Doanh nghiệp lưu ý các yếu tố tôn giáo khi xuất khẩu thủy sản sang thị trường Trung Đông

Thêm cơ hội cho cá tra, cá ngừ Việt Nam

Theo số liệu Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản (Vasep) công bố mới đây, trong năm 2024, khu vực Trung Đông đã nổi lên như một thị trường tiềm năng cho ngành xuất khẩu thủy sản của Việt Nam, với mức tăng trưởng 18%, đạt doanh thu 334 triệu USD trong 11 tháng đầu năm, chiếm gần 4% tổng giá trị xuất khẩu thủy sản của cả nước. Dự kiến, đến cuối năm 2024, xuất khẩu thủy sản Việt Nam sang khu vực này sẽ đạt hơn 360 triệu USD, nằm trong top 2 thị trường nhập khẩu thủy sản có tăng trưởng mạnh nhất, sau Trung Quốc.

trong số các sản phẩm thủy sản xuất khẩu sang Trung Đông, cá ngừ và cá tra là hai mặt hàng chiếm tỷ trọng lớn nhất, chiếm lần lượt 31% và 40%. Cá ngừ ghi nhận mức tăng trưởng 44%, đạt gần 105 triệu USD trong 11 tháng, với cá ngừ đóng hộp và đóng túi xuất khẩu sang khu vực này tăng gấp hơn 1,5 lần so với cùng kỳ năm trước. Sản phẩm cá ngừ đóng hộp, đặc biệt là trong dầu hoặc nước muối, đang được người tiêu dùng Trung Đông ưa chuộng nhờ vào sự tiện lợi và khả năng bảo quản lâu dài. Do vậy, sản phẩm đóng hộp và đóng túi chiếm gần 70% kim ngạch xuất khẩu cá ngừ Việt Nam sang Trung Đông.

Bên cạnh cá ngừ, cá tra cũng là một sản phẩm xuất khẩu quan trọng của Việt Nam sang Trung Đông, với mức tăng trưởng 13%, đạt trên 134 triệu USD. Cá tra phi lê, cắt khúc và cá nguyên con đông lạnh tiếp tục chiếm ưu thế nhờ vào tính tiện lợi và dễ chế biến, đáp ứng nhu cầu tiêu thụ của người tiêu dùng tại khu vực này.

Trung Đông, với các nền kinh tế mạnh mẽ như Israel, Ả rập Xê út, UAE và Qatar, đang trở thành một trong những thị trường xuất khẩu thủy sản tiềm năng nhất. Những quốc gia này không chỉ có nhu cầu tiêu thụ thủy sản cao mà còn có những tiêu chuẩn khắt khe như yêu cầu sản phẩm phải được chứng nhận Halal, điều này tạo ra cơ hội cho các nhà xuất khẩu thủy sản Việt Nam.

Israel là quốc gia nhập khẩu thủy sản lớn nhất trong khu vực, chiếm gần 30% giá trị xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang Trung Đông, chủ yếu là cá ngừ đóng hộp. Mức tăng trưởng của thị trường này lên tới 35% trong 11 tháng đầu năm 2024. Các quốc gia khác như UAE, Ả rập Xê út, Qatar và Cô-oét cũng ghi nhận mức tăng trưởng tích cực trong nhập khẩu thủy sản từ Việt Nam. UAE, ví dụ, có mức tăng trưởng đạt 28%, trong khi Ai Cập và Iraq cũng tiếp tục gia tăng nhu cầu đối với sản phẩm cá tra.

Doanh nghiệp cần lưu ý các vấn đề liên quan đến tôn giáo

Một yếu tố quan trọng cần lưu ý khi xuất khẩu thủy sản sang Trung Đông là tiêu chuẩn Halal. Do đa số các quốc gia Trung Đông theo đạo Hồi, sản phẩm thủy sản phải được chứng nhận Halal để đảm bảo tính hợp pháp theo tôn giáo. Điều này yêu cầu các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy trình chế biến, giết mổ và bảo quản thủy sản.

Ngoài ra, những thách thức về tình hình chính trị và xung đột khu vực cũng có thể tác động đến chuỗi cung ứng và nhu cầu tiêu thụ thủy sản tại Trung Đông. Tuy nhiên, trong bối cảnh nền kinh tế Trung Đông đang chuyển mình mạnh mẽ, đặc biệt là việc giảm sự phụ thuộc vào dầu mỏ, các quốc gia như Israel, UAE, Saudi Arabia và Qatar vẫn duy trì nhu cầu cao về thủy sản, tạo cơ hội lớn cho ngành thủy sản Việt Nam.

“Trung Đông là một thị trường xuất khẩu thủy sản đầy tiềm năng, với mức tăng trưởng mạnh mẽ và nhu cầu tiêu thụ thủy sản cao. Các sản phẩm như cá ngừ, cá tra và một số loại cá nước ngọt khác có cơ hội lớn để mở rộng thị phần tại khu vực này. Tuy nhiên, các nhà xuất khẩu cần chú trọng đến việc tuân thủ các tiêu chuẩn Halal và chuẩn bị kỹ lưỡng trước những yếu tố ảnh hưởng như tình hình chính trị và xung đột khu vực. Với sự chuyển mình mạnh mẽ của nền kinh tế Trung Đông, ngành thủy sản Việt Nam có thể hy vọng vào sự phát triển bền vững tại thị trường này trong tương lai”, Vasep đánh giá.

Trước đó, trao đổi với báo chí, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Phùng Đức Tiến khẳng định: Thị trường các quốc gia theo đạo Hồi trên toàn cầu với dân số khoảng 2,2 tỷ người chính là cơ hội tốt khi sản phẩm nông nghiệp của chúng ta đáp ứng được các yêu cầu, đòi hỏi theo tiêu chuẩn, chứng nhận từ thị trường này. Chúng ta có những mặt hàng đã xuất khẩu như: Cá tra, rau quả, trái cây, lúa gạo...

“Tuy nhiên, theo nghiên cứu, đánh giá của chúng tôi, thị trường này còn rất rộng lớn và còn nhiều tiềm năng để khai thác, phát triển”, Thứ trưởng đánh giá và cho biết, để xuất khẩu nông sản vào thị trường các quốc gia theo đạo Hồi, phục vụ người Hồi giáo thì sản phẩm phải có chứng nhận Halal (hợp pháp hay được phép). Trong thời gian tới, Bộ NN&PTNT sẽ tập trung đẩy mạnh triển khai thực hiện nhiều giải pháp để khai thác từ thị trường này.

Trang Mai