Doanh nghiệp cần nắm rõ các quy định về kiểm tra hàng quá cảnh

Kiểm tra hàng quá cảnh đúng quy định

Liên quan đến việc khiếu nại, phản ánh của 4 doanh nghiệp (DN) kinh doanh dịch vụ vận tải hàng quá cảnh tuyến Việt Nam - Campuchia về kiểm tra thực tế hàng quá cảnh vận chuyển bằng phương tiện thủy nội địa tại Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực I thuộc Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh, ngày 5/12, cơ quan Hải quan đã tổ chức buổi đối thoại, tháo gỡ vướng mắc với 4 DN này.

Đại diện Công ty Toàn Cầu nêu khó khăn, vướng mắc tại buổi đối thoại. Ảnh Đỗ Doãn

Theo nội dung công văn khiếu nại được công bố tại buổi đối thoại, DN cho rằng công chức hải quan khi kiểm tra thường xuyên gây khó khăn như yêu cầu dỡ hàng ra khỏi container, mặc dù hàng hóa đồng nhất có thể nhìn thấy hàng hóa; không ra ngay biên bản sau khi kiểm hóa xong, kéo dài thời gian hoàn thành giấy tờ hành chính để thông quan cho lô hàng, chưa kể kiểm hóa thành nhiều lần…

3/4 doanh nghiệp khiếu nại ‘‘né’’ đối thoại

Ghi nhận tại buổi đối thoại cho thấy, về phía cơ quan Hải quan có Phó cục trưởng Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh Nguyễn Hữu Nghiệp, các lãnh đạo Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực I, lãnh đạo các phòng, đội chức năng thuộc Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh. Trong khi đó, phía DN khiếu nại chỉ có đại diện Công ty TNHH Dịch vụ Tiếp vận Toàn Cầu (Công ty Toàn Cầu), 3 DN còn lại là Công ty TNHH Vận tải biển Gemadept, Công ty Cổ phần Vận tải thủy Tân Cảng và Công ty Cổ phần Tân Cảng Cypress vắng mặt, dù trước đó đã nhận được thư mời đối thoại từ cơ quan Hải quan.

Việc kiểm tra 1 container trong một tờ khai nhưng lại giữ lại toàn bộ các container trong tờ khai đó, dẫn đến 30-50 container cùng vận đơn và tờ khai bị giữ lại đến khi hoàn thành kiểm hóa. Thời gian từ lúc container bị tạm dừng thông quan đến lúc hoàn thành kiểm hóa kéo dài trung bình từ 15 đến 45 ngày. Việc ra quyết định giữ hàng kiểm hóa phải sau 3 ngày đến 10 ngày mới gửi cho người khai hải quan…

Về những khiếu nại này, ông Nguyễn Thanh Long - Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực I khẳng định, chi cục căn cứ vào các văn bản quy phạm pháp luật và văn bản chỉ đạo của cơ quan cấp trên để dừng thông quan nhằm kiểm tra thực tế hàng hóa. ‘‘Tất cả đều làm theo đúng quy định’’- ông Long khẳng định.

Đấu tranh triệt để với doanh nghiệp cố tình làm sai, trốn thuế

Ông Long cho biết, những khiếu nại, phản ánh này cần phải xem lại, bởi nhiều nội dung không đúng thực tế, thậm chí là không có căn cứ. Trong quá trình làm việc, các DN này chưa hề có khiếu nại nào đến cơ quan hải quan thành phố.

Qua rà soát dữ liệu, các DN này cũng chưa thực hiện dừng thông quan tờ khai nào có số lượng container vượt quá 30 container như nội dung phản ánh… DN không thực hiện đúng quy định và có hành vi vi phạm trong việc vận chuyển hàng hóa quá cảnh thì bị xử lý theo Luật Xử lý vi phạm hành chính và nghị định hướng dẫn của Chính phủ…

Toàn cảnh buổi đối thoại giữa Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh với doanh nghiệp khiếu nại. Ảnh Đỗ Doãn

Trong khi đó, theo ông Nguyễn Hữu Nghiệp, việc kiểm tra hồ sơ, hay hàng hóa DN của cơ quan hải quan đều có thể hiện trong dữ liệu điện tử. DN mất thời gian trong thông quan chủ yếu do chỉ chuyên về kinh doanh vận tải, chưa nắm rõ về thủ tục xuất nhập khẩu, nên khi bị cơ quan hải quan kiểm tra thì xuất trình hồ sơ không đủ, hoặc phải chờ xin ý kiến chủ hàng.

Còn về kiểm tra chuyên ngành, bất kỳ hàng hóa nào vận chuyển trong nước, hoặc quá cảnh đều phải kiểm tra. Đây là trách nhiệm đối với quốc gia. Do vậy, DN cần thay đổi cách làm việc, phải chủ động. DN đã ký quy chế phối hợp với cơ quan Hải quan thì nên phát huy quy chế, trên tinh thần bảo vệ lợi ích quốc gia và lợi ích của DN.

‘‘Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh sẽ tạo mọi điều kiện để DN làm tốt thông quan hàng hóa, nhưng cũng sẽ mạnh dạn đấu tranh, xử lý vi phạm đối với các DN cố tình làm sai, gian lận thương mại, trốn thuế... nhất là vào thời điểm cuối năm. DN kinh doanh dịch vụ hàng quá cảnh cần nắm bắt thông tin rõ hơn để tránh bị mất thời gian. Còn đối với các công chức bị khiếu nại, phản ánh, Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh sẽ tiến hành xác mịnh rõ và công khai kết luận nhằm bảo vệ danh dự công chức Hải quan…’’ - ông Nghiệp nhấn mạnh.

Tỷ lệ vi phạm của các doanh nghiệp khiếu nại khá cao

Theo ông Nguyễn Thanh Long - Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực I, dữ liệu thống kê trong các năm qua cho thấy, 4 DN khiếu nại về kiểm tra thực tế hàng quá cảnh trên đều là DN trọng điểm, thường xuyên bị xử phạt vi phạm hành chính về các hành vi: khai sai tên hàng, số lượng, chủng loại, xuất xứ, quá cảnh hàng hóa thuộc diện kiểm dịch mà không có giấy phép kiểm dịch. Tỷ lệ vi phạm trong năm 2022 của các DN này rất cao, trong khoảng từ 47% đến 56%, tức là cứ 2 container hàng quá cảnh bị kiểm tra thì có 1 container vi phạm.

Đỗ Doãn