Doanh nghiệp sản xuất lạc quan hơn bất chấp PMI tháng thứ hai liên tiếp về dưới mốc 50

Ngày 3/2, S&P Global vừa công bố Chỉ số Nhà Quản trị Mua hàng (PMI) ngành sản xuất Việt Nam mới nhất. Theo đó, PMI tháng 1/2025 đạt 48,9 điểm, giảm so với 49,8 điểm của tháng 12/2024 và nằm dưới ngưỡng 50 điểm tháng thứ hai liên tiếp.

PMI là một chỉ số kinh tế quan trọng, đo lường mức độ hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực sản xuất hoặc dịch vụ. PMI dựa trên khảo sát các nhà quản lý mua hàng tại các công ty và tập trung vào các yếu tố như sản lượng, đơn đặt hàng mới, tồn kho, việc làm và thời gian giao hàng.

PMI có giá trị dao động từ 0 đến 100. PMI trên 50 có ý nghĩa là hoạt động kinh doanh đang mở rộng so với tháng trước, dưới 50 có nghĩa là hoạt động kinh doanh đang thu hẹp so với tháng trước, bằng 50 nghĩa là không có sự thay đổi.

Tháng 1/2025 là tháng thứ hai liên tiếp PMI giảm về mốc dưới 50.

Theo S&P Global, sự suy giảm các điều kiện hoạt động của ngành sản xuất Việt Nam trong tháng 1/2025 chỉ ở mức vừa phải, tuy nhiên đáng kể hơn so với kỳ khảo sát trước.

Cụ thể, số lượng đơn đặt hàng mới đã giảm lần đầu tiên trong bốn tháng qua. Các thành viên nhóm khảo sát báo cáo nhu cầu khách hàng giảm. Tình trạng giảm tổng số lượng đơn đặt hàng mới một phần nào phản ánh tình trạng giảm của đơn đặt hàng xuất khẩu mới - chỉ số giảm tháng thứ ba liên tiếp.

Việc giảm đơn đặt hàng mới đã dẫn đến sự sụt giảm nhẹ về sản lượng. Đây là lần đầu tiên sản lượng giảm trong bốn tháng qua.

Các nhà sản xuất cũng tiếp tục cắt giảm việc làm, với số lượng nhân sự giảm tháng thứ tư liên tiếp. Tốc độ giảm việc làm được đánh giá là mạnh và đáng kể nhất kể từ tháng 5/2024.

Mặt khác, hoạt động mua hàng đã gia tăng nhẹ. Những người trả lời khảo sát cho biết họ mong muốn đảm bảo có đủ hàng hóa đầu vào để phục vụ nhu cầu sản xuất.

Các công ty đang tiếp tục đối mặt với sự chậm trễ trong việc mua nguyên vật liệu, khi thời gian giao hàng của nhà cung cấp bị kéo dài tháng thứ năm liên tiếp. Theo các thành viên nhóm khảo sát, hoạt động vận tải chậm và chi phí vận chuyển tăng là nguyên nhân khiến thời gian giao hàng kéo dài.

Các nhà sản xuất Việt Nam tỏ ra ngần ngại trong việc lưu trữ hàng tồn kho vào đầu năm, khi lượng tồn kho cả hàng mua và hàng thành phẩm đều giảm mạnh. Khảo sát cho thấy, tốc độ giảm hàng tồn kho sau sản xuất là nhanh nhất kể từ tháng 7/2024 và là một trong những mức giảm đáng kể nhất từng được ghi nhận.

Tốc độ tăng chi phí đầu vào đã chậm lại và là mức yếu nhất trong chuỗi 18 tháng tăng giá đầu vào. Mức tăng lần này cũng thấp hơn mức trung bình của lịch sử chỉ số. Ở những nơi có chi phí đầu vào tăng, nguyên nhân được cho là do giá nguyên vật liệu và chi phí vận tải tăng.

Chi phí tăng chậm lại đã giúp các nhà sản xuất có thể hạ giá bán, vực dậy nhu cầu yếu của khách hàng. Theo khảo sát, giá cả đầu ra đã giảm lần đầu tiên trong chín tháng, mặc dù chỉ là giảm nhẹ.

Dù còn nhiều khó khăn, các công ty vẫn duy trì triển vọng lạc quan về sản lượng trong năm tới. Tâm lý kinh doanh tháng 1/2025 đã phục hồi sau mức thấp của 19 tháng được ghi nhận vào tháng trước. Hơn 36% số người trả lời khảo sát dự đoán sản lượng sẽ tăng trong 12 tháng tới, với hy vọng nhu cầu thị trường sẽ phục hồi.

Kết luận lại về triển vọng ngành sản xuất Việt Nam, ông Andrew Harker, Giám đốc Kinh tế tại S&P Global Market Intelligence, cho biết, các nhà sản xuất Việt Nam đã có một khởi đầu đáng thất vọng với tình trạng nhu cầu yếu dẫn đến lượng đơn đặt hàng mới và sản lượng tiếp tục giảm, và tình trạng cắt giảm việc làm là đáng kể hơn. Tuy nhiên, tình hình giá cả đã có phần dịu đi khi tốc độ tăng chi phí chậm lại, từ đó cho phép các công ty giảm giá bán hàng để thúc đẩy nhu cầu.

“Các nhà sản xuất hy vọng rằng tình hình sẽ sớm được cải thiện, và ít nhất là họ đã lạc quan hơn so với thời điểm cuối năm 2024. S&P Global Market Intelligence dự báo sản lượng công nghiệp tăng 4,6% trong năm 2025."

Đỗ Kiều