Đối ngoại nhân dân sẵn sàng cùng cả nước bước vào kỷ nguyên mới
Hoạt động đối ngoại nhân dân cần vượt ra khỏi tư duy cũ để đạt tới tầm khu vực và quốc tế - đó là khẳng định của Chủ tịch Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam Phan Anh Sơn với phóng viên TTXVN khi chia sẻ về công tác đối ngoại nhân dân năm 2024 và định hướng hoạt động trong năm 2025, nhân dịp đất nước bước vào Xuân mới Ất Tỵ.
Thành tựu nổi bật trong công tác đối ngoại nhân dân của Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam năm 2024 là gì, thưa ông?
Năm 2024 là một năm mà công tác đối ngoại của Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam được triển khai rất toàn diện, hiệu quả. Chúng tôi đã tổ chức 43 đoàn ra, 28 đoàn vào; trên 1.000 hoạt động đối ngoại tại chỗ, 5 hội nghị, hội thảo quốc tế. Trong đó, nổi bật là sự tham gia của Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam vào các hoạt động đối ngoại cấp cao của Lãnh đạo Đảng, Nhà nước.
Chúng tôi tham gia tháp tùng 7 đoàn cấp cao của Lãnh đạo Đảng, Nhà nước thăm làm việc tại 9 nước, trong đó phối hợp, chủ trì tổ chức 9 hoạt động Lãnh đạo Đảng Nhà nước ta gặp gỡ bạn bè, nhân dân các nước và Lãnh đạo các nước gặp gỡ nhân dân Việt Nam.
Các hoạt động đối ngoại nhân dân trong khuôn khổ đối ngoại cấp cao không chỉ thể hiện sự coi trọng của Lãnh đạo Đảng và Nhà nước đối với đối ngoại nhân dân nói chung và Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam nói riêng, mà còn thể hiện sự trân trọng của Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam đối với tình cảm, tình đoàn kết và sự ủng hộ, giúp đỡ của nhân dân các nước dành cho Việt Nam, góp phần xây dựng nền tảng xã hội tích cực, thuận lợi cho quan hệ của Việt Nam với nhân dân các nước.
Bên cạnh đó, chúng tôi chủ trì và phối hợp đón nhiều đoàn đối ngoại nhân dân do lãnh đạo, nguyên lãnh đạo các nước, lãnh đạo các đảng chính trị, lãnh đạo các bộ, ngành của các nước thăm làm việc tại Việt Nam… cũng như tổ chức nhiều hoạt động đối ngoại nhân dân với các đối tác quan trọng hay những hoạt động rất "mới" trong công tác dân chủ - nhân quyền.
Nổi bật là cử đoàn tham dự Hội thảo quốc tế về tôn giáo và pháp quyền tại Đại học BYU (Hoa Kỳ) và làm việc với một số cơ quan của Hoa Kỳ có chức năng xây dựng, ban hành các báo cáo về tôn giáo, nhân quyền; đón, thu xếp chương trình thăm và làm việc tại Việt Nam cho đoàn các mục sư Tin lành quốc tế và thân nhân, đón tiếp đoàn các tình nguyện viên trẻ của Giáo hội Thánh hữu ngày sau của chúa Jesus…
Những hoạt động này góp phần quan trọng tăng cường sự hiểu biết, hợp tác giữa các tổ chức tôn giáo quốc tế và Việt Nam; "gây dựng các hạt giống hữu nghị, hợp tác" mới trong quan hệ Việt Nam – Hoa Kỳ.
Năm 2024, chúng tôi cũng đã tập trung đa dạng hóa các hoạt động đối ngoại nhân dân nhằm tăng cường giáo dục truyền thống về quan hệ hữu nghị giữa Việt Nam với các nước; tranh thủ các hoạt động đối ngoại nhân dân để kết nối hợp tác đầu tư các doanh nghiệp Việt Nam với doanh nghiệp các nước thông qua các hoạt động chia sẻ thông tin cho các nhà đầu tư nước ngoài về chính sách của Việt Nam.
Liên hiệp đã làm tốt công tác tri ân, tôn vinh sự đóng góp của bạn bè, đối tác quốc tế, đã trao tặng Kỷ niệm chương "Vì Hòa bình, hữu nghị giữa các dân tộc" của cho 21 cá nhân là các Đại sứ, Tổng Lãnh sự và người nước ngoài...
Công tác đối ngoại nhân dân đa phương cũng để lại dấu ấn nổi bật. Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam và các tổ chức thành viên tham gia tích cực và đóng góp có trách nhiệm vào các hoạt động trong khuôn khổ các cơ chế, diễn đàn đa phương truyền thống như Liên hợp quốc, ASEAN, Hội đồng Hòa bình thế giới, Phong trào Hòa bình Nhật Bản, Phong trào Quốc tế ngữ toàn cầu, Diễn đàn Xã hội Thế giới... không chỉ góp phần bảo vệ lợi ích quốc gia - dân tộc, đặc biệt là trong các vấn đề dân chủ - nhân quyền, chủ quyền biển đảo mà còn đóng góp chung cho phong trào nhân dân thế giới vì hòa bình và phát triển bền vững.
Một trong những nhiệm vụ của đối ngoại nhân dân là vận động nguồn lực nước ngoài và triển khai công tác người Việt Nam ở nước ngoài, góp phần tích cực trong phát triển kinh tế - xã hội. Ông có thể chia sẻ cụ thể hơn những kết quả đạt được trong thực hiện nhiệm vụ này của Liên hiệp và các tổ chức thành viên trong năm qua?
Về vận động nguồn lực nước ngoài, đặc biệt là thông qua các tổ chức phi chính phủ nước ngoài, ước tính năm 2024 tổng giá trị giải ngân viện trợ đạt khoảng 230 triệu USD. Hưởng ứng lời kêu gọi của Liên hiệp, các tổ chức phi chính phủ nước ngoài đã viện trợ khắc phục hậu quả cơn bão số 3 - bão Yagi bằng tiền mặt và hiện vật, giá trị quy đổi gần 220 tỷ đồng.
Đây là kết quả hết sức có ý nghĩa, vì nguồn vốn này tập trung đầu tư cho các dự án trong lĩnh vực y tế, giáo dục, phát triển năng lực, xóa đói giảm nghèo; đối tượng thụ hưởng là người già, phụ nữ, trẻ em, người khuyết tật… ở vùng sâu vùng xa, biên giới, những khu vực đặc biệt khó khăn.
Trong năm, các tổ chức phi chính phủ nước ngoài có yếu tố người Việt Nam ở nước ngoài đã viện trợ khoảng 10 triệu USD cho các chương trình, dự án tại Việt Nam. Trong số hơn 300 tổ chức phi chính phủ nước ngoài đang hoạt động tại Việt Nam, có 44 tổ chức phi chính phủ nước ngoài có người sáng lập, chủ tịch, trưởng đại diện, người chịu trách nhiệm về hoạt động của tổ chức tại Việt Nam là Việt kiều, đã triển khai nhiều chương trình, dự án, phi dự án hỗ trợ phát triển tại Việt Nam.
Các tổ chức phi chính phủ nước ngoài có yếu tố người Việt Nam ở nước ngoài tích cực tham gia phong trào "Xóa nhà tạm, nhà dột nát" do Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát động, nhiều tổ chức bày tỏ sự quan tâm, bước đầu đã tiến hành khảo sát tại các địa phương, có các cam kết viện trợ trong năm 2025...
Thông qua các hoạt động đối ngoại nhân dân, đã vận động 2 triệu người Việt Nam tại Hoa Kỳ và gần 30.000 sinh viên đang học tập tại đây chấp hành tốt pháp luật nước sở tại và chung tay hướng về xây dựng đất nước, trở thành đại sứ thiện chí của Việt Nam tại nước sở tại, làm cầu nối thúc đẩy quan hệ song phương.
Trong bối cảnh mới và để đáp ứng yêu cầu của kỷ nguyên mới của dân tộc, ông cho biết công tác đối ngoại nhân dân đặt ra những mục tiêu, nhiệm vụ, phương hướng tổng thể nào trong năm 2025?
Có thể nói, đối ngoại nhân dân Việt Nam, trong đó có các tổ chức thuộc hệ thống Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam đã đồng hành cùng đất nước qua các kỷ nguyên của dân tộc, có những đóng góp tích cực cho hai cuộc kháng chiến giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước, giải quyết hậu quả chiến tranh, cũng như xây dựng và phát triển đất nước.
Sau những thành tựu to lớn của gần 40 năm tiến hành đổi mới, trong bối cảnh "thế giới đang trong thời kỳ thay đổi có tính thời đại, đất nước ta đang đứng trước khởi điểm lịch sử mới, kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam" như đánh giá của Tổng Bí thư Tô Lâm, để phát huy truyền thống, tận dụng tiềm lực, vị thế của đất nước, ưu thế của đối ngoại nhân dân, hỗ trợ đắc lực, hiệu quả cho đối ngoại Đảng và ngoại giao Nhà nước, năm 2025, Liên hiệp sẽ tiếp tục quán triệt sâu sắc và triển khai thực hiện đúng đắn, có hiệu quả đường lối đối ngoại của Đại hội Đảng lần thứ XIII, Chỉ thị số 12-CT/TW, tiếp tục đưa các Nghị quyết, Chỉ thị đi vào thực tiễn hành động và triển khai chính sách. Đồng thời tiếp tục nâng cao vai trò, vị thế công tác đối ngoại nhân dân trong hệ thống chính trị Việt Nam, bảo đảm vai trò, vị trí của đối ngoại nhân dân xứng tầm với nhiệm vụ được Đảng và Nhà nước giao phó.
Liên hiệp sẽ tập trung triển khai hiệu quả các hoạt động đối ngoại theo kế hoạch được giao, đặc biệt là chủ động tham mưu với lãnh đạo Đảng và Nhà nước tham gia và tổ chức các hoạt động đối ngoại nhân dân trong khuôn khổ đối ngoại cấp cao, triển khai các hoạt động đối ngoại gắn với các ngày lễ lớn của đất nước, kỷ niệm quan hệ ngoại giao với các nước trên thế giới; đa dạng hóa các hoạt động đối ngoại nhân dân và tham gia tích cực, có trách nhiệm hơn nữa vào các diễn dàn đa phương.
Chúng tôi sẽ tập trung tổ chức thật tốt các hoạt động quan trọng của Liên hiệp là Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VII và Hội nghị quốc tế lần thứ V về tăng cường hợp tác với các tổ chức phi chính phủ nước ngoài và các đối tác quốc tế.
Để hoàn thành được những mục tiêu trên, Liên hiệp cần tiếp tục đổi mới mạnh mẽ hơn nữa tư duy, cách tiếp cận, sáng tạo hơn trong triển khai, tổ chức hoạt động đối ngoại, cần "dám nghĩ, dám làm, vượt ra khỏi khuôn khổ những tư duy cũ, những lĩnh vực quen thuộc để có suy nghĩ và hành động vượt tầm quốc gia, đạt tới tầm khu vực và quốc tế" như chỉ đạo của cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.
Cùng với đó, tiếp tục củng cố, sắp xếp tổ chức bộ máy Liên hiệp ở Trung ương và địa phương theo hướng tinh, gọn, mạnh, hiệu lực, hiệu quả, thống nhất; xây dựng và triển khai các chương trình đào tạo, tập huấn cho toàn bộ hệ thống, phù hợp với từng đối tượng cán bộ, công chức.
Nhân dịp Xuân Ất Tỵ - 2025, thay mặt Đảng đoàn, Đảng ủy và Lãnh đạo Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam, tôi xin gửi đến những người làm công tác đối ngoại nhân dân lời chúc tốt đẹp nhất. Tôi hy vọng và tin tưởng rằng đối ngoại nhân dân sẽ hoàn thành xuất sắc các mục tiêu nhiệm vụ đã đề ra, góp phần cùng toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta củng cố những thành tựu vĩ đại của 40 năm thực hiện công cuộc đổi mới do Đảng khởi xướng và lãnh đạo, sẵn sàng cùng cả nước bước vào kỷ nguyên mới – kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
Trân trọng cảm ơn ông!