Đọc trong im lặng, đọc ở quán bar và xu hướng đọc cùng cộng đồng

Với sự gia tăng của các câu lạc bộ sách do người nổi tiếng dẫn dắt cùng sự phổ biến của cộng đồng yêu sách trên mạng xã hội BookTok, ý tưởng về việc cùng nhau đọc sách ngày càng thu hút sự chú ý của cộng đồng. Trong đó, những người trẻ đang bị cuốn hút với những mô hình câu lạc bộ mới lạ, thay vì các câu lạc bộ sách truyền thống như trước.

Clayton Childress, Phó giáo sư xã hội học tại Đại học British Columbia, đánh giá: “Sự quan tâm ngày càng tăng đối với các câu lạc bộ sách là một điều tốt cho mọi người và cho cả xã hội. Câu lạc bộ sách là nơi mọi người chia sẻ về những chủ đề có ý nghĩa trong một tình huống thoải mái", Childress cho biết.

Đọc sách giúp kéo khách tới quán bar

Những cuộc trò chuyện thân mật và gợi mở về sách như vậy đang diễn ra rất tự nhiên vào thứ ba mỗi tuần tại quán bar theo chủ đề sách Famous Last Words của Marlene Thorne tại Toronto, Canada.

Được mở cửa từ năm 2016, quán bar này đã tổ chức một số sự kiện liên quan đến sách, như trao đổi sách, câu đố về sách và cả các câu lạc bộ sách.

Chủ quán Thorne cho biết: "Ý tưởng về một quán bar sách dường như khá buồn cười khi chúng tôi ra mắt". Nhưng chính các sự kiện về sách đã biến thứ ba trở thành tối đông khách nhất của họ, cùng hai buổi tối cuối tuần thứ sáu và thứ bảy.

Chủ quán Thorne pha đồ uống được truyền cảm hứng từ sách. Ảnh: CBC.

Và mỗi tháng một lần, Thorne sẽ tổ chức một câu lạc bộ sách nội bộ và thiết kế một loại cocktail riêng dựa trên cuốn sách chủ đề họ đọc trong tháng đó. Món nước cocktail tháng 7, Fifteen Dogs, dựa trên món nước chính Toronto Sour và thêm thành phần lấy cảm hứng từ cuốn tiểu thuyết được đọc trong tháng Fifteen Dogs, từng đoạt giải Giller Prize của André Alexis.

Thorne cho biết đây là một "điểm nhấn thú vị" thu hút người trẻ tuổi. Hầu hết người tham dự đều ở độ tuổi 20-40.

"Thật tuyệt khi phần lớn mọi người trong quán bar đều đang đọc sách, nói về sách hoặc bằng cách nào đó đang thưởng thức văn học. Điều đó khiến trái tim tôi rung động", Thorne chia sẻ.

Ngoài ý tưởng kết hợp sách và đồ uống, một thư viện ở Edmonton, Alberta, Canada đã thành lập một câu lạc bộ sách vào tháng 1/2023, trong đó kết hợp văn học với ẩm thực.

Theo đó, để thu hút mọi người đến với các câu lạc bộ sách, thư viện Stanley A. Milner đã quyết định kết hợp hoạt động đọc sách với một trong những sự kiện phổ biến nhất tại thư viện là nấu ăn.

Câu lạc bộ được đặt tên là Food for Thought: Culinary và những người tham dự sẽ làm một món ăn lấy cảm hứng từ cuốn sách được đọc trong tháng. Hiện tại, câu lạc bộ này có hai nhóm với tổng cộng 10-15 thành viên. Họ sẽ họp một lần mỗi tháng để cùng nhau nấu ăn và đọc sách.

Cuốn sách chủ đề trong tháng 7 là cuốn tiểu thuyết đầu tay của Francesca Ekwuyasi Butter Honey Pig Bread. Ảnh: CBC.

Trong buổi họp sắp tới, thủ thư Victoria Reap, cũng là người tổ chức câu lạc bộ sách, đã quyết định làm món ăn lấy cảm hứng từ cuốn Circe của Madaline Miller. Theo đó, họ sẽ dùng món "thịt lợn" chay (thực ra là mít) và một đĩa salad Hy Lạp.

Reap cho biết sự kết hợp này "có chút hài hước" vì nó lấy cảm hứng từ cảnh nữ thần Hy Lạp Circe biến đàn ông thành lợn.

Bà chia sẻ: "Việc có thể nấu ăn, ăn cùng nhau và chia sẻ suy nghĩ thực sự làm mọi người hài lòng".

Xu hướng đọc sách cùng cộng đồng

Đối với những người hướng nội, thích sự yên tĩnh, cũng đang có một mô hình câu lạc bộ sách phù hợp với họ: Câu lạc bộ sách im lặng. Được thành lập tại San Francisco, Mỹ vào năm 2012, mô hình này hiện có hơn 1.000 chi hội trên 50 quốc gia.

Những người sáng lập câu lạc bộ không thích cách họ phải vội vã hoàn thành những cuốn sách đã chọn tại các câu lạc bộ truyền thống hoặc chịu áp lực phải nói điều gì đó độc đáo hay có vẻ thông minh. "Sẽ thật tuyệt nếu có một câu lạc bộ nơi bạn có thể hưởng thụ sách, gặp gỡ bạn bè và không cần làm bài tập đọc sách khi về nhà”, họ tự hỏi.

Chính điều này đã thu hút Jennifer Ellis, một người yêu sách 44 tuổi đến từ Toronto, Canada, đến tham gia một chi hội của câu lạc bộ. Tại đây, họ không tổ chức buổi đọc sách bắt buộc thường kỳ, không có địa điểm cố định (một số thành viên có thể chọn gặp mặt trực tiếp nhưng một số khác thì gặp mặt trực tuyến) và không bắt buộc phải thảo luận.

Một buổi họp trực tiếp của câu lạc bộ sách im lặng ở Toroton. Ảnh: CBC.

Ellis thường tham gia bằng hình thức trực tuyến, vào phòng Zoom của nhóm và lặng lẽ đọc một cuốn sách mà họ chọn trong một giờ. Sau đó, mọi người có thể chia sẻ suy nghĩ của mình về bất cứ điều gì họ đang đọc.

"Nếu có những buổi bạn tham gia và không muốn nói gì, điều đó hoàn toàn thoải mái”, bà Ellis chia sẻ.

Có thể thấy dù tổ chức câu lạc bộ sách ở hình thức nào, xu hướng kết nối cộng đồng vẫn đang được các tín đồ yêu sách giữ gìn.

Theo một cuộc khảo sát về thói quen đọc sách của người Canada do BookNet, một tổ chức phi lợi nhuận theo dõi doanh số bán sách và lưu thông sách tại nước này thực hiện, trong số 1.000 người tham gia khảo sát đã đọc ít nhất một cuốn sách vào năm 2023, 33% đã tham gia các câu lạc bộ sách, cả trực tiếp và trực tuyến.

BookNet cũng lưu ý rằng 80% người tham gia câu lạc bộ sách có độ tuổi từ 18-44.

Ellis, người đã tham gia câu lạc bộ sách im lặng trong suốt 6 năm, cũng đánh giá cao tính hiệu quả của mô hình này và nói rằng các thành viên có thể đưa ra nhiều gợi ý hay.

"Tôi thực sự thích nghe mọi người nói về những cuốn sách mà họ hứng thú. Chúng có thể không phải là sở thích của tôi nhưng sau khi được giới thiệu thì tôi có thể thích thú đọc thử", Ellis chia sẻ.

Minh Hoa