Doanh nghiệp F&B 'đau đầu' vì chi phí, dự kiến tăng giá để bù đắp

Theo Báo cáo Thị trường kinh doanh ẩm thực tại Việt Nam năm 2024 từ iPOS.vn và Nestlé Professional phát hành, kết quả khảo sát trên 4000 nhà hàng, quán cà phê cho thấy, gần 45% doanh nghiệp F&B ghi nhận chi phí nguyên vật liệu chiếm từ 30% trở lên trong giá bán, trong đó 6,2% doanh nghiệp có chi phí vượt quá 50%, đẩy biên lợi nhuận vào mức nguy hiểm.

Nhiều doanh nghiệp trong ngành F&B đang phải đối mặt với một cơn “bão giá” chưa từng có. Chi phí nguyên vật liệu, nhiên liệu và nhân công tăng vọt, đẩy các doanh nghiệp vào thế “tiến thoái lưỡng nan”. Để đảm bảo chất lượng sản phẩm, dịch vụ, nhiều doanh nghiệp F&B đang “đau đầu” tìm cách cân bằng giữa việc bù đắp chi phí và giữ chân khách hàng.

Cũng theo cuộc khảo sát, phần lớn các doanh nghiệp trong ngành đều đang lên kế hoạch tăng giá bán trong thời gian tới. Quyết định này không chỉ là một phép toán kinh tế đơn thuần, mà còn có thể là quyết định liều lĩnh. Liệu người tiêu dùng có sẵn sàng chi trả nhiều hơn cho những món ăn, thức uống quen thuộc? Và liệu các doanh nghiệp có thể vượt qua "cơn bão giá" này mà không đánh mất thị phần?

Báo cáo chỉ ra rằng, giá nguyên vật liệu tăng cao do nhiều yếu tố, bao gồm lạm phát, chi phí vận chuyển leo thang, nguồn cung khan hiếm, biến động tỷ giá và mức lương nhân công tăng. Một vài doanh nghiệp F&B đã tăng giá bán từ 5-15%, tối ưu sản phẩm và định lượng món ăn, tìm nhà cung cấp mới và ứng dụng công nghệ để quản lý chi phí.

Cuộc khảo sát cho thấy, trong kế hoạch kinh doanh năm 2025 của hơn 49% doanh nghiệp F&B tại Việt Nam sẽ quyết định tăng giá sản phẩm để đối phó với áp lực chi phí nguyên vật liệu tăng cao. Họ tin rằng, việc điều chỉnh giá bán sẽ là cách để các doanh nghiệp duy trì biên lợi nhuận, bù đắp cho những khoản chi phí gia tăng, đồng thời có thể nâng cao chất lượng dịch vụ, cải thiện trải nghiệm khách hàng.

Tuy nhiên, việc tăng giá sản phẩm không phải là một quyết định dễ dàng. Ngành F&B đang đối mặt với một thị trường khó khăn khi người tiêu dùng đang thắt chặt chi tiêu. Điều này khiến cho hơn 50% doanh nghiệp quyết định giữ nguyên giá bán, tránh rủi ro mất khách hàng. Việc tăng giá có thể dẫn đến giảm lượng tiêu thụ nếu không được thực hiện một cách thận trọng và linh hoạt.

Thực tế, áp lực chi phí nguyên vật liệu có thể chưa giảm trong ngắn hạn, đòi hỏi doanh nghiệp F&B phải có chiến lược linh hoạt hơn. Việc cân bằng giữa giá thành, lợi nhuận và sức mua của khách hàng sẽ trở thành bài toán sống còn trong năm 2025, khi thị trường ngày càng cạnh tranh khốc liệt.

Theo nhận định từ chuyên gia, việc tăng giá sản phẩm trong năm 2025 cần được cân nhắc kỹ lưỡng do chi phí đầu vào tăng cao nhưng sức mua thị trường suy yếu. Tăng giá đột ngột có thể ảnh hưởng đến doanh số khi khách hàng ngày càng thận trọng trong chi tiêu. Thay vì tăng giá đồng loạt, doanh nghiệp nên tối ưu chi phí bằng cách đàm phán với nhà cung cấp, điều chỉnh công thức chế biến hoặc định lượng sản phẩm. Nếu cần thiết phải tăng giá, nên áp dụng chiến lược linh hoạt theo khu vực, nhóm khách hàng và kết hợp nâng cao giá trị sản phẩm nhằm duy trì sự hấp dẫn.

Dẫn dắt bài học thành công từ thương hiệu Highlands Coffee, mặc dù đã có những điều chỉnh tăng giá khoảng 10-15% vào năm 2022, Highlands Coffee vẫn duy trì được lượng khách hàng trung thành đáng kể. Bí quyết nằm ở việc thương hiệu này đã lựa chọn thời điểm hợp lý.

Năm 2022 là giai đoạn "chi tiêu trả thù", khi người tiêu dùng sẵn sàng chi tiêu mạnh sau thời gian dài bị hạn chế do Covid-19. Để tránh gây sốc cho khách hàng, Highlands Coffee không tăng giá đột ngột, mà triển khai nhiều chương trình giảm giá song song trong gần một năm, đặc biệt là chương trình mua 1 tặng 1 và đồng giá sản phẩm.

Thương hiệu này thậm chí giữ nguyên giá cho dòng sản phẩm Cà phê phin với kích cỡ nhỏ. Điều này giúp khách hàng dần quen với mức giá mới nhưng vẫn có cơ hội tận dụng các ưu đãi để thanh toán theo giá cũ. Nhờ đó, thương hiệu này không chỉ giữ chân khách hàng trung thành, mà còn duy trì được doanh thu tăng trưởng ổn định bất chấp giá bán thay đổi.

Trong bối cảnh kinh tế hiện nay, khách hàng ngày càng trở nên nhạy cảm với giá cả. Việc tăng giá, dù là nhỏ nhất, cũng có thể gây ra sự phản ứng tiêu cực, khiến họ cảm thấy không hài lòng và tìm kiếm những lựa chọn thay thế. Các doanh nghiệp F&B cần phải cân nhắc kỹ lưỡng, đưa ra những chiến lược điều chỉnh giá một cách khéo léo, đồng thời tăng cường truyền thông để giải thích rõ ràng lý do tăng giá, nhằm giảm thiểu tối đa tác động tiêu cực đến tâm lý khách hàng.

Thanh Tâm