Doanh số bán hàng của Tesla lần đầu tiên 'tuột dốc' khi đối thủ cạnh tranh đang lên

Công ty cho biết họ đã giao 1.789.226 xe trên toàn thế giới trong năm 2024, giảm nhẹ so với 1.808.581 xe vào năm 2023. Trong ba tháng cuối năm 2024, Tesla đã giao 495.570 xe, tăng so với 484.507 xe trong quý IV năm 2023.

Doanh số giao hàng trong quý IV/2024 là tốt nhất từ trước đến nay đối với Tesla, nhưng không đủ để bù đắp cho doanh số bán hàng chậm chạp vào đầu năm.

Cổ phiếu Tesla, vốn đã tăng mạnh trong những tháng gần đây, đã giảm 6% vào ngay ngày đầu năm mới 2025.

Tesla và giám đốc điều hành của công ty, Elon Musk, phần lớn đã tạo ra thị trường xe điện khi bắt đầu bán mẫu xe sedan Model 3 vào năm 2017, được cho là chiếc xe chạy bằng pin đầu tiên có giá cả, hiệu suất và phạm vi hoạt động thu hút được lượng lớn người mua chính thống. Tesla vẫn chiếm gần một nửa tổng số xe điện được bán tại Mỹ.

Nhưng các hãng sản xuất ô tô như BYD tại Trung Quốc, General Motors, Kia-Hyundai, Volkswagen và BMW đã thách thức sự thống trị của Tesla, thường là với các mẫu xe có thiết kế mới hơn và giá thấp hơn.

BYD, công ty gần như đã bắt kịp Tesla với tư cách là công ty dẫn đầu thế giới về doanh số bán ô tô chạy hoàn toàn bằng pin, đã bán được 1,76 triệu xe điện vào năm 2024, tăng so với 1,6 triệu xe của năm trước.

Không giống như Tesla, BYD cũng bán cả xe hybrid cắm điện sử dụng xăng và điện, vốn đã trở nên phổ biến ở Trung Quốc. Năm ngoái, công ty đã bán được 2,49 triệu xe hybrid, tăng vọt so với 1,44 triệu xe vào năm 2023.

Các nhà phân tích Phố Wall đã kỳ vọng Tesla sẽ báo cáo mức tăng nhẹ về doanh số bán ô tô trong năm. Trong chín tháng đầu năm, doanh số bán xe Tesla đã giảm tại Mỹ, Châu Âu và Trung Quốc, theo dữ liệu của ngành và ước tính của các nhà phân tích. Doanh số bán xe Tesla giảm mặc dù doanh số bán xe điện nói chung trong 11 tháng đầu năm tăng 25% trên toàn cầu, Rho Motion, một công ty nghiên cứu cho hay.

Nhưng các nhà đầu tư phần lớn không quan tâm đến số liệu bán hàng, thay vào đó tập trung vào nỗ lực của Tesla trong việc phát triển những chiếc xe có thể tự lái mà không cần sự can thiệp của con người và vào các sản phẩm khác như rô-bốt hình người không có khả năng tạo ra doanh thu trong nhiều năm.

Tesla cũng bán pin được sử dụng để lưu trữ năng lượng tái tạo tại nhà và doanh nghiệp. Tesla cho biết doanh số bán các sản phẩm đó tăng vọt 60% so với quý thứ ba và tăng hơn bốn lần so với một năm trước đó, đủ để lưu trữ 11 gigawatt-giờ năng lượng.

Cổ phiếu Tesla đã tăng mạnh kể từ đầu tháng 11 khi các nhà đầu tư đặt cược rằng Tổng thống đắc cử Donald J. Trump sẽ xóa bỏ các rào cản pháp lý đối với xe tự lái, mà ông Musk mô tả là trọng tâm đối với tương lai của Tesla. Ông Musk đã chi hơn 250 triệu USD để giúp ông Trump đắc cử và đã trở thành một trong những cố vấn quan trọng nhất của ông.

Nhưng Tesla "không kiếm đủ tiền để biện minh cho giá cổ phiếu", Leonard Kostovetsky, phó giáo sư tại Trường Kinh doanh Zicklin thuộc Cao đẳng Baruch nhận định. "Mọi người đang biện minh cho điều đó dựa trên những điều sẽ xảy ra trong tương lai".

Các nhà đầu tư dường như cũng không lo ngại rằng sự ủng hộ mạnh mẽ của ông Musk đối với ông Trump và các nhà lãnh đạo cánh hữu ở các quốc gia khác đã khiến những người mua Tesla tiềm năng xa lánh, những người có xu hướng thiên tả về mặt chính trị.

Ông Trump đã hứa sẽ xóa bỏ các chương trình liên bang có lợi cho Tesla, bao gồm trợ cấp cho sản xuất pin tại Mỹ và khoản tín dụng thuế 7.USD cho người mua xe điện. Việc xóa bỏ các ưu đãi sẽ gây tổn hại cho các đối thủ cạnh tranh nhiều hơn là Tesla.

Reuters cho biết nhóm chuyển giao của ông Trump đã thảo luận về việc chấm dứt khoản trợ cấp 7.500 USD như một phần của nỗ lực cải cách thuế rộng hơn. Tuy nhiên đáng chú ý là theo báo cáo từ nguồn tin giấu tiên, đại diện của Tesla Inc. cũng ủng hộ việc chấm dứt tín dụng.

Việc bãi bỏ khoản trợ cấp - một thành phần chính trong dự luật khí hậu mang tính biểu tượng của Tổng thống Joe Biden, Đạo luật giảm lạm phát - sẽ giáng một đòn mạnh vào việc áp dụng EV tại Mỹ, vốn đã chững lại do giá xe vẫn cao và cơ sở hạ tầng sạc không đồng đều. Ông Trump trước đây đã nói rằng ông sẽ đảo ngược các chính sách EV của ông Biden ngay trong ngày đầu tiên nhậm chức.

“Người dân Mỹ đã bầu lại Tổng thống Trump với số phiếu áp đảo, trao cho ông quyền thực hiện những lời hứa mà ông đã đưa ra trong chiến dịch tranh cử”, Karoline Leavitt, phát ngôn viên của nhóm chuyển giao quyền lực của ông Trump cho biết. “Ông ấy sẽ thực hiện”.

Ông Trump sẽ cần sự chấp thuận của Quốc hội để bãi bỏ IRA, vốn đã được chấp thuận theo cuộc bỏ phiếu theo đường lối đảng phái vào tháng 8 năm 2022. Nhóm chuyển giao quyền lực của ông đã xác định một số chính sách trong luật sẽ khó có thể bãi bỏ vì một số chương trình đã bắt đầu phân bổ tiền, bao gồm cả cho các tiểu bang do Đảng Cộng hòa thống trị, Reuters cho biết.

Các nhà phân tích dự đoán doanh số bán xe Tesla và các mẫu xe điện khác sẽ tăng đột biến trong những tháng tới khi người mua Mỹ vội vàng tận dụng các ưu đãi trước khi chúng biến mất.

Tesla đã hứa sẽ bắt đầu bán một chiếc ô tô vào năm 2025 với giá chỉ 25.000 USD, mở rộng số lượng người có khả năng mua một chiếc xe điện. Nhưng vấn đề đáng nói là công ty vẫn chưa đưa ra nguyên mẫu và ông Musk đã cung cấp rất ít thông tin chi tiết về sản phẩm.

Nam Nguyễn