Đối ngoại quốc phòng cùng đất nước bước vào kỷ nguyên mới

Tình hình thế giới đang diễn biến hết sức phức tạp trên bình diện rộng và nhiều lĩnh vực khác nhau như chính trị, kinh tế, quốc phòng, an ninh... Sự cạnh tranh giữa các nước lớn diễn ra quyết liệt về mọi mặt. Xung đột vũ trang không phải xảy ra ở một nơi mà nhiều nơi trên thế giới và đã xuất hiện các hình thức chiến tranh ủy nhiệm, tác chiến công nghệ cao vô cùng khó lường. Trong khi đó, biến đổi khí hậu, dịch bệnh và các vấn đề an ninh phi truyền thống vẫn rất phức tạp.

Câu hỏi đặt ra là: Trong tình hình đó, đối ngoại quốc phòng phải xác định những nhiệm vụ trọng tâm nào?

Trước hết, đối ngoại quốc phòng phải quán triệt các quan điểm, đường lối của Đảng, nhất là các nghị quyết gần đây và đặc biệt là Nghị quyết Trung ương 8, khóa XIII về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, các nghị quyết của Quân ủy Trung ương, chỉ thị của lãnh đạo Bộ Quốc phòng. Mỗi cán bộ, đảng viên, các cơ quan chuyên trách về đối ngoại cũng như những cán bộ trực tiếp làm công tác đối ngoại quốc phòng phải hiểu tường tận các nội dung đó và tự đào sâu suy nghĩ để tiếp tục có niềm tin tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Đảng, biến quyết tâm thành hành động cụ thể.

Trong tình hình mới hiện nay, hợp tác quốc phòng song phương có thể được coi là cốt lõi của lĩnh vực đối ngoại quốc phòng, bởi sự hợp tác ấy góp phần tạo niềm tin chính trị. Tăng cường hợp tác quốc phòng song phương với các nước cũng mở ra cơ hội để Quân đội ta xây dựng đội ngũ sĩ quan có năng lực, trình độ cao và đẩy nhanh phát triển về khoa học kỹ thuật quân sự, góp phần đưa Quân đội tiến lên hiện đại, đồng thời học hỏi các nước về khâu tổ chức, huấn luyện. Tuy nhiên, mỗi hoạt động hợp tác cần chuẩn bị kỹ càng về nội dung và cải tiến về phương pháp tiến hành để hiệu quả ngày càng cao.

Đại tướng Phan Văn Giang, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Việt Nam và Thượng tướng Đổng Quân, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Trung Quốc tham quan Công viên Logistics Viettel Lạng Sơn trong khuôn khổ Giao lưu hữu nghị quốc phòng biên giới Việt Nam - Trung Quốc lần thứ 9, tháng 4-2025. Ảnh: TUẤN HUY

Trong khi đó, đối ngoại quốc phòng đa phương, cụ thể là các diễn đàn đa phương tiếp tục là cơ hội để khẳng định các quan điểm của Đảng, Nhà nước và Quân đội ta về giữ vững độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ, giải quyết mọi tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, thông qua đối thoại và dựa trên luật pháp quốc tế. Thúc đẩy đối ngoại quốc phòng đa phương cũng giúp thế giới hiểu rõ hơn về đất nước, con người và Quân đội nhân dân Việt Nam anh dũng, kiên cường, thủy chung, yêu chuộng hòa bình và đầy tinh thần trách nhiệm với cộng đồng quốc tế. Điều đó đã được chứng minh khi chúng ta cử lực lượng tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc hay cứu hộ, cứu nạn quốc tế.

Cũng cần xác định phần “nội dung” trọng tâm của các hoạt động đối ngoại quốc phòng, bởi lễ tân dù rất quan trọng và cần thiết nhưng không phải là yếu tố quyết định. Với mỗi "đối tác", "đối tượng", cần xác định rõ hợp tác thế nào, đấu tranh ra sao để xây dựng đối sách đối ngoại tối ưu. Và phải luôn luôn nhớ lời dạy “dĩ bất biến ứng vạn biến” của Bác Hồ trong triển khai các hoạt động đối ngoại, coi mỗi lần xuất quân làm công tác đối ngoại quốc phòng như một “trận đánh không tiếng súng” và phải tính toán đến mục tiêu, kết quả cụ thể.

Bản thân các cơ quan chủ trì hoạt động đối ngoại quốc phòng và các cán bộ chuyên trách cần nêu cao tinh thần đoàn kết, nhất trí cao để vượt qua khó khăn, thử thách vì “một cây làm chẳng nên non, ba cây chụm lại nên hòn núi cao”. Cùng với đó, cần có sự gắn kết và phối hợp, hiệp đồng chặt chẽ hơn giữa các cơ quan chuyên trách, chủ trì về đối ngoại quốc phòng với các cơ quan, đơn vị liên quan đến hoạt động này. Muốn việc nhanh và trôi chảy thì cơ quan chủ trì phải vào cuộc, trực tiếp tham mưu, kiểm tra, đôn đốc chứ không thể chỉ phối hợp bằng văn bản, giấy tờ.

Nhưng để làm được như vậy cần sự chuẩn bị có chiều sâu, trước hết về mặt con người. Đối ngoại quốc phòng hiện nay đòi hỏi một đội ngũ cán bộ có bản lĩnh chính trị cao, trí tuệ, kinh nghiệm, dám nghĩ, dám làm và có khả năng dự báo trước tình hình, đề xuất nhiều phương án cho mỗi hoạt động, sự kiện cụ thể. Cũng chính vì vậy, khi cử cán bộ làm công tác đối ngoại quốc phòng, cần tránh khuynh hướng vì nể nang mà chấp nhận cán bộ thiếu năng lực, dẫn đến tình trạng “có người nhưng việc không chuyển”.

Đối ngoại quốc phòng đang đứng trước những nhiệm vụ khó khăn, phức tạp để đáp ứng yêu cầu thực tiễn trong kỷ nguyên mới của đất nước. Nhưng thế hệ đi trước chúng tôi tin rằng, với năng lực, quyết tâm và tinh thần không ngừng hoàn thiện mình, các đồng chí, đồng đội làm công tác đối ngoại quốc phòng hiện nay chắc chắn sẽ hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

NGUYỄN LÝ