Đón đợi nhiều hiện tượng thiên văn kỳ thú trong tháng 7
Tháng 7/2025 là một trong những thời điểm lý tưởng để giới yêu thiên văn và những người đam mê khám phá vũ trụ hướng tầm mắt lên bầu trời.
Theo Hội Thiên văn Hà Nội (HAS), tháng 7/2025 là một trong những thời điểm lý tưởng để giới yêu thiên văn và những người đam mê khám phá vũ trụ hướng tầm mắt lên bầu trời. Từ hiện tượng Trái Đất ở vị trí xa Mặt Trời nhất trong năm, sao Thủy đạt ly giác cực đại, trăng tròn rực rỡ đến mưa sao băng tuyệt đẹp — tất cả hứa hẹn những trải nghiệm kỳ thú không nên bỏ lỡ. Dưới đây là tổng hợp những sự kiện thiên văn đáng chú ý trong tháng 7 năm nay.
Ngày 4/7 - Trái Đất ở vị trí viễn nhật
Vào ngày 4/7, Trái Đất sẽ đạt vị trí viễn nhật – điểm xa nhất trên quỹ đạo elip quanh Mặt Trời trong năm. Tại thời điểm này, khoảng cách giữa Trái Đất và Mặt Trời sẽ vào khoảng 152 triệu km, lớn hơn khoảng 5 triệu km so với lúc cận nhật (gần Mặt Trời nhất vào tháng 1).
Trái Đất sắp ở vị trí viễn nhật tạo khoảng cách lớn nhất với Mặt Trời.
Viễn nhật không tạo ra sự thay đổi lớn về khí hậu do nguyên nhân chính gây ra các mùa là độ nghiêng trục Trái Đất. Dù vậy, hiện tượng này cho thấy sự tuyệt vời và phức tạp của hệ Mặt Trời, đồng thời là minh chứng rõ ràng cho hình dạng elip nhẹ trong quỹ đạo hành tinh chúng ta.
Ngày 4/7 - Sao Thủy đạt ly giác cực đại phía Đông
Cũng trong ngày 4/7, hành tinh gần Mặt Trời nhất – sao Thủy – sẽ đạt ly giác cực đại phía Đông, tức là ở vị trí xa nhất so với Mặt Trời trên bầu trời chiều. Với góc ly giác khoảng 26 độ, đây là một trong những thời điểm lý tưởng hiếm hoi để quan sát sao Thủy.
Khoảng 30–45 phút sau khi Mặt Trời lặn, người quan sát có thể thấy sao Thủy như một "ngôi sao sáng" thấp gần đường chân trời phía Tây, đặc biệt dễ nhận ra nếu sử dụng ống nhòm hoặc kính thiên văn nhỏ. Tuy nhiên, cần chọn nơi có tầm nhìn thoáng và trời trong để tận dụng tối đa cơ hội quan sát.
Ngày 11/7 - Trăng tròn tháng Sáu âm lịch
Vào tối ngày 11/7, Mặt Trăng sẽ tròn đầy, trùng với rằm tháng Sáu âm lịch. Trong văn hóa phương Tây, trăng tròn tháng Bảy thường được gọi là "Buck Moon", do thời điểm này hươu đực bắt đầu mọc lại sừng sau mùa đông.
Trăng tròn tháng 6 âm lịch là hiện tượng đáng được trông đợi để quan sát.
Hiện tượng trăng tròn luôn mang đến những khung cảnh ấn tượng khi Mặt Trăng mọc lên từ đường chân trời, mang theo sắc vàng cam rực rỡ. Người quan sát có thể cảm nhận hiện tượng "ảo giác Mặt Trăng", khi Mặt Trăng trông to hơn bình thường khi nằm thấp gần đường chân trời. Đây là thời điểm lý tưởng để chiêm ngưỡng, chụp ảnh hoặc đơn giản là thưởng ngoạn vẻ đẹp của thiên nhiên từ ban công, sân thượng hoặc không gian mở.
Ngày 30/7 - Mưa sao băng Southern δ-Aquariid đạt cực điểm
Sự kiện được mong đợi nhất trong tháng là mưa sao băng Southern δ-Aquariid, đạt cực điểm vào đêm 29 rạng sáng 30/7. Với mật độ trung bình khoảng 15–25 sao băng mỗi giờ trong điều kiện tối lý tưởng, đây là cơ hội tuyệt vời để ngắm nhìn bầu trời lấp lánh với những vệt sáng băng ngang đêm tối.
Trận mưa sao băng rực sáng bầu trời đêm cuối tháng 7.
Đây là trận mưa sao băng có nguồn gốc từ các mảnh vụn để lại bởi sao chổi 96P/Machholz. Tâm điểm phát ra sao băng (radiant) nằm gần chòm sao Bảo Bình, xuất hiện rõ rệt sau nửa đêm. Năm nay, Mặt Trăng sẽ ở pha khuyết nên không gây nhiều ảnh hưởng đến tầm nhìn – một điều kiện thuận lợi cho giới quan sát.
Để quan sát mưa sao băng hiệu quả, người xem nên chọn nơi có bầu trời tối, thoáng đãng, tránh xa ánh đèn thành phố. Việc mang theo ghế xếp, túi ngủ, nước uống và mặc trang phục ấm sẽ giúp bạn thoải mái hơn khi ngắm bầu trời suốt nhiều giờ.
Thiên văn học không chỉ là khoa học – mà còn là nghệ thuật của quan sát và cảm nhận. Dù bạn là người mới bắt đầu hay đã gắn bó lâu năm với bầu trời đêm, tháng 7 này mang đến cơ hội để kết nối với vũ trụ một cách gần gũi và sinh động. Với một chút kiên nhẫn, chuẩn bị và say mê, bất cứ ai cũng có thể trở thành người lữ hành của bầu trời.
Hãy chuẩn bị lịch trình, rủ thêm bạn bè, mang theo máy ảnh nếu có – và đừng quên ngước nhìn bầu trời trong những đêm tháng Bảy đầy mê hoặc. Các hiện tượng thiên văn kỳ thú đang chờ bạn.
