Doanh nghiệp và nhà đầu tư Mỹ âm thầm nhắm tới dầu khí Canada
Sự quan tâm đang gia tăng trong bối cảnh các mỏ khoan chất lượng cao ở Mỹ ngày càng khan hiếm. Ngày càng nhiều nhà đầu tư, thậm chí cả một số công ty dầu khí Mỹ, âm thầm tìm kiếm cơ hội mua bán trong ngành dầu khí Canada. Theo chia sẻ từ các nguồn tin trong ngành, nguyên nhân chính là do nguồn tài nguyên tốt tại Mỹ đang dần cạn kiệt.

Doanh nghiệp và nhà đầu tư Mỹ âm thầm nhắm tới dầu khí Canada. (Ảnh: AFP)
Đầu tháng này, nhiều công ty khoan của Mỹ đã đổ về thành phố Calgary để tham dự các hội nghị năng lượng do các ngân hàng Canada tổ chức, trùng thời điểm diễn ra lễ hội Stampede nổi tiếng - sự kiện thường niên lớn nhất của thành phố, kết hợp giữa giải trí, kết nối và xúc tiến kinh doanh.
RBC Capital Markets cho biết, tại lễ hội Stampede năm nay, có nhiều tin đồn rằng một nhà khai thác khí đốt lớn của Mỹ là Expand Energy Corp. đang cân nhắc đầu tư vào thị trường Canada.
Trong khi đó, hội nghị năng lượng thường niên của TD Securities ở Calgary ghi nhận lượng nhà đầu tư và doanh nghiệp Mỹ tham gia đông nhất kể từ trước đại dịch COVID-19.
“Nếu ba năm trước anh hỏi tôi, ‘Giới đầu tư có quan tâm đến Canada không?’, tôi sẽ trả lời gần như chắc chắn là không”, ông Scott Barron, Giám đốc ngân hàng đầu tư tại TD Securities ở Calgary, nói. “Nhưng giờ thì tình hình đã thay đổi hoàn toàn”, ông cho biết.
Doanh nghiệp năng lượng Mỹ quay lại với thị trường Canada
Sự quan tâm mới từ Mỹ trái ngược với làn sóng rút vốn khỏi ngành năng lượng Canada kéo dài suốt thập kỷ qua, khi nhiều tập đoàn nước ngoài lần lượt rút khỏi các dự án dầu cát và tài nguyên khác tại đây.
Tuy nhiên, hiện nay khi những mỏ dầu lớn ở Mỹ như lưu vực Permian đang suy giảm và tăng trưởng chững lại, nhiều công ty Mỹ bắt đầu hướng sự chú ý tới vùng đá phiến Montney ở miền Tây Canada - nơi có trữ lượng dồi dào, chi phí cạnh tranh và đang phát triển hạ tầng xuất khẩu LNG.
“Rất nhiều người đến hỏi chúng tôi: ‘Liệu có nên rót vốn vào khu vực Montney không?’” - ông Mike Belenkie, CEO của Advantage Energy (trụ sở tại Calgary), chia sẻ. Đầu năm nay, công ty này từng bị quỹ đầu cơ Mỹ Kimmeridge gây sức ép thay đổi ban lãnh đạo và xem xét khả năng bán công ty. Hiện Kimmeridge đang nắm gần 10% cổ phần của Advantage.
“Nguyên nhân chính là vì Canada vẫn còn một lượng lớn tài nguyên chưa khai thác, nếu so với Mỹ trên cùng một đơn vị. Trong khi đó, Mỹ đang dần cạn kiệt nguồn tài nguyên - đặc biệt là những mỏ chất lượng cao. Chính vì vậy, các công ty Mỹ bắt đầu tự hỏi: ‘Điểm đến tiếp theo sẽ là đâu?’”, ông nói.
Trong suốt một thời gian dài, câu trả lời cho câu hỏi “Tiếp theo nên đi đâu?” chưa bao giờ là Canada - ông Barron nhận định. Ông cho biết, trong vòng 10 năm qua, hàng loạt tập đoàn lớn của nước ngoài như ConocoPhillips, ExxonMobil và Shell đã rút khỏi, hoặc bán bớt tài sản tại Canada. Nguyên nhân là do chi phí khai thác cao, thiếu hạ tầng đường ống và áp lực tuân thủ các tiêu chuẩn về môi trường, xã hội và quản trị doanh nghiệp (ESG).
Tuy nhiên, theo ông, gần đây bắt đầu xuất hiện những tín hiệu cho thấy nhà đầu tư và các công ty nước ngoài đang quay lại quan tâm đến thị trường Canada.
“Chắc chắn chúng tôi đang chứng kiến và nghe thấy sự quan tâm ngày càng nhiều từ các nhà đầu tư và nhà khai thác Mỹ, kể cả các quỹ đầu tư tư nhân, đối với ngành năng lượng Canada”, ông Barron xác nhận. Ông nói thêm, ngân hàng của ông đã ghi nhận số lượng doanh nghiệp Mỹ đăng ký tham gia vào các đợt bán tài sản tại Canada tăng rõ rệt.
“Khi chúng tôi tổ chức các thương vụ mua bán doanh nghiệp, hoặc tài sản, ngày càng có nhiều quỹ đầu tư tư nhân Mỹ xuất hiện, tham gia quá trình đánh giá và tìm kiếm cơ hội mua lại các công ty đó”, ông cho biết.
Theo ông Barron, phần lớn sự quan tâm hiện nay tập trung vào khu vực Montney - một mỏ khí tự nhiên giàu khí lỏng nằm ở vùng giáp ranh giữa British Columbia và Alberta. Đây là khu vực có chi phí khai thác thấp hơn nhiều mỏ tại Mỹ và khai thác ra các loại khí lỏng có giá trị cao, giúp tăng lợi nhuận.
Trong thời gian gần đây, nhiều quỹ đầu tư Mỹ đã tranh thủ mua lại tài sản tại Canada, đặc biệt là ở Montney. Họ thành lập công ty mới, hoặc rót vốn vào các doanh nghiệp tư nhân quy mô vừa và nhỏ, theo các báo cáo và hồ sơ pháp lý.
Dù vậy, ngay cả những người theo dõi sát xu hướng này cũng chưa cho rằng vận may của ngành dầu khí Canada đã thực sự xoay chuyển. Lý do là các tập đoàn lớn vẫn chưa mặn mà với các dự án dầu cát, và đến nay vẫn chưa có thương vụ mua lại lớn nào của doanh nghiệp Mỹ tại Montney - dù dòng vốn từ các quỹ tư nhân đã đổ vào khu vực này.
Tập đoàn khí đốt Mỹ Expand Energy hiện chưa đưa ra bình luận gì về tin đồn cho rằng họ đang tìm kiếm cơ hội đầu tư tại Calgary.
“Hiện tại, xu hướng là các doanh nghiệp Mỹ đang tìm hiểu, nghiên cứu và cập nhật thông tin về thị trường Canada”, ông Barron nói. “Xu hướng này vẫn chưa chuyển thành các thương vụ cụ thể. Chúng tôi thật sự cần một thương vụ đầu tiên diễn ra để xem liệu có tạo ra làn sóng tiếp theo hay không”, ông nói tiếp.
Danh sách dài các bên mua tiềm năng
Ông Belenkie cho biết, ngày càng có nhiều công ty năng lượng Mỹ âm thầm tìm hiểu các tài sản dầu khí tại Canada thông qua các “phòng dữ liệu ảo” - nơi doanh nghiệp chia sẻ thông tin mật với nhà đầu tư, đối tác, hoặc bên mua tiềm năng.
Dù các bên tham gia đều phải ký cam kết bảo mật, nhưng theo ông Belenkie, thông tin về những ai đang quan tâm vẫn thường bị rò rỉ. “Mọi người hay bàn tán. Vì thế, chúng tôi cũng biết được những công ty nào đã tìm đến - và danh sách đó dài lắm”, ông nói.
Các chuyên gia cho rằng, lý do những tin đồn về sự quan tâm của doanh nghiệp Mỹ lại thu hút nhiều chú ý là bởi tiềm lực tài chính mạnh mẽ của họ. Các tập đoàn năng lượng Mỹ có thể rót vốn với quy mô đủ lớn để tạo hiệu ứng lan tỏa, giúp thúc đẩy giá cổ phiếu ngành năng lượng và khẳng định năng lực cạnh tranh toàn cầu của Canada.
Làn sóng quan tâm này đặc biệt là tín hiệu tích cực với các công ty Canada đang cần bán tài sản.
Ông Geoff Cain, CEO của công ty tư nhân Halo Exploration, cho biết có khoảng 20 tổ chức nước ngoài đang quan tâm đến một công ty dầu khí đại chúng đang rao bán tài sản gần khu vực khai thác của Halo tại Montney và Duvernay.
“Lâu rồi tôi mới thấy thị trường nhộn nhịp như vậy”, ông Cain nói. “Có một số quỹ đầu tư tư nhân và các nhóm từ Mỹ có tiềm lực tài chính mạnh đang để mắt tới các công ty khai thác ở Canada - đó là tín hiệu tích cực cho cả ngành”, ông nhận định.
Ông chia sẻ thêm, ngoài những tập đoàn như Canadian Natural Resources, hay Tourmaline Oil Corp., phần lớn các công ty dầu khí còn lại ở Canada thời gian qua đều thiếu vốn, gần như không nhận được hỗ trợ từ các quỹ đầu tư tư nhân trong nước, hay các tổ chức tài chính để mở rộng quy mô.
“Làm trong ngành này rất vất vả”, ông Cain nói. “Chúng tôi cần thêm sự quan tâm, cần thêm dòng vốn đổ vào các vùng khai thác. Đã lâu rồi chúng tôi mới thấy có chút hy vọng trở lại”, ông kết luận.