Đòn bẩy từ các chính sách cho vùng cao

Thôn Khâu Đấng, xã Bộc Bố (huyện Pác Nặm) được đầu tư từ Dự án 6 - Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch.

Huyện Pác Nặm được thụ hưởng nguồn lực không nhỏ từ Chương trình MTQG phát triển KT-XH vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2025 (Chương trình), với tổng số vốn trên 276 tỷ đồng. Phó Chủ tịch UBND huyện, ông Ma Văn Tuấn cho biết: “Tất cả các xã, các thôn của Pác Nặm đều là đối tượng của Chương trình MTQG này. Nguồn lực nội tại của địa phương hạn chế, nên nguồn lực đủ lớn từ Chương trình đáp ứng bước đầu về nhu cầu đầu tư, giúp huyện thực hiện các dự án, tiểu dự án bao phủ ở nhiều lĩnh vực”.

Cũng giống như Pác Nặm, các địa phương trong tỉnh đều coi Chương trình mục tiêu quốc gia này là “đòn bẩy” để phát triển kinh tế - xã hội bền vững. Với tổng nguồn lực hơn 1.108 tỷ đồng cho giai đoạn 2021–2025, Chương trình triển khai bao quát trên nhiều lĩnh vực thiết yếu như: Xây dựng hạ tầng nông thôn; phát triển sản xuất nông lâm nghiệp bền vững; đào tạo nghề; bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa gắn với phát triển du lịch; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và thúc đẩy bình đẳng giới...

Với tính bao phủ toàn diện các lĩnh vực, Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi đã tích hợp 118 chính sách dân tộc trong các giai đoạn trước cùng với chính sách mới xây dựng thành 10 dự án, 14 tiểu dự án và 36 nội dung thành phần.

Người dân xã Cao Sơn (huyện Bạch Thông) cùng lực lượng Kiểm lâm tuần tra bảo vệ rừng.

Dấu ấu rõ nét là công tác bảo vệ và phát triển rừng. Toàn tỉnh hiện có hơn 109.000ha rừng được hỗ trợ khoán bảo vệ, hơn 768ha rừng sản xuất được trồng mới. Chính sách trợ cấp gạo cho hộ nghèo tham gia quản lý rừng không chỉ giúp ổn định cuộc sống mà còn tăng cường ý thức cộng đồng trong gìn giữ tài nguyên rừng.

Các dự án sản xuất theo chuỗi giá trị và cộng đồng cũng được đẩy mạnh với 303 mô hình được triển khai, gồm 65 dự án liên kết chuỗi giá trị và 238 dự án cộng đồng. Nhiều vùng sản xuất hàng hóa bắt đầu hình thành, cây trồng bản địa như cà gai leo, dong riềng đỏ hay khôi nhung tía tại các huyện Ba Bể, Chợ Đồn, Chợ Mới, giúp tạo sinh kế bền vững cho người dân.

Theo kết quả giám sát của Hội đồng nhân dân tỉnh, dù đạt một số kết quả bước đầu, song Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi tại Bắc Kạn vẫn còn nhiều hạn chế cần đánh giá rõ trong thực tiễn triển khai. Đặc biệt là tỷ lệ giải ngân ở nhiều nội dung còn thấp. Tổng thể các chỉ tiêu về hỗ trợ đất ở, đất sản xuất thực hiện rất thấp so với nhu cầu thực tế.

Một số dự án sản xuất bị dừng giữa chừng do thiếu vốn, khó khăn trong tìm đầu ra hoặc năng lực chủ dự án yếu. Nhiều lớp đào tạo chưa gắn với nhu cầu thực tế của thị trường lao động, dẫn đến tình trạng đào tạo xong nhưng không có việc làm hoặc không áp dụng được kỹ năng vào sản xuất.

Công tác tuyên truyền ở cơ sở còn yếu, dẫn đến người dân chưa hiểu rõ các chính sách, dẫn đến không tham gia hoặc tham gia chưa hiệu quả... Những hạn chế này cần được điều chỉnh, khắc phục trong thời gian tới để Chương trình thực sự mang lại hiệu quả tốt nhất.

Thực tiễn cho thấy, Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi được đánh giá là giải pháp tổng lực giúp thay đổi bộ mặt và nâng cao chất lượng đời sống cho đồng bào vùng cao Bắc Kạn. Do vậy, những hạn chế nêu trên cần được điều chỉnh, khắc phục trong thời gian tới.

Đối với các địa phương trong tỉnh, nơi có đa số là đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống, Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi là chính sách có ý nghĩa chiến lược, cần tiếp tục thực hiện hiệu quả để tạo đòn bẩy cho vùng cao phát triển một cách đồng bộ, đa chiều./.

Trang Lê