Đối thoại cấp Bộ trưởng về Thương mại: Bước tiến quan trọng trong quan hệ hợp tác Việt Nam - Australia
Đối thoại cấp Bộ trưởng Thương mại Việt Nam-Australia có ý nghĩa đặc biệt, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong quan hệ hợp tác thương mại giữa hai nước.
Ngày 5/3, tại Melbourne, Australia đã diễn ra Đối thoại cấp Bộ trưởng về Thương mại Việt Nam – Australia giữa Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên và Bộ trưởng Phụ trách Thương mại và Du lịch Australia Don Farrell.
Phát biểu tại Đối thoại, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên vui mừng khi gặp lại Bộ trưởng Don Farrell sau Hội nghị cấp Bộ trưởng WTO lần thứ 13 tại Abu Dhabi vào tuần trước. Đồng thời chúc mừng Bộ trưởng Don Farrell đã chủ trì rất thành công Hội nghị Bộ trưởng Nhóm CAIRN (Ken) lần thứ 13 nhân dịp MC13 với nhiều kết quả quan trọng.
Cùng đó, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cũng gửi lời chào tới Bộ trưởng Don Farrell và các đồng nghiệp tại Bộ Ngoại giao và Thương mại Australia. Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho rằng, trong bối cảnh lịch làm việc bận rộn của Hội nghị cấp cao đặc biệt ASEAN - Australia và hàng loạt các hoạt động bên lề, rất cảm ơn Ngài Bộ trưởng Don Farrell đã thu xếp thời gian để đồng chủ trì Kỳ họp lần thứ nhất Đối thoại cấp Bộ trưởng về Thương mại Việt Nam – Australia.
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, năm 2023 vừa qua là dấu mốc quan trọng trong quan hệ hữu nghị giữa Việt Nam và Australia, kỷ niệm 50 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao song phương với nhiều hoạt động cấp cao giữa hai nước. Hai Bộ trưởng vui mừng khi Bản ghi nhớ thành lập cơ chế Đối thoại cấp Bộ trưởng về Thương mại đã chính thức được ký kết và trao dưới sự chứng kiến của Thủ tướng Chính phủ hai nước nhân chuyến thăm cấp cao của Thủ tướng Althony Albanese tới Việt Nam vào tháng 6/2023. Và ngày hôm nay, cũng nhân chuyến thăm cấp cao của Thủ tướng Chính phủ Việt Nam tới Australia, hai Bộ trưởng đã cùng nhau đồng chủ trì Kỳ họp đầu tiên của cơ chế này.
Đối thoại cấp Bộ trưởng Thương mại là cơ chế hợp tác thương mại song phương cấp cao chính thức đầu tiên giữa Việt Nam và Australia. Kỳ họp lần này có ý nghĩa đặc biệt, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong quan hệ hợp tác thương mại giữa hai nước, đồng thời góp phần vào thành công chuyến công tác của Thủ tướng Chính phủ Việt Nam tới Australia lần này.
Nhân dịp này, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên trân trọng cảm ơn và đánh giá rất cao sự tích cực, chủ động, hợp tác chặt chẽ, thường xuyên và hiệu quả của Bộ Ngoại giao và Thương mại Australia, Đại sứ quán Australia tại Việt Nam với các đơn vị của Bộ Công Thương. Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên tin tưởng rằng, với cơ chế này, Việt Nam và Australia sẽ cùng nhau trao đổi và đưa ra đề xuất hợp tác, các biện pháp hỗ trợ tháo gỡ khó khăn hiệu quả cho doanh nghiệp hai nước, góp phần thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa quan hệ hợp tác thương mại Việt Nam – Australia, xứng tầm với quan hệ Đối tác Chiến lược toàn diện mà Lãnh đạo hai nước sẽ chính thức đưa ra Tuyên bố chung trong chuyến thăm lần này.
Cũng tại Đối thoại, Bộ trưởng Phụ trách Thương mại và Du lịch Australia Don Farrell đã cảm ơn những chia sẻ của Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên và chào mừng Đoàn công tác của Việt Nam đến Australia. Bộ trưởng Don Farrell kỳ vọng thông qua Đối thoại, hai bên trao đổi, đề ra tầm nhìn, những phương hướng và biện pháp cụ thể để mở rộng hợp tác trong thời gian tới.
Đối thoại Thương mại cấp Bộ trưởng Việt Nam - Australia là cơ chế hợp tác thương mại song phương cấp cao đầu tiên giữa hai nước. Tại Đối thoại, hai Bộ trưởng đã trao đổi và đưa ra các biện pháp thúc đẩy và tháo gỡ khó khăn trong hợp tác song phương như vấn đề mở cửa thị trường, hợp tác giáo dục, các hợp tác đa phương và khu vực mà hai nước cùng là thành viên (AANZFTA, CPTPP, RCEP, WTO). Bên cạnh đó, hai Bộ trưởng cũng đã chia sẻ về các vấn đề ưu tiên, các lĩnh vực hợp tác mới trong thời gian tới nhằm hướng tới mục tiêu Đối tác Chiến lược toàn diện sớm được Lãnh đạo cấp cao hai bên tuyên bố.
Cụ thể, trao đổi về vấn đề mở cửa thị trường, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết thời gian qua, các Bộ chủ quản của hai bên đã hợp tác tích cực trong quá trình thực hiện các thủ tục mở cửa thị trường, nhất là sau khi kết thúc đại dịch Covid-19. Với quả chanh leo Việt Nam, hiện nay loại quả này đang tiến gần hơn đến thị trường Australia khi phía Australia đã tiến hành khảo sát thực địa. Hi vọng sau quả chanh leo, hồ sơ mở cửa cho quả bưởi cũng sẽ sớm được xem xét. Về phía Việt Nam, Việt Nam cũng đang nghiên cứu tích cực hồ sơ tiếp cận thị trường của quả mận và việt quất của Australia.
Đối với các sản phẩm của nguồn gốc động vật, Bộ trưởng cũng vui mừng khi được biết người tiêu dùng Việt Nam cũng sẽ sớm được thưởng thức sản phẩm mật ong có nguồn gốc từ Australia sau khi hai Bên hoàn tất các thủ tục cuối cùng về thống nhất mẫu chứng thư kiểm dịch. Trong thời gian tới, đề nghị hai Bên sẽ tiếp tục phối hợp tích cực trong quá trình xem xét mở cửa cho nhiều hơn nữa các sản phẩm nông, thủy sản chất lượng của nhau.
Về hợp tác giáo dục Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho rằng, hợp tác giáo dục, đào tạo luôn là trụ cột và là “điểm sáng” trong hợp tác hữu nghị hai nước. Đây là quan điểm được Lãnh đạo cấp cao hai nước đề cập nhiều lần. Do vậy, trong chuyến công tác tới Australia, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã dự lễ và cắt băng khai trương Viện Chính sách Australia-Việt Nam tại Đại học RMIT, thành phố Melbourne, bang Victoria.
Hoan nghênh và nhất trí với các ý kiến, đề xuất của Bộ trưởng Bộ Công Thương Việt Nam Nguyễn Hồng Diên, Bộ trưởng Phụ trách Thương mại và Du lịch Australia Don Farrell cho rằng, phía Australia sẽ nỗ lực để tháo gỡ các khó khăn, rào cản để tạo thuận lợi cho quan hệ hợp tác song phương giữa hai nước.
Để quan hệ thương mại song phương phát triển ngày càng bền vững và cân bằng hơn nữa trong thời gian tới, giảm thiểu tối đa những tác động tiêu cực từ các yếu tố bên ngoài đến thương mại song phương, hai Bộ trưởng cùng nhất trí cho rằng, hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư là trụ cột quan trọng trong quan hệ song phương. Những kết quả đạt được là rất đáng trân trọng song vẫn còn khiêm tốn so với tiềm năng, không gian hợp tác giữa hai nước. Do đó, hai Bộ trưởng mong muốn các hiệp hội và cộng đồng doanh nghiệp, nhà đầu tư của hai nước đẩy mạnh hơn nữa hợp tác.
Giai đoạn 2010 – 2023, kim ngạch xuất nhập khẩu (XNK) giữa Việt Nam và Australia tăng trung bình 12%/năm. Năm 2023, tổng kim ngạch XNK của Việt Nam với Australia đạt 13,8 tỷ USD, giảm 12% so với năm 2022. Trong đó, kim ngạch XK của Việt Nam đến Australia đạt 5,2 tỷ USD, giảm 5,3% so với năm 2022. Kim ngạch NK của Việt Nam từ Australia đạt 8,5 tỷ USD, giảm 15,7% so với năm 2022. Nhập siêu của Việt Nam từ Australia có giá trị 3,3 tỷ USD, giảm 28,1% so với năm 2022.
Trong tháng 1/2024, tổng kim ngạch XNK của Việt Nam với Australia đạt 1,3 tỷ USD, tăng 37,6% so với cùng kỳ năm 2023. Trong đó, kim ngạch XK của Việt Nam đến Australia đạt 521,9 triệu USD, tăng 27,1% so với cùng kỳ năm 2023, kim ngạch NK của Việt Nam từ Australia đạt 729,2 triệu USD, tăng 46,3% so với cùng kỳ năm 2023. Nhập siêu của Việt Nam từ Australia có giá trị 207,4 triệu USD, tăng 135,8% so với cùng kỳ năm 2023.
Các sản phẩm hàng hóa Việt Nam xuất sang Australia tương đối đa dạng, trong đó tỷ trọng lớn nhất là các sản phẩm điện thoại và linh kiện, máy móc, linh kiện điện tử, máy vi tính, dầu thô, dệt may, giày dép, thủy hải sản… Ở chiều ngược lại, Việt Nam nhập khẩu chủ yếu từ Australia các sản phẩm than đá, quặng sắt, bông, lúa mì, kim loại, rau quả…
Đặc biệt, trong tháng 1/2024, nhiều mặt hàng là thế mạnh của Việt Nam dù kim ngạch xuất sang Australia còn khiêm tốn song đã chứng kiến sự tăng trưởng mạnh mẽ như: Cà phê (+483,3%), sắt thép các loại (+386,7%), giấy và các sản phẩm từ giấy (+165,9%), gạo (+84,9%)…