'Đòn hỏa mù' do lực lượng hiệp đồng Nga - Belarus khiến Ukraine 'bối rối'?

"Chính phủ Belarus hôm 15/10/2022 công bố video cho thấy sự xuất hiện của quân đội Nga ở Belarus. Tuy nhiên, tới nay không có dấu hiệu cho thấy Nga đã triển khai thêm lực lượng đáng kể tới Belarus", tình báo Bộ Quốc phòng Anh nêu trong báo cáo cập nhật tình hình chiến trường Ukraine hôm 21/10 cho biết.

Tổng thống Belarus Aleksandr Lukashenko trước đó thông báo 70.000 quân nhân Belarus và 15.000 binh sĩ Nga sẽ tham gia lực lượng hiệp đồng giữa hai nước và tiến hành nhiều cuộc tập trận chung gần biên giới với Ukraine.

Tuy nhiên, tình báo Anh cho rằng Nga khó huy động được các đơn vị sẵn sàng chiến đấu có quy mô như vậy, do phần lớn lực lượng chính quy của nước này đang tham chiến ở Ukraine.

"Quân đội Belarus nhiều khả năng cũng chỉ duy trì lực lượng tối thiểu để tiến hành các hoạt động phức tạp", báo cáo có đoạn.

Theo Bộ Quốc phòng Anh, thông báo lập lực lượng hiệp đồng Nga - Belarus có thể chỉ là động thái mang tính biểu tượng nhằm thể hiện sự đoàn kết giữa hai nước, đồng thời là "đòn hỏa mù để kéo giãn lực lượng Ukraine tới bảo vệ biên giới phía bắc".

Nga và Belarus chưa bình luận về báo cáo của Bộ Quốc phòng Anh. Bản báo cáo được đưa ra trong bối cảnh Ukraine đang thực hiện các đợt phản công ở khu vực đông bắc và tỉnh miền nam Kherson.

Belarus ngày 10/10 thông báo cùng Nga thành lập lực lượng quân sự hiệp đồng để đối phó "gia tăng căng thẳng ở biên giới phía tây".

Tổng thống Lukashenko trước đó nói lãnh đạo NATO và một số nước châu Âu "đang xem xét các phương án gây hấn" với Belarus, thậm chí có thể dẫn tới một cuộc tấn công hạt nhân.

Belarus có chung đường biên giới dài 1.085 km với Ukraine và có điểm cách thủ đô Kiev chưa đầy 100 km.

Belarus cũng là đồng minh thân cận của Nga, cho phép nước láng giềng sử dụng lãnh thổ để tiến công Ukraine và còn bị nghi cho phép máy bay Nga sử dụng không phận để phóng tên lửa vào Ukraine.

Đầu tuần này, Minsk thông báo 9.000 binh sĩ Nga và khoảng 170 xe tăng được triển khai tới Belarus như một phần lực lượng quân sự hiệp đồng giữa hai nước. Minsk cho biết nhiệm vụ duy nhất của lực lượng này là phòng thủ và bảo vệ biên giới.

Tuy nhiên, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cáo buộc Nga "cố lôi kéo Belarus vào cuộc chiến".

Trong khi đó, Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko nhiều lần tuyên bố đất nước ông có nguy cơ bị Ukraine tấn công.

Ở một động thái liên quan, ông Konrad Muzyka, nhà phân tích quốc phòng độc lập tại Ba Lan, tin rằng quân đội Belarus "tương đối yếu" và không có đủ số lượng cần thiết để tạo nên bước ngoặt trên chiến trường nếu tham chiến ở Ukraine.

"Lực lượng vũ trang Belarus phần lớn là lính nghĩa vụ. Nhân lực của họ ở mức khoảng 50-60% sức mạnh cần thiết trong thời bình", ông nói.

Muzyka nói thêm để có được toàn bộ sức mạnh quân sự, Belarus cần huy động ít nhất 20.000 quân bằng lệnh tổng động viên.

Nhưng ông Lukashenko tuần trước đã tuyên bố Belarus không có kế hoạch ban bố bất kỳ lệnh động viên nào

Dù vậy, viễn cảnh khu vực biên giới phía bắc, tiếp giáp Belarus, lần thứ hai bị biến thành cửa ngõ cho quân đội Nga tiến vào nước này sẽ là cơn ác mộng đối với Ukraine.

Serhii Naiev, sĩ quan chỉ huy lực lượng hiệp đồng tác chiến Ukraine, lo ngại động thái tăng quân của Nga ở phía bắc sẽ "tạo ra mối đe dọa về một cuộc tấn công tiếp theo, đặc biệt là vào thủ đô Kiev".

Trong bối cảnh quân đội Ukraine đang thúc đẩy đà phản công ở tỉnh Kharkiv phía đông bắc và vùng Donbass tại miền đông, một mũi thọc sâu của lực lượng Nga từ phía Belarus sẽ cắt đôi tuyến tiếp tế hậu cần cho lực lượng phản kích.

Nguy cơ thường trực này sẽ khiến Ukraine phải điều một lực lượng đáng kể tới trấn giữ biên giới phía bắc. Các đơn vị tinh nhuệ này sẽ bị "trói chân" tại biên giới đến khi nào lực lượng hiệp đồng Nga - Belarus vẫn hiện diện, theo chuyên gia Muzyka.

Điều đó sẽ khiến lực lượng Ukraine, vốn đang phải chịu quá nhiều áp lực, tiếp tục bị kéo căng và dàn trải, giới chuyên gia nhận định.

Sức ép thường trực từ Belarus nhiều khả năng sẽ "chia lửa" cho lực lượng Nga ở miền đông và miền nam Ukraine, trong bối cảnh họ đang hứng chịu nhiều thất bại liên tiếp trước đà phản công của đối phương.

"Nếu lực lượng Ukraine bị phân tán vì nỗi lo ở biên giới phía bắc, điều này sẽ mang lại lợi thế lớn cho Nga trên chiến trường miền đông và miền nam", ông Muzyka kết luận.

Việt Hùng