Đoàn kết ASEAN vì an ninh và thịnh vượng

Bộ trưởng Quốc phòng Malaysia, Dato’ Seri Mohamed Khaled bin Nordin chủ trì Hội nghị hẹp Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN.

Tham dự hội nghị có các Bộ trưởng Quốc phòng, lãnh đạo Bộ Quốc phòng các nước ASEAN và Phó Tổng thư ký ASEAN phụ trách Cộng đồng Chính trị - An ninh Dato’ Astanah Abdul Aziz. Đại tướng Nguyễn Tân Cương, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, dẫn đầu Đoàn đại biểu cấp cao Bộ Quốc phòng Việt Nam tham dự hội nghị.

Phát biểu khai mạc hội nghị, Bộ trưởng Quốc phòng Malaysia Mohamed Khaled bin Nordin cảm ơn Lào đã tổ chức thành công tất cả các cuộc họp liên quan đến ADMM và ADMM mở rộng (ADMM +) trong năm Chủ tịch ASEAN của Lào 2024. Bộ trưởng Khaled bin Nordin nêu chủ đề Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng năm nay là "ASEAN đoàn kết vì an ninh và thịnh vượng", phản ánh niềm tin an ninh là nền tảng của tăng trưởng kinh tế, sự ổn định và phúc lợi của người dân.

Theo ông, một ASEAN mạnh mẽ và thống nhất sẽ có vị thế tốt hơn để điều hướng bối cảnh địa chính trị đang thay đổi và đảm bảo rằng khu vực vẫn hòa bình, kiên cường và thịnh vượng. Ông nhấn mạnh trong thời đại các thách thức an ninh ngày càng phức tạp và vượt qua biên giới quốc gia, sự đoàn kết của ASEAN và hợp tác khu vực vững chắc trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Khu vực đang đối mặt với các mối đe dọa an ninh truyền thống và phi truyền thống mà không một quốc gia nào có thể tự giải quyết. Do đó, việc tăng cường năng lực tập thể để ứng phó hiệu quả và chủ động với những thách thức này là điều tất yếu.

Đề cập đến những ưu tiên của ADMM trong năm nay, Bộ trưởng Quốc phòng Malaysia cho biết nước này sẽ thúc đẩy 6 ưu tiên quốc phòng quan trọng, phản ánh các thách thức an ninh hiện tại và đang nổi, bao gồm: Trí tuệ nhân tạo (AI) và an ninh mạng trong quốc phòng; An ninh hàng hải; Hỗ trợ nhân đạo và cứu trợ thảm họa (HADR), bao gồm tìm kiếm và cứu nạn (SAR); Hợp tác công nghiệp quốc phòng; Các mối đe dọa an ninh từ các tác nhân phi quốc gia và Rủi ro sinh học.

Đại tướng Nguyễn Tân Cương, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Tổng Tham mưu trưởng QĐND Việt Nam, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng dẫn đầu đoàn đại biểu cấp cao Bộ Quốc phòng Việt Nam tham dự hội nghị.

Phát biểu tại hội nghị, Đại tướng Nguyễn Tân Cương đánh giá cao chủ đề mà Malaysia đã lựa chọn: “ASEAN đoàn kết vì an ninh và thịnh vượng”. Đại tướng cho rằng, trong bối cảnh các vấn đề an ninh phi truyền thống tiếp tục diễn biến phức tạp, tác động, ảnh hưởng đến mỗi quốc gia cũng như hòa bình, ổn định, phát triển ở khu vực và trên thế giới, ASEAN vẫn duy trì đoàn kết, thúc đẩy hợp tác và đạt được nhiều kết quả quan trọng trong duy trì hòa bình, ổn định và an ninh khu vực.

ADMM và ADMM+, cùng các cơ chế hợp tác quốc phòng do ASEAN dẫn dắt, tiếp tục khẳng định vai trò là các diễn đàn tham vấn về chính sách quốc phòng, là cơ chế để thúc đẩy hợp tác thực chất về quốc phòng, nâng cao khả năng ứng phó với các thách thức an ninh khu vực.

Đại tướng Nguyễn Tân Cương chia sẻ và đề xuất một số định hướng đối với ADMM và ADMM+ trong việc tiếp tục duy trì, củng cố đoàn kết, thống nhất trong đa dạng, kiên trì các chuẩn mực ứng xử và lập trường nguyên tắc của ASEAN trong các vấn đề quốc tế, khu vực.

Theo đó, cần giải quyết mọi vướng mắc, bất đồng bằng biện pháp hòa bình, trên cơ sở tôn trọng độc lập, chủ quyền, lợi ích chính đáng của các quốc gia; không đe dọa sử dụng vũ lực hoặc sử dụng vũ lực trong quan hệ quốc tế; tuân thủ luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982, thực thi nghiêm túc các cam kết quốc tế và khu vực như Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC); ủng hộ việc thiết lập các cam kết pháp lý rõ ràng, thực chất, hiệu quả hơn như Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC).

Không ngừng củng cố đoàn kết, sự chân thành, lòng tin, đề cao nguyên tắc đồng thuận trên cơ sở tôn trọng sự khác biệt giữa các quốc gia thành viên ADMM cũng như ADMM+, để ADMM và ADMM+ luôn là cầu nối, là điểm đến của đối thoại và hợp tác cho các bên.

Đại tướng Nguyễn Tân Cương cũng nhấn mạnh việc nâng cao năng lực tự cường của ASEAN về quốc phòng, kết hợp giữa nguồn lực bên trong và bên ngoài, trong đó nguồn lực bên trong là cơ bản, chiến lược, lâu dài, quyết định, nguồn lực bên ngoài là quan trọng, cần thiết.

Các nước cần phối hợp hiệu quả, hài hòa các sáng kiến và hoạt động hợp tác trong ADMM và ADMM+, cũng như với các cơ chế hợp tác khác, đặc biệt trong xử lý các vấn đề liên ngành, liên lĩnh vực và ứng phó kịp thời trước mọi thách thức an ninh đang nổi lên. Bảo đảm các hoạt động gắn kết, bổ trợ lẫn nhau, sử dụng hiệu quả nguồn lực để nâng cao năng lực tự chủ, tự cường, góp phần thúc đẩy hòa bình, an ninh, thịnh vượng ở khu vực và thế giới.

Đề cập đến 6 đề xuất của Bộ Quốc phòng Malaysia nêu ra trong năm 2025, Đại tướng Nguyễn Tân Cương đánh giá cao đề xuất của Malaysia về hợp tác AI trong kênh quốc phòng, thể hiện sự chủ động, phản ứng kịp thời của ADMM trong bối cảnh vấn đề quản trị AI đang thu hút sự quan tâm của cả thế giới cũng như khu vực.

Đại diện Bộ Quốc phòng 10 nước thành viên ASEAN và Ban thư ký ASEAN chụp ảnh chung tại hội nghị.

Bên lề Hội nghị hẹp Bộ trưởng Quốc phòng, Đại tướng Nguyễn Tân Cương và Đoàn đại biểu Bộ Quốc phòng Việt Nam đã có 4 cuộc gặp song phương với Đoàn Bộ Quốc phòng Lào, Capuchia, Indonesia và Malaysia.

Tại cuộc gặp với Bộ trưởng Quốc phòng Malaysia, Đại tướng Nguyễn Tân Cương bày tỏ vui mừng nhận thấy quan hệ giữa hai nước thời gian qua phát triển tốt đẹp, đặc biệt là cột mốc nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược toàn diện nhân chuyến thăm cấp nhà nước của Tổng Bí thư Tô Lâm tới Malaysia tháng 11/2024.

Đánh giá kết quả đạt được trong quan hệ quốc phòng giữa hai nước, Đại tướng khẳng định nhiều kết quả tích cực đã được ghi nhận trong các lĩnh vực như trao đổi đoàn các cấp, nhất là cấp cao; duy trì hiệu quả các cơ chế đối thoại; hợp tác đào tạo nguồn nhân lực; cứu hộ, cứu nạn trên biển; thường xuyên cử tàu thăm xã giao lẫn nhau; tích cực phối hợp tham vấn, ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn đa phương; khẳng định ủng hộ Malaysia trong vai trò đồng chủ trì Nhóm chuyên gia ADMM+ về Chống khủng bố với Ấn Độ chu kỳ 2024 - 2027. Hai bên bày tỏ kỳ vọng trong thời gian tới sẽ thúc đẩy, triển khai một số kế hoạch hợp tác mới, thắt chặt hơn mối quan hệ giữa hai nước Malaysia-Việt Nam.

Hội nghị hẹp Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN diễn ra trong hai ngày 25 và 26/2, quy tụ trên 150 đại biểu.

Malaysia - nước từng giữ chức Chủ tịch ASEAN các năm 1977, 1997, 2005 và 2015 - đã chính thức đảm nhiệm vai trò này vào tháng 1/2025 với chủ đề “Bao trùm và Bền vững”. Hơn 300 cuộc họp và chương trình được lên kế hoạch cho cả năm nay.

Hằng Linh (PV TTXVN tại Malaysia)