành Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản; tiến hành thí điểm một số nội dung trong Luật Đất đai năm 2024 liên quan đến sử dụng quỹ đất, chuyển mục đích sử dụng đất và xử lý các vi phạm trong xây dựng nhà ở xã hội…

Phát biểu tại cuộc làm việc, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh khẳng định, qua khảo sát thực tế và làm việc với các sở, ngành, quận Hoàng Mai, hiệp hội, doanh nghiệp trên địa bàn thành phố Hà Nội đã cung cấp cho Đoàn giám sát nguồn thông tin đầu vào hữu ích, làm căn cứ để tổng hợp, xây dựng báo cáo kết quả giám sát, báo cáo Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Đoàn giám sát của Quốc hội khảo sát tại dự án khu nhà đô thị Nam đường vành đai 3, phường Đại Kim, quận Hoàng Mai

Đặc biệt, qua khảo sát thực tế và ý kiến của các cơ quan thực thi tại cơ sở cho thấy rõ những vướng mắc hiện nay trong quản lý, thực hiện các dự án nhà ở thương mại, nhà ở xã hội đã được tháo gỡ trong Luật Đất đai năm 2024, Luật Nhà ở năm 2023, Luật Kinh doanh bất động sản năm 2023. Điều này đòi hỏi Chính phủ, các bộ, ngành, cơ quan liên quan cần sớm ban hành các nghị định, thông tư hướng dẫn để đưa luật vào cuộc sống nhanh hơn, tháo gỡ các điểm nghẽn cho thị trường, thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội, Chủ nhiệm UB Vũ Hồng Thanh nêu rõ.

Đoàn giám sát của Quốc hội khảo sát thực tế tại phần đất xây dựng nhà ở xã hội tại dự án khu nhà đô thị Nam đường vành đai 3, phường Đại Kim, quận Hoàng Mai

Ghi nhận các kiến nghị về thực hiện thanh toán hợp đồng BT, điều chỉnh quy hoạch, giải quyết quy trình, thủ tục, phê duyệt chủ trương đầu tư, việc lựa chọn nhà đầu tư xây dựng nhà ở xã hội…, Chủ nhiệm Ủy ban Vũ Hồng Thanh đề nghị, các hiệp hội và doanh nghiệp tiếp tục nghiên cứu các văn bản quy định hiện hành để bổ sung, cập nhật thêm các khó khăn, vướng mắc trong triển khai thực hiện dự án gửi Đoàn giám sát.

Đoàn giám sát ghi nhận và tổng hợp chung cùng với phản ánh của các doanh nghiệp, địa phương khác và báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Quốc hội để có những giải pháp tháo gỡ khó khăn, nhất là những khó khăn xuất phát từ thực tiễn khách quan, do các quy định của pháp luật.

Tin, ảnh: Thanh Hải